Memur Gazetelerde Köşe Yazarlığı Yapabilir mi?

Devlet memurları kanununa tabi olarak görev yapan kişiler bazen yerel veya ulusal gazetelerde köşe yazarlığı yapmaktadırlar.Memurlarca yapılan bu köşe yazarlığı Devlet memurları kanunu çerçevesinde memurun yapabileceği işlerden mi yoksa memura yasak olan işlerdenmi bu hususu yazımızda değerlendirmeye çalışacağız.

Bilindiği üzere; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun tarafsızlık ve devlete bağlılık başlıklı 7 nci maddesinde; Devlet memurlarının siyasi partiye üye olmaları ve herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunmaları yasaklanmıştır. Mezkur Kanunun 28 inci maddesinde ise; “Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, meslekî faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamaz.” hükmü yer almaktadır.

Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere memurun yapabileceği işler ile yapmayacağı işler kanun maddesinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.Ancak kanun maddesinde memurların köşe yazarlığına ilişkin bir hüküm yer almamaktadır.Konuya ilişkin düzenleme 5846 sayılı kanunda yapılmıştır.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1 inci maddesinde; “ Bu Kanunun amacı, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir.” hükmü yer almakta olup, aynı maddenin (B) bendinde sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri eser olarak tanımlanmıştır. Ayrıca 18 inci maddesinde; “Bir eserin yapımcısı veya yayımcısı, ancak eserin sahibi ile yapacağı sözleşmeye göre mali hakları kullanabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

657 sayılı kanun ile 5846 sayılı kanunun birlikte değerlendirmesi neticesinde memur olarak görev yapanlar yerel veya ulusal gazetelerde hizmet sözleşmesi kapsamında köşe yazarlığı yapamayacağı,ancak yine ilgili kişilerin  657 sayılı Kanunun ödev ve sorumluluklar ile yasaklara ilişkin hükümlerine riayet etmek kaydıyla 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser çıkarabileceği ve bu eserlere ilişkin mali hakları kullanabileceği düşünülmektedir.