Üniversite Hastaneleri Döner Sermayelerinden Yapılan Ek Ödemelerden Vergi Kesintisi

Üniversite hastanelerinin döner sermayelerinden 375 sayılı KHK'nın Ek 9 uncu maddesine göre ödenen ek ödemelerin sadece

Üniversite Hastaneleri Döner Sermayelerinden Yapılan Ek Ödemelerden Vergi Kesintisi

Üniversite hastanelerinin döner sermayelerinden 375 sayılı KHK'nın Ek 9 uncu maddesine göre ödenen ek ödemelerin sadece

Üniversite Hastaneleri Döner Sermayelerinden Yapılan Ek Ödemelerden Vergi Kesintisi

Üniversite hastanelerinin döner sermayelerinden 375 sayılı KHK'nın Ek 9 uncu maddesine göre ödenen ek ödemelerin sadece damga vergisi kesintisine tabi tutulması gerekmekte olup, gelir vergisi kesintisine tabi tutulmaması gerekmektedir.


Ancak, üniversitelerin büyük bir kısmında 375 sayılı KHK'ya göre yaptıkları ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılmaktadır.  Sayıştay denetçilerince yapılan denetim neticesinde konuya ilişkin düzenlenen bulgu aşağıda yer almaktadır.


BULGU 3: 375 Sayılı KHK’nın Ek 9’uncu Maddesine Göre Ödenen Ek Ödemelerin Mevzuata Uygun Olarak Yapılmaması


Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde 375 sayılı KHK nın Ek 9’uncu maddesine göre yapılan ödemelerin net tutar üzerinden brüt tutarlarının hesaplandığı ve ayın 15’inde ödendiği daha sonra 2547 sayılı Kanunun 58/c ve f bentlerine göre yapılan ödemelerden hesaplanan bu brüt tutarların mahsup edilmesi sonucu yapılan kesintilerde hata yapıldığı görülmüştür.


375 sayılı KHK’nın 666 sayılı KHK’nın 1’inci maddesiyle değişik Ek 9’uncu maddesinde aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa göre almakta olan personele mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dâhil almakta oldukları toplam ödeme tutarı dikkate alınmak suretiyle aynı veya benzer kadro ve görevlerde bulunan personel arasındaki ücret dengesini sağlamak amacıyla, en yüksek Devlet memuru aylığına (ek gösterge dâhil), ekli (I) sayılı Cetvelde yer alan kadro ve görev unvanlarına karşılık gelen oranların uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek ödeme yapılacağı hüküm altına alınmış, ek ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı, bu maddeye göre yapılacak ek ödemenin damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacağı ve ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye, ücret ve her ne ad altında olursa olsun yapılan benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.


Aynı zamanda ilgili personelden 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (c) ve (f) fıkraları kapsamında döner sermayeden ek ödeme alan personele, söz konusu mevzuat hükümlerine göre ödeme yapılmaya devam olunacağı ve bunlara bu maddeye göre ayrıca ek ödeme yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır.


Öte yandan 2547 sayılı Kanunun 58’inci maddesinin i bendinin üçüncü paragrafında üniversitelerin (c) ve (f) fıkraları kapsamındaki personeline bu madde uyarınca her ay yapılacak ek ödemenin net tutarının, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödemenin net tutarından az olamayacağı, bu kapsamda ek ödemeden yararlanan personele, ayrıca 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca ödeme yapılmayacağı belirtilmiştir.


375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesine istinaden 01/01/2012 tarihli ve 28160 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 161 sayılı Devlet Memurları Genel Tebliğinin A/2’nci maddesinin b bendine göre tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde görev yapan personele hiçbir suretle ek 9’uncu maddenin birinci fıkrasında belirtilen ek ödemenin yapılmayacağı ifade edilmiştir.


Aynı tebliğin 5’inci maddesinde ek ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hükümlerin uygulanacağı ve bu ödemenin damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacağı belirtilmiştir.


Kamu görevlilerinin geneline ve hizmet kollarına yönelik mali ve sosyal haklara ilişkin 2016 ve 2017 yıllarını kapsayan 3. dönem toplu sözleşmenin “Üçüncü Bölüm Sağlık ve Sosyal Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” kısmının “Ek ödemenin aylıklarla birlikte ödenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde aynen; “4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (h) fıkrasının üçüncü paragrafı ile 14/4/1982 tarihli ve 2659 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca yapılacak ek ödemeler her hangi bir katkıya bağlı olmaksızın aylıklara ilişkin hükümler uygulanmak suretiyle her ay aylıklarıyla birlikte ödenir. Bu şekilde yapılan ek ödeme tutarı, anılan maddeler uyarınca yürürlüğe konulan yönetmelik kapsamında aynı aya ilişkin yapılacak ek ödeme tutarından mahsup edilir.” denilmektedir.


Yukarıdaki madde hükümlerinden anlaşılacağı üzere Toplu Sözleşme ile döner sermaye ek ödemesi alan personele her ay 375 sayılı KHK nın ek 9’uncu maddesine göre yapılacak ek ödemenin aylıklarla birlikte ödenmesi kararlaştırılmıştır.


Bu maddeye istinaden Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Döner Sermaye İşletmesi tarafından ilgili ek ödeme, aylıklarla birlikte ancak net tutar brüt tutara getirilerek ödenmektedir. Hâlbuki 375 sayılı KHK da bu ödemenin net olarak ödeneceği ve damga vergisi hariç herhangi bir kesintiye tabi tutulmayacağı belirtilmiştir. Maliye Bakanlığının Tebliğinde de hesaplamalar net tutar üzerinden yapılmaktadır. Ancak ilgili işletme bu ödemeyi 375 sayılı KHK ek 9’daki bir ödeme gibi değil de döner sermaye katkı payı ödemesiymiş gibi ele almakta ve gelir vergisine tabi tutmaktadır. Ancak toplu sözleşme hükmünden anlaşılacağı üzere bu ödeme 375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesinde belirtilen ek ödemedir ve gelir vergisine tabi değildir. Bu nedenle eğer bu ödeme sözleşmeye uygun olarak ödenecekse aylıklarla birlikte net bir şekilde ödenmelidir. Bu şekilde KHK da belirtildiği üzere hiçbir kesintiye tabi olmadan ödeme yapılmış olacaktır.


Aşağıdaki tablolarda döner sermaye ek ödemesi alan bir Sağlık Teknikerine 2017 yılı Mart ayı için 375 sayılı KHK’ya göre hesaplanan ek ödemenin brüt ve net tutar üzerinden ayrı ayrı hesaplanarak ödenmesi sonucunda nasıl bir işlem gerçekleştiği örnek olarak verilmektedir.


Ek Ödeme Tutarı (damga vergisi hariç) 912,55x%115= 1.049,43 TL


Net Ele Geçen: Damga vergisi kesildikten sonra= 1.041,47 TL


Mart ayı Döner Sermaye Katkı Payı: 2.000,00 TL


Tablo 1: 375 sayılı KHK ya ilişkin ek ödemenin brüte çevrilerek (gelir vergisi dahil edilerek) ödenmesi






































Ödeme Şekli Brüt Mahsup Gelir Vergisi % 15 Damga

Vergisi
Kesinti

Toplamı
Net Ele Geçen
375 KHK Ek Ödeme 1.236,30 - 185,445 9,38 194,83 1.041,47
Döner Sermaye Ek Ödemesi 2.000,00 2.000,00- 1.236,30= 763,70 763,70*0,15=

114,55
763,70*0,00759 = 5,80 114,55+5,80 = 120,35 763,70-120,35=

643,35
Toplam 315,18 1.684,82

Tablo 1’de şu anda Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde yapılan uygulamaya yer verilmiştir. 375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesine göre yapılan ek ödeme net tutardan brüt tutara getirilmekte ve ödeme yapılmaktadır. Daha sonra döner sermaye ek ödemesinden bu tutar mahsup edilmektedir. Tablodan da görüleceği üzere toplam kesinti 315,18 TL, ödenen net tutar 1.684,82 TL olarak gerçekleşmektedir.









Tablo 2: 375 sayılı KHK ya ilişkin ek ödemenin net tutar üzerinden (damga vergisi dahil) yapılması




































Ödeme Şekli Brüt Mahsup Gelir Vergisi % 15 Damga

Vergisi
Kesinti

Toplamı
Net Ele Geçen
375 KHK Ek Ödeme 1.049,44 - - 7,97 7,97 1.041,47
Döner Sermaye Ek Öde mesi 2.000,00 - 2000*0,15=300 2000*0,00759 = 15,18 300+15,18=

315,18
2000-315,18­1.041,47 (Mahsup)= 643,35
Toplam 322,06 1.684,82

Tablo 2’de 375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesine göre yapılan ek ödemenin net tutar üzerinden personele ödendiğinde nasıl bir hesaplama yapılacağı görülmektedir. Bu durumda personelin eline geçen tutar bir önceki durumla aynı olmakla birlikte kesinti tutarı 7,97 TL daha yüksek gerçekleşmektedir. Yani döner sermaye bütçesinden bu tutar kadar fazla vergi ödenmektedir. İlgili işletme 375 sayılı KHK’daki ek ödemeyi brüte çevirerek ödediği için düşük vergi hesaplamakta ve devlete ödemektedir.


Aynı personelin ek ödemeden daha düşük döner sermaye katkı ödemesi aldığı durum için örnek verirsek;


Ek Ödeme Tutarı (damga vergisi hariç) 912,55x%115= 1.049,43 TL


Net Ele Geçen: Damga vergisi kesildikten sonra= 1.041,47 TL


Mart ayı Döner Sermaye Katkı Payı: 1.000,00 TL









Tablo 3: 375 sayılı KHK ya ilişkin ek ödemenin brüte çevrilerek (gelir vergisi dahil edilerek) ödenmesi




































Ödeme Şekli Brüt Mahsup Gelir Vergisi % 15 Damga

Vergisi
Kesinti

Toplamı
Net Ele Geçen
375 KHK Ek Ödeme 1.236,30 - 185,45 9,38 194,83 1.041,47
Döner Sermaye Ek Ödemesi 1.000,00 1. 000,00<1. 236,30 - - - -
Toplam 194,83 1.041,47

Tablo 3’de Mart ayında personele ek ödeme olarak tahakkuk eden brüt 1.236,30 TL döner sermaye katkı payı olarak aynı ayda tahakkuk eden 1.000 TL den fazla olduğu için döner sermaye katkı payı mahsubu yapılmamış ve katkı payı ödenmemiştir. Personele net 1.041,47 TL ödenmiş, kesinti toplamı ise 194,83 TL olmuştur. Cumhuriyet Üniversitesi ek ödemeleri bu örnekteki gibi gerçekleştirmektedir.









Tablo 4: 375 sayılı KHK ya ilişkin ek ödemenin net tutar üzerinden yapılması




































Ödeme Şekli Brüt Mahsup Gelir Vergisi % 15 Damga

Vergisi
Kesinti

Toplamı
Net Ele Geçen
375 KHK Ek Ödeme 1.049,44 - - 7,97 7,97 1.041,47
Döner Sermaye Ek Ödemesi 1.000,00 842,41<1.041,47
Toplam 7,97 1.041,47

Tablo 4’de Mart ayında personele net tutar üzerinden ek ödeme yapıldığında 1.041,47 TL ödenecek, aynı ay için hesaplanan döner sermaye ek ödemesinin neti bu tutardan düşük olduğu için döner sermaye ek ödemesi ödenmeyecektir. Personele net 1.041,47 TL ödenecek, kesinti toplamı ise 7,97 TL olacaktır. Yani bu örnekte döner sermaye bütçesinden 186,86 TL daha az tutarda para çıkmaktadır.


Sonuç olarak Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi tarafından mevzuata aykırı ek ödeme hesaplaması yapılmakta ve personele doğru ödeme yapılmakla birlikte hazineye ödenen veya ödenmesi gereken tutarlarda hatalar bulunmaktadır.


Aynı zamanda döner sermaye katkı payı hiç hesaplanmayan (raporlu, izinli vb.) personele 375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesine göre yapılacak ek ödemelerin personelin maaşlarının ödendiği bütçelerden yapılması ilgili KHK’da belirtilmektedir. Bu nedenle yukarıda zikredilen personelin ek ödemelerinin aylıkları hangi bütçeden ödeniyor ise o bütçeden yapılması uygun olacaktır.


Kamu idaresi cevabında; "özetle bulguda yer alan Tablo 1’de hastanemizin uygulamasına yer verilmiş olup; bu hesaplama da 375 Sayılı KHK kapsamında ödenecek net tutara gelir vergisi ve damga vergisi eklenerek brüt tutara ulaşılmış ve Döner Sermaye Ek Ödemesinin hesaplanmasında gelir vergisi ve damga vergisi kesildiği ortaya konularak mahsuplaşma yapılmıştır.


Tablo 2’de ise 375 Sayılı KHK kapsamında yapılacak Ek Ödemenin hesabında sadece damga vergisi kesilmiş ve Döner Sermaye ek ödemesinden gelir vergisi ve damga vergisi kesilerek mahsuplaşmaya gidilmiştir. Diğer taraftan Tablo 2’de Kesinti Toplamı sütununda 7,97+315,18=322,06 olarak hesaplamaya alınmış olup; bu hesaplamada hata mevcuttur. Doğru hesaplama 7,97+315,18=323,15 TL.dir.


Bulguda iki tablonun karşılaştırılması neticesinde 7,97 TL tutarında daha az vergi ödendiği ortaya konulmuştur.


Bir an için ilgili personele maaşı ile birlikte 375 Sayılı KHK kapsamında Ek Ödeme yapılmadığını, daha sonra yapılan döner sermaye ek ödemesinde mahsuplaşma olmadığını varsayarak bir hesaplama yapacak olursak:


Döner Sermaye Katkı Payı: 2.000,00 TL


Gelir Vergisi 2.000,00*0,15=300,00 TL


Damga Vergisi 2.000,00*0,00759=15,18 TL


Toplam Vergi: 315,18 TL


Net Ödenen 1684,82 TL olacaktır.


Sonuç olarak Tablo 2’de yer alan hesaplama da ortaya çıkan vergi farkı 1.049,44 TL.nin damga vergisinden kaynaklanmaktadır. Burada bir hesaplama hatası yapılmış olup, ilgili personelin Döner Sermaye Ek Ödemesi hesaplanırken gelir vergisi matrahı 2.000,00 TL olarak doğru bir şekilde alınmış; ancak damga vergisi matrahının 1049,44 TL.lik kısmı mükerrer olarak matraha dahil edilmiştir. Bunun sonucunda 7,97 TL. daha az vergi ödendiği sonucu ortaya konulmuştur.


Burada fark hesaplaması yapılırken Döner Sermaye Ek Ödemesi yapıldığı esnada hesaplanan damga vergisi matrahından 375 Sayılı KHK kapsamında ödenen damga vergisi matrahının düşülerek hesaplama yapılması gerekmektedir.


Bu durumda olması gereken damga vergisi 2.000,00-1049,44= 950,56*0,00759=7,21 TL.dir. Damga vergisi matrahı mükerrerliğe yol açmadan alındığı durumda, gelir vergisi 300,00 TL ve damga vergisi 7,97+7,21=15,18 TL. olarak gerçekleşecektir.


Bulguda yer alan aynı personelin ek ödemeden daha düşük döner sermaye katkı payı ödemesi aldığı durum için yapılan hesaplama incelendiğinde;


Tablo 3’te hastanemizde yapılan uygulamaya yer verilmiş; Maaş döneminde ilgili personelin 375 Sayılı KHK kapsamında alması gereken net tutara ulaşmak için gelir vergisi eklenmek suretiyle brüt tutarı 1.236,30 TL, Gelir Vergisi 185,45 TL, Damga Vergisi 9,38 TL hesaplanmış ve net 1.041,47 TL ödeme yapıldıktan sonra, döner sermaye katkı payı ödemesi esnasında hakedişi 1.000,00 TL olduğundan dolayı personele herhangi bir mahsuplaşma ve ödeme yapılmamıştır.


Tablo 4’de ise ilgili dönemde personele 375 Sayılı KHK kapsamında yapılacak ek ödemeden sadece 7,97 TL damga vergisi kesilmek suretiyle net 1.041,47 TL ödenerek, aynı ay için hesaplanan döner sermaye ek ödemesinin neti bu tutardan düşük olduğu için döner sermaye ek ödemesi yapılmayacağı bu durumda damga vergisi olarak 7,97 TL kesinti yapılacağı ve döner sermaye bütçesinden 186,86 TL daha az tutarda para çıkacağı sonucu ortaya konulmuştur.


Bulguda yer verilen mevzuat hükümlerini incelediğimizde gerek 375 Sayılı KHK’nin ek 9’uncu maddesinin 3. Bendi, gerek 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( i ) bendinin 3. Paragrafında; 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( c ) ve ( f ) fıkraları kapsamında ödeme yapılan personele 375 Sayılı KHK kapsamında ödeme yapılmayacağı açıkça ifade edilmiştir. Bu nedenle yapılan ödemelerde 375 Sayılı KHK kapsamında hesaplama yapılması mümkün değildir.


Diğer taraftan 161 Seri Nolu Devlet Memurları Genel Tebliğinin 16. Maddesi altında yer alan Örnek:11’de döner sermaye katkı payı olarak ödenen tutarın 375 Sayılı KHK kapsamında ödenmesi öngörülen tutardan az olması durumuna dair bir örnek verilmiş ve yapılan ödeme satırı ile fark hesabı satırında gelir vergisi kesintisi yapılmıştır. (161 Seri nolu tebliğ çıkarıldığı dönemde ödenecek katkı payı tutarının ek ödeme tutarı kadar kısmının ayın 15’inde aylıklarla birlikte ödenmesine yönelik hüküm yürürlükte değildir.)


Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılan ek ödeme ve mahsuplaşma genelgeleri ile Kamu görevlilerinin geneline ve hizmet kollarına yönelik mali ve sosyal haklara ilişkin 2016 ve 2017 yıllarını kapsayan 3. dönem toplu sözleşmenin “Üçüncü Bölüm Sağlık ve Sosyal Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme” kısmında yer verilen Fark Ödemesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde 209 Sayılı Kanunun 5’inci maddesi ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesi ile 2659 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca ek ödemeden yararlananlara ödenen mali haklar ile 375 Sayılı KHK kapsamında ek ödeme yapılanlara ödenen mali hakların kıyaslanması ve aradaki farkın ilgili personel ödenmesi kararlaştırılmıştır.


Sağlık Bakanlığı genelgelerinde personelin net ek ödeme tutarına gelir vergisi ve damga vergisi yüklenmek suretiyle brüt tutar bulunmakta, genelgelerde verilen örneklerde personelin brüt geliri 375 Sayılı KHK kapsamında ödeme yapılan personele göre daha yüksek olduğundan dolayı Gelir Vergisi matrahı daha fazla artmakta ve yıl içerisinde bir üst vergi dilimine daha erken bir dönemde geçmektedir. Bunun sonucu ortaya çıkan fark tutarının (gelir vergisinden kaynaklı) ilgili personele ödenmesi hususları düzenlenmiş olup; yapmış olduğumuz uygulamalarda mevzuata aykırı bir durum söz konusu değildir.


Ayrıca döner sermaye katkı payı hiç hesaplanmayan (raporlu, izinli vb.) personele maaşlarının ödendiği bütçelerden 375 Sayılı KHK kapsamında ek ödeme yapılması hususuna ilişkin olarak, 375 Sayılı KHK kapsamında öngörülen net ek ödeme tutarı kadarlık döner sermaye ek ödemesi aylıklarla birlikte peşin olarak ödendiğinden dolayı ödeme yapıldığı esnada rapor ve izinli personeller için ödeme 375 Sayılı KHK’ye göre yapılsa dahi; ay içerisinde izin ve rapor alan personelin durumu ödeme yapıldığı tarihte belirsiz olduğundan dolayı bu şekilde bir ödeme yapılması bu personeller için mümkün olmayacaktır.


Ancak döner sermaye ek ödemesi alan personellerimizde Genel İdari Hizmetler sınıfı kadrosunda bulunan, memur, bilgisayar işletmeni, VHKİ’lerden yaklaşık 175-180 personelimiz hastanemizden sadece 375 Sayılı KHK’de belirtilen tutar kadar ödeme alabilmektedirler. Bu personellere 375 Sayılı KHK’ye göre ödeme yapmak döner sermaye bütçesi üzerindeki yükü de bir nebze olsun alacaktır. Fakat bu durumda da karşımıza yine 375 Sayılı Kanunun ek 9’uncu maddesinin 3’üncü bendi ile 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( i ) bendinin 3. Paragrafında yer alan hüküm çıkmakta; 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( c ) ve ( f ) fıkraları kapsamında ödeme yapılan personele 375 Sayılı KHK kapsamında ödeme yapılmayacağı hususu engel teşkil etmektedir.


Döner sermaye katkı payı hiç hesaplanmayan personeller ile raporlu ve izinli personellere 375 Sayılı KHK’ye göre ödeme yapılması hususu Ek Ödeme Komisyonumuzda değerlendirilmek üzere gerekli yazışmalar yapılarak, komisyon kararı doğrultusunda işlem tesis edilecektir." denilmektedir.


Sonuç olarak Kurum tarafından gönderilen cevapta 2547 sayılı Kanunun 58’inci maddesinin i bendinin üçüncü paragrafı ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9. Maddesinin 3. Paragrafına istinaden hastanede fiilen görevli personele 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesi kapsamında ek ödeme yapıldığından dolayı 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9. Maddesi kapsamında ödeme yapılmamaktadır. Yani hastane tarafından her ayın 15’inde yapılan ödeme gelir vergisi ve damga vergisine tabidir. Denilmektedir. Kurum tarafından verilen cevaptaki ödemenin döner sermaye ödemesi olduğunu düşünmemiz durumunda henüz tahakkuk etmemiş tahsil edilmeye devam edilmekte olan bir gelirden 375 sayılı Kanun'un Ek 9'uncu maddesindeki kadarlık bir kısmın avans şeklinde ödenmesi gibi bir durum ortaya çıkmaktadır. Döner sermaye ödemesinin avans şeklinde ödenmesine ilişkin bir mevzuat bulunmamaktadır. Döner sermaye katkı payı ödemelerini düzenleyen 2547 sayılı Kanunun 58’inci maddesinin c bendinde belirtildiği üzere döner sermaye katkı payı ödemesi toplanan döner sermaye gelirinden yapılmaktadır. Henüz toplanmayan bir gelirden ödeme yapılması söz konusu olamayacağına göre burada kastedilen 375 sayılı KHK’nın ek 9’uncu maddesine göre ödenen ek ödeme olmalıdır. Zira maddenin ilerleyen cümlesinde “anılan maddeye göre yürürlüğe konulan yönetmelik kapsamında aynı aya ilişkin yapılacak ek ödeme tutarından mahsup edileceği” ifadesinde geçen yönetmeliğin Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslara İlişkin Yönetmelik olduğu açık olduğundan durum daha net anlaşılmaktadır.


Toplu sözleşme ile getirilen 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (h) fıkrasının üçüncü paragrafı uyarınca yapılacak ek ödemeler her hangi bir katkıya bağlı olmaksızın aylıklara ilişkin hükümler uygulanmak suretiyle her ay aylıklarıyla birlikte ödenir. Bu şekilde yapılan ek ödeme tutarı, anılan maddeler uyarınca yürürlüğe konulan yönetmelik kapsamında aynı aya ilişkin yapılacak ek ödeme tutarından mahsup edilir. ” hükmü hastanede çalışan personelin 375 sayılı KHK'nın ek 9'uncu maddesindeki ödemeyi alması ancak daha sonra eğer döner sermaye katkısı alır ise bu ödemeden ilgili ek ödemenin mahsup edilmesi ile ilgilidir. Bu maddedeki hükmün döner sermaye ek ödemesinin peşin ödenmesi ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Öte yandan ilgili madde de ödemenin brüt olarak yapılacağına ilişkin bir ibarenin de bulunmaması bu durumda ödemenin 375 sayılı KHK'daki hükme istinaden damga vergisi hariç herhangi bir kesintiye tabi olmadan net tutar üzerinden ödeneceği anlamına gelmektedir.


Kurum tarafından Tablo 1 ve Tablo 2 deki hesaplamalara ilişkin olarak verilen cevapta Döner Sermaye Ek Ödemesi yapıldığı esnada hesaplanan damga vergisi matrahından 375 Sayılı KHK kapsamında ödenen damga vergisi matrahının düşülerek hesaplama yapılması gerekmekte olduğu belirtilmiştir. Ancak Kanun maddesi açıktır. Ek ödemenin damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak ve döner sermaye ek ödemesi alındığında bu ödemeden mahsup edilecektir. Zaten burada personelin alacağı net tutar değişmemekte, sadece damga vergisi tutarında bir değişme olmaktadır.
375 Sayılı KHK’nin ek 9’uncu maddesinin 3. Bendi, gerek 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( i ) bendinin 3. Paragrafında; 2547 Sayılı Kanun’un 58. Maddesinin ( c ) ve ( f ) fıkraları kapsamında ödeme yapılan personele 375 Sayılı KHK kapsamında ödeme yapılmayacağı açıkça ifade edilmiş olmakla birlikte Toplu sözleşmedeki mevcut hükümler henüz döner sermaye katkı payı almamış personelin önce 375 sayılı KHK’daki ek ödemeyi alması daha sonra şayet döner sermaye katkı payı alır ise bu takdirde bu tutardan ilgili ödemenin mahsup edilmesi ile ilgilidir. Tablo 3 ve Tablo 4 incelendiğinde 375 sayılı KHK’daki ek ödemenin brüt olarak ödenmesi nedeniyle döner sermaye bütçesinden daha fazla gelir vergisi ödendiği de görülmektedir.


Bu nedenle 375 sayılı KHK’nın Ek 9’uncu maddesine göre ödenecek ek ödemenin aylıklarla birlikte ödenirken net tutarlar üzerinden ödenmesi ve daha sonra döner sermaye katkı payından mahsup edilmesi döner sermaye katkı payı hiç hesaplanmayan (raporlu, izinli vb.) personele yapılacak ek ödemelerin ise personelin maaşlarının ödendiği bütçelerden yapılması gerekmektedir.

Güncelleme Tarihi: 03 Aralık 2018, 09:35
YORUM EKLE