VHKİ kadrolarına sınavsız atama yapılabilir mi?

Danıştay 2. Dairesi, VHKİ kadrolarına sınavsız atama işleminin mevzuata aykırılık teşkil etmediği yönünde karar  verdi.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2017/1114 E. , 2020/1309 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/1114
Karar No : 2020/1309

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...
VEKİLİ : ...
DAVALI İDARE YANINDA DAVAYA
KATILANLAR (MÜDAHİLLER) : ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Sendikası (...)
VEKİLİ :

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; davacı sendika tarafından; davalı idarece, veri hazırlama ve kontrol işletmenliği kadrolarına doğrudan yapılan atamaların iptali istemiyle yapılan 28/11/2014 tarihli başvurunun reddine ilişkin 12/12/2014 günlü,... sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; her ne kadar davalı idare tarafından, Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, "Görev grupları arasında geçişler ve sınavsız atama" başlıklı 25. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde verilen yetki ile davaya konu atamaların yapıldığı ifade edilmekte ise de; taşra teşkilatına tahsis edilen 88 veri hazırlama ve kontrol işletmeni kadrosu için 198 personelin talepte bulunduğu, bu personel içerisinden 78 personelin atamasının gerçekleştirildiği, ancak başvuruda bulunan personel içerisinde ataması yapılan personellerin hukuken geçerli hangi kıstaslar çerçevesinde atamasının yapıldığının ortaya konulmadığı, "görev yaptığı üniteler tarafından ataması teklif edilmek" şeklinde bir kıstasın hukuken geçerli objektif bir kıstas olarak kabulüne olanak bulunmadığından, veri hazırlama ve kontrol işletmenliği pozisyonlarına davalı idarece doğrudan yapılan atamaların iptali istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; veri hazırlama ve kontrol işletmeni pozisyonuna yapılacak atamaların, ilgili yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan ve görev yaptığı üniteler tarafından ataması teklif edilen personel arasından, kadro durumu ve personelin işletme müdürlükleri arasında dengeli dağılımı dikkate alınarak sınavsız olarak gerçekleştirildiği ileri sürülerek, İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden; davalı idarece 20/11/2014 günlü, ... sayılı işlemle, muhtelif ünite ve unvanlarda görev yapan 78 adet personelin veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak naklen atamaları gerçekleştirilmiş; davacı Sendika tarafından; ilgili yönetmelikte belirlenen esaslara uyulmadan, görevde yükselme sınavı yapılmaksızın, idarenin subjektif değerlendirmelerine bağlı olarak veri hazırlama ve kontrol işletmeni kadrolarına doğrudan atamalar yapıldığı, çalışma barışını bozan, kariyer ve liyakat ilkeleri ile kişilerin idari hiyerarşi içerisinde yükselmelerine engel olan bu uygulamanın hukuka aykırı olduğu, söz konusu atamaların iptal edilmesi talebiyle 28/11/2014 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulmuştur.
Dava konusu 12/12/2014 günlü, ... sayılı işlemle; yönetmelikte belirlenen şartları taşıyan ve görev yaptığı üniteler tarafından veri hazırlama ve kontrol işletmeni kadrolarına ataması teklif edilen personel arasından kadro durumu ve personelin işletme müdürlükleri arasında dengeli dağılımı dikkate alınarak Genel Müdürlük Makamınca uygun görülen personelin atamalarının yapıldığının bildirilmesi üzerine, temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
03/06/2014 günlü, 29019 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin dava konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle;
"Hizmet Grupları" başlıklı 5. maddesinde; "Bu Yönetmelik kapsamında görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadro ve pozisyonlar aşağıda belirtilmiştir.
Görevde yükselmeye tabi kadro ve pozisyonlar:
...
e) İdari Hizmetler Grubu;
1) Raportör,
2) Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni, Koruma ve Güvenlik Görevlisi, Memur, Ambar Memuru, Satınalma Memuru, Dava Takip Memuru, Haberleşme Memuru, Daktilograf, Veznedar, ... "
"Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar" başlıklı 8. maddesinde; "Görevde yükselme sınavına tabi olarak yapılacak atamalarda aranacak şartlar unvanlar itibariyle aşağıda belirtilmiştir.
.....
k) Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni pozisyonuna atanabilmek için;
1) En az lise ve dengi okul mezunu olmak,
2) 4 üncü maddede tanımlanan hizmet süresine göre en az 5 yıl hizmeti bulunmak,
3) Millî Eğitim Bakanlığınca onaylanmış bilgisayar sertifikası bulunmak veya kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen bilgisayar eğitim programını tamamlamış olmak ya da örgün eğitim yoluyla bilgisayar dersi aldığını belgelemek,
4) Görevde yükselme yazılı sınavında başarılı olmak, ..."
"Görev grupları arasında geçişler ve sınavsız atama" başlıklı 25. maddesinde; "Görev grupları arasındaki geçişler aşağıdaki esaslar çerçevesinde yapılır.
....
c) Gruplar arası görevde yükselme niteliğindeki geçişler ile alt gruplardan üst gruplara geçişler görevde yükselme eğitimine ve sınavına tabidir. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevler ile aynı düzeyde olan görevlere ve alt gruptaki görevlere bu Yönetmelikle aranan öğrenim ve sertifika gibi belgelere sahip olmak şartlarını taşımak kaydıyla görevde yükselme eğitimi ve sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir. ..."
düzenlemeleri yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdarenin, bir kamu görevine atama yapma konusunda sahip bulunduğu takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmadığı, bu yetkinin kamu yararı ve kamu hizmetinin gerekleri göz önünde tutularak ve mevzuat çerçevesinde kullanılması gerektiği idare hukukunun bilinen ilkelerindendir.

Bununla birlikte, takdir yetkisine dayanılarak tesis edilen işlemler üzerindeki yargı denetimi, hukuka uygunluk unsuru ile sınırlı olup, idarenin takdir yetkisini ortadan kaldıracak biçimde yargı kararı verilemeyeceği ve yerindelik denetimi yapılamayacağı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 2. fıkrasında açıkça vurgulanmış bulunmaktadır.

İdarenin boş bulunan bir kadroya nitelikleri uyanlar arasından hangi personeli atayacağı hususunda takdir yetkisinin bulunduğu ve boş bulunan bir kadroya kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek en uygun kişiyi atamak üzere nitelikleri taşıyanlar arasında tercihte bulunma hak ve yetkisine sahip olduğu da açıktır.

Yukarıda anılan Yönetmeliğin 25. maddesinin (c) bendi incelendiğinde; davalı idarenin, personelini aynı alt görev grupları içerisinde veya daha alt düzeyde yer alan görevlere, ilgili personelin o kadro ve pozisyon için aranan şartları taşıması kaydıyla görevde yükselme sınavı yapmaksızın atama konusunda takdir yetkisinin bulunduğu görülmektedir.

Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece ataması yapılan personelin tamamının, veri hazırlama ve kontrol işletmeni unvanı ile aynı alt görev grubu içinde yer alan görevlerde bulunan personel arasından seçildiği ve veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak atanabilmek için mevzuatta aranan şartları taşıdığı görüldüğünden, sahip olduğu takdir yetkisini sınavsız atama yapma doğrultusunda kullanan davalı idarece, atamaların iptal edilmesi yolundaki davacı Sendika başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık; anılan işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. ... İdare Mahkemesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;
3. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine;
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/03/2020 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.