Cezanın para cezasına çevrilmesinin memurluk ehliyetine etkisi
Devlet Memurları Kanunun 48. maddesinde memurlara alınacaklarda aranacak genel ve özel şartlar düzenlenmiştir. Genel şartlar, devlet memuru olabilmek için tüm adayların taşıması gereken temel kriterleri kapsar. Bu şartlar, yaş, hukuki güvenilirlik, eğitim, askerlik ve sağlık gibi çeşitli düzenlemeleri içermektedir. Danıştay kararlarına baktığımızda, 657 sayılı Kanun’un 48. maddesi kapsamında yer alan suçlardan dolayı verilen mahkûmiyetlerde; cezanın ertelenmesinin, adli para cezası ya da tedbire çevrilmesinin memuriyet ehliyetini muhafaza etmeyeceği kabul edilmektedir.
Bu kapsamda, veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapan bir personel, özel sahte belgeyi iştirak halinde düzenlemek ve kullanmak suçundan almış olduğu ceza dikkate alınarak 657 sayılı Yasanın 48/A-5 ve 98/b maddeleri uyarınca görevine son verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açmıştır.
Davaya bakan ilk derece mahkemesi; 657 sayılı Yasanın 48. maddesinde Devlet memuru olabilmek için bazı suçlar için hapis cezasına çarptırılmamış olma şartı getirildiğini, sahtecilik suçunun da aralarında bulunduğu bazı suçlar açısından ise mahkum olmama şartı arandığını, bu suçlar bakımından verilen cezaların adli para cezasına ya da tedbire çevrilmiş olmasının memur olma ehliyetini muhafazaya yetmeyeceğini belirterek iptal talebinin reddine hükmetmiştir.
Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/2141 E. , 2023/1820 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2141
Karar No : 2023/1820
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Valiliği
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava Konusu İstem : Dava; ..................................... İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü kadrosunda veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından, özel sahte belgeyi iştirak halinde düzenlemek ve kullanmak suçundan … Asliye Ceza Mahkemesi'nin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla almış olduğu ceza dikkate alınarak 657 sayılı Yasanın 48/A-5 ve 98/b maddeleri uyarınca görevine son verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı ..................................... Valiliği işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; 657 sayılı Yasanın 48. maddesinde Devlet memuru olabilmek için bazı suçlar için hapis cezasına çarptırılmamış olma şartı getirildiği, sahtecilik suçunun da aralarında bulunduğu bazı suçlar açısından ise mahkum olmama şartı arandığı, bu suçlar bakımından verilen cezaların adli para cezasına ya da tedbire çevrilmiş olmasının memur olma ehliyetini muhafazaya yetmeyeceği, işbu davada, hakkında yapılan ceza yargılaması sonucunda sahtecilik suçundan kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunan davacının, para cezasına çevrilmiş olsa dahi mahkumiyetine konu suçun niteliği nedeniyle 657 sayılı Yasanın 48/A-5. maddesinde aranılan Devlet memuru olma genel şartlarından birini kaybettiğinden, aynı Yasanın 98/b maddesi uyarınca görevine son verilmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından; işlediği fiilin göreviyle ilgili olmadığı, müdahilin telefon hattinın derhal işleme açıldığı ve yapılan işlem sebebiyle uğramış olduğu zararı bulunmadığı, verilen cezanın hakkaniyet sınırları içinde olmadığı, Yargıtay kararlarından "belgede sahtecilik suçunda kast, zarar vermek bilinci ve iradesi olarak kabul edildiği” davacının devlet memurluğundan çıkarılması yönünde verilen kararın yetkisiz merci tarafından verildiği, hakkında Yüksek Dişiplin Kurulu kararı olmaksızın devlet memurluğundan çıkarılması usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI: Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay'da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
