Yaş Haddi Emekliliğinde Son Maaş, İzin Kullanımı ve Emekli Maaşının Başlangıcı
Devlet memurlarının yaş haddinden emeklilik durumunda hangi ayın görev aylığını almaya hak kazandıkları, hem 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ilgili hükümleri hem de 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu çerçevesinde belirlenen ayrıntılı bir konudur. Bu makalede, yaş haddinden emekliye ayrılacak bir memurun son görev aylığını hangi tarihe kadar alacağı, emekli aylığının hangi tarihte başlayacağı, izinlerin etkisi ve fiili hizmet süresi hesaplamaları güncel mevzuat ışığında sade ve net biçimde incelenmektedir.
Yaş Haddi Emekliliğinde Temel Kural: Son Maaş
Yaş haddinden emekli olacak bir devlet memuru, emeklilik tarihini takip eden aybaşı için bir görev aylığı alamaz. Bu, mevzuatın temel prensibidir. Pratik anlamı şudur: Emeklilik tarihinizden sonraki ilk maaş gününde artık kurumunuzdan maaş alamazsınız.
2. Fiili Hizmet Süresi ve Prim Ödemesinin Rolü
Konunun doğru anlaşılması için "fiili hizmet süresi" kavramı hayati öneme sahiptir. 5434 sayılı Kanun'un 14, 30 ve 31. maddelerine göre, bir ayın hizmet sürenize eklenebilmesi için, o aya ait maaşınızdan kesilen %16'lık kesenek ve devlet tarafından ödenen %20'lik karşılık payının toplam %36'lık primin SGK'ya yatırılmış olması şarttır.
-
15 Mayıs 2025'te maaş alan bir memur için bu primler ödenir.
-
Bu ödeme, 15 Mayıs - 14 Haziran 2025 tarihleri arasındaki sürenin fiili hizmet süreniz olarak kaydedilmesini sağlar.
-
Dolayısıyla, 4 Haziran 2025'te emekli olan bir memur, 14 Haziran'a kadar olan süreyi hizmet süresine saydırmış olur.
3. 2025 Yılı İçin Somut Vaka Analizi
Soru: "4 Haziran 2025 tarihinde yaş haddinden emekli olacağım. 15 Haziran ve 15 Temmuz 2025 tarihlerindeki görev aylıklarımı alabilir miyim?"
Cevap: Hayır, alamazsınız. İşte detaylı nedeni:
-
Son Görev Aylığınız: 15 Mayıs 2025'te ödenecek olan aylıktır. Bu, Mayıs 2025 ayı çalışmanızın karşılığıdır ve bu aya ait primleriniz SGK'ya ödenmiştir.
-
Emekli Aylığınızın Başlangıcı: 5434 sayılı Kanun'un 91. maddesi uyarınca, emekli aylığı, görev aylığının kesildiği tarihi (4 Haziran'ı takip eden gün) takip eden aybaşından (1 Temmuz 2025) itibaren başlar. Bu nedenle, ilk emekli maaşınızı 15 Temmuz 2025'te alırsınız.
4. Yıllık İzin Kullanımı (657 DMK 164. Madde)
Yıllık izin hakkı, memurluk statüsü devam ettiği sürece kullanılabilir. 4 Haziran 2025'te görev ilişiğiniz kesileceğinden, kullanılmamış tüm yıllık izinlerinizin bu tarihten önce (örneğin, 20 Mayıs 2025'te başlayarak) kullanılması ve izin bitiminde emeklilik işleminizin başlatılması gerekir. Aksi takdirde bu hak kullanılmamış sayılır.
2025 Örneği için Özet Tablo:
| Tarih | Ödeme / Durum | Açıklama |
|---|---|---|
| 15 Mayıs 2025 | Son Görev Aylığı | Mayıs 2025 ayı çalışma karşılığı. Primler ödendi. |
| 4 Haziran 2025 | Emeklilik Tarihi | Yaş haddinin dolduğu gün. |
| 15 Haziran 2025 | Ödeme YOK | Takip eden aybaşı için görev aylığı ödenmez. |
| 15 Temmuz 2025 | İlk Emekli Aylığı | 1 Temmuz 2025'ten itibaren bağlanan emekli maaşının ilk ödemesi. |
Sonuç ve Öneriler
2025 yılında yaş haddinden emekli olacak memurlar:
-
Son görev aylıklarını, emeklilik tarihlerinden önceki ayın ödemesinden (Mayıs 2025 örneğinde olduğu gibi) alırlar.
-
Emekli aylığı, ilişik kesilme tarihini takip eden aybaşından (1 Temmuz 2025) itibaren başlar ve ilk ödemesi bir sonraki ay (15 Temmuz 2025) yatar.
-
Kullanılmamış yıllık izinlerin emeklilik tarihinden önce kullanılması kritik öneme sahiptir.
