Misafirin çocuğunun yemek bedeli temsil ağırlamadan karşılanır mı?

Sayıştay tarafından yapılan denetimde temsil-ağırlama kapsamında temin edilen konaklama ve yemek giderlerinde mevzuata aykırı olduğu değerlendirilen hususlar bulgu konusu yapılmıştır.

Danıştay İDDK'dan memur kadrosuna geçen sözleşmelileri ilgilendiren önemli karar

Sayıştay denetçileri tarafından düzenlenen raporda yer alan kamu zararları ile ilgili yapılan yargılamada sonrasında; Belediye tarafından şehre gelen gazetecinin eşinin yanında çocuğu için de yemek ve konaklama gideri ödenmesinin kamu zararı olduğuna hükmedilmiş.

Temsil ve ağırlama giderleri ile ilgili önemli değerlendirmeler içeren Sayıştay 6. Dairesinin 13.03.2025 tarih ve 972 nolu kararı aşağıda yer almaktadır.

Daire Karar Detayı

KARAR

Temsil Ağırlama

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

.... Büyükşehir Belediyesi Özel Kalem Müdürlüğü tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendine göre .... Büyükşehir Belediyesi İktisadi ve Sosyal Tesis İşletmesi’nden (Konukevi) temsil – ağırlama kapsamında temin edilen konaklama ve yemek giderleri ile ilgili olarak;

A) Ödeme Emri Belgesi eki listelerinin bir kısmında misafir konaklama bedeli ve misafir yemek bedeli adı altında hesap çıkarıldığı ancak bu konaklama ve yemek giderleri ile ilgili isim onay listesi ve hesaplama cetvelinde herhangi bir misafir ismi yer almadığı halde temsil ağırlama gideri yapılması sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak;

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.” şeklinde hüküm altına alınarak temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri belediye giderleri arasında sayılmıştır.

İçişleri Bakanlığı’nın 25.4.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş olan Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi’nin “Ağırlama Giderleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,

Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,

Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

Basın mensupları,

Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,

İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şumulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre beldenin misafiri durumunda bulunan ve madde metninde sayılan ilgililer ile bu kişilerin eş ve refakatindeki görevliler için ağırlama gideri yapılabilecektir.

Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, Belediye tarafından meclis üyeleri, sanatçılar, beldenin kalkınmasına katkısı olan ve başkanlık tarafından misafir edilen kişilerin konaklama ve yemek bedeli ödendiği anlaşılmış olup yukarıda yer verilen hükümler uyarınca söz konusu kişilerle ilgili konaklama ve yemek gideri yapılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, mevzuatına uygun olan …. TL ödeme ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

B) Misafirlerin bir kısmı için onay belgesinde yer alan günlerin dışındaki günler için de konaklama bedeli ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak;

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.” şeklinde hüküm altına alınarak temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri belediye giderleri arasında sayılmıştır.

İçişleri Bakanlığı’nın 25.4.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş olan “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi”nin “Ağırlama Giderleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,

Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,

Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

Basın mensupları,

Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,

İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şumulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre beldenin misafiri durumunda bulunan ve madde metninde sayılan ilgililer ile bu kişilerin eş ve refakatindeki görevliler için ağırlama gideri yapılabilecektir.

Bu kapsamda gönderilen savunmalardan, konser için gelen rejisörün şehir tiyatrosunda oynanan tiyatro oyununun yönetmenliğini üstlenip oyunla ilgili çalışma yapmak için kaldığı anlaşıldığından yukarıda yer verilen hükümler gereği ilgili kişinin konaklama bedelinin ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, mevzuatına uygun olan …. TL ödeme ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

C) Temsil ağırlama kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmayan bazı misafirlerin konaklama ve ikram giderlerinin ödendiği görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.” şeklinde hüküm altına alınarak temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri belediye giderleri arasında sayılmıştır.

İçişleri Bakanlığı’nın 25.4.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş olan “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi”nin “Ağırlama Giderleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,

Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,

Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

Basın mensupları,

Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,

İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şumulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre beldenin misafiri durumunda bulunan ve madde metninde sayılan ilgililer ile bu kişilerin eş ve refakatindeki görevliler için ağırlama gideri yapılabilecektir.

Belediye tarafından şehre gelen gazetecinin eşinin yanında çocuğu için de yemek ve konaklama gideri ödendiği görülmüştür. Yukarıda yer verilen mevzuat hükmünde sadece eş için ödeme yapılabileceği ifade edildiğinden çocuk için ağırlama gideri yapılması sonucu …. TL kamu zararına neden olunmuştur.

Bu itibarla, kamu zararı tutarı …. TL’nin Harcama Yetkilisi (Özel Kalem Müdür V.) …. ve Gerçekleştirme Görevlisi (Memur) ….’ye müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizi ile ödettirilmesine, anılan Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

D) Konukların misafir edildiği tesisteki ortalama yemek bedelinden fazla yemek ücreti ödenmesi sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak;

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.” şeklinde hüküm altına alınarak temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri belediye giderleri arasında sayılmıştır.

İçişleri Bakanlığı’nın 25.4.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş olan “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi”nin “Ağırlama Giderleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,

Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,

Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

Basın mensupları,

Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,

İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şumulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre beldenin misafiri durumunda bulunan ve madde metninde sayılan ilgililer ile bu kişilerin eş ve refakatindeki görevliler için ağırlama gideri yapılabilecektir.

Sorumlular tarafından gönderilen savunmalardan, yapılan ödemenin içinde misafirlere eşlik eden Başkanlık makamı temsilcileri ve misafirlerinin de yemek bedelinin olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda yer verilen hükümlere göre ilgili kişilerin yemek bedelinin ödenmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, mevzuatına uygun olan …. TL ödeme ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

E) …. Uluslararası .... Maratonu ve …. Koşusu etkinliklerine katılacak Büyükşehir Belediyeleri temsilcileri için konaklama ve akşam yemeği verilmesi uygun görülmüş ise de konaklama yapan kişilerin bir kısmının Büyükşehir Belediyeleri temsilcisi olmadığı halde konaklama ve yemek giderleri ödendiği görülmüştür.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin giderleri” başlıklı 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi, “Temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri.” şeklinde hüküm altına alınarak temsil, tören, ağırlama ve tanıtım giderleri belediye giderleri arasında sayılmıştır.

İçişleri Bakanlığı’nın 25.4.1984 gün ve 27302 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş olan “Belediye Bütçesinden Yapılacak Temsil, Ağırlama Ve Tören Giderleri Yönergesi”nin “Ağırlama Giderleri” başlıklı 5’inci maddesinde; “Ağırlama, beldenin misafiri durumunda olan;

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri,

Hükümet Merkezi veya diğer illerin protokolüne dahil kişiler,

Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar,

Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler,

Basın mensupları,

Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar,

İle bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için geleneklere ve davetin şumulüne göre, ağırlama, konuklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleri şeklinde yapılır.” denilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre beldenin misafiri durumunda bulunan ve madde metninde sayılan ilgililer ile bu kişilerin eş ve refakatindeki görevliler için ağırlama gideri yapılabilecektir.

Belediye tarafından maraton için gelen ancak madde metninde sayılan kişilerden olmayan misafirlerin konaklama ve yemek bedelleri ödenmesi sonucu …. TL kamu zararına sebep olunmuştur.

Ancak, kamu zararı tutarı …. TL’nin, …. TL’si …. tarih ve …. işlem no.lu banka dekontu ile ahizi ….’dan, …. TL’si …. tarih ve …. işlem no.lu banka dekontu ile ahizi ….’dan tahsil edilerek …. tarihli ve …. no.lu, …. tarihli ve …. no.lu muhasebe işlem fişleri ile muhasebeleştirildiğinden konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

F) Belediyenin misafirleri için ücretsiz konaklama imkanı olmasına rağmen bu imkandan yararlanmaksızın misafirler için ödeme yapıldığı iddiasına ilişkin olarak;

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2’nci maddesinde, hesap yargılaması, kanunlarla belirlenen sorumluların hesap ve işlemlerinin mevzuata uygun olup olmadığının yargılama yoluyla kesin hükme bağlanmasını ve bununla ilgili kanun yollarını ifade etmekte olup, “Yargılamaya esas rapor” başlıklı 48’inci maddesinin birinci fıkrasında ise, genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin hesap ve işlemlerinin denetimi sırasında denetçiler tarafından kamu zararına yol açan bir husus tespit edildiğinde sorumluların savunmaları alınarak mali yılsonu itibariyle yargılamaya esas rapor düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. Yine aynı Kanun’un dairelerin görevlerini düzenleyen 23’üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde ise dairelerin hesap mahkemesi olarak sorumluların hesap ve işlemlerine ilişkin düzenlenen yargılamaya esas raporlarda yer alan kamu zararına ilişkin hususları hükme bağlayacağı düzenlenmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre, yargılamaya esas raporun denetimler sırasında tespit edilen kamu zararına ilişkin olarak düzenlenmesi ve daireler tarafından yargılamaya esas raporda yer alan kamu zararına ilişkin hususların hükme bağlanması gerekmekte olup, sorgu konusu hususta kamu zararı miktarına ilişkin bir tespit yapılmamış, Raporun sonuç kısmında “uygulamanın yeni denetim döneminde de takip edileceği hususu dikkate alınarak ilişiği giderilmemiştir.” denilerek bir talepte bulunulmamıştır.

Bu itibarla, sorgu konusu husus hakkında Dairemizce yapılacak işlem olmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.