İhale mevzuatında neler değişti?
Kamu İhale mevzuatında değişiklik yapan Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetmelik ve Tebliğler 30.07.2025 tarihli ve 32971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu mevzuat ilanı ve duyurusu 1/9/2025 tarihinden sonra yapılacak ihaleler ve bunlara ilişkin sözleşmeler bakımından uygulanacaktır. Düzenlemelerin ayrıntıları şu şekildedir:
I. 30.07.2025 tarihli ve 10132 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar, Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ve Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’da değişiklik yapılarak;
1) Mal ve hizmet alımları ile yapım işi sözleşmelerinin fiyat farkı hesabında, mevcut endekslere ilave olarak TÜİK tarafından yayımlanan 24 adet yeni alt endeksin kullanımına imkân sağlanmıştır.
2) Yapım işi sözleşmelerinde birim fiyatı bulunmayan iş kalemi için yeni birim fiyat hesabı yapılması halinde fiyat farkı hesabında hangi birim fiyatın esas alınacağı düzenlenmiştir.
3) Kamu ihale sözleşmelerinde, bir ay içerisinde birden fazla hakediş düzenlenmesi ve hakedişe uygulanacak endekslerin henüz belli olmaması halinde fiyat farkı hesabının bir önceki güncel endeksler kullanılarak yapılması ve uygulama ayına ait ilgili endeksler belli olduğunda sonraki hakedişlerde fiyat farkı hesabının düzeltilmesine imkân sağlanmıştır.
4) Hizmet alımı ile yapım işi sözleşmelerinde, süre uzatımı üzerine hazırlanan revize iş programına göre fiyat farkının ne şekilde hesaplanacağı hususu açıklığa kavuşturulmuştur.
II. Yönetmelik ve Tebliğ değişiklikleri ile;
a. Yapım işlerine ilişkin olarak;
1) Yaklaşık maliyet tespit edilirken esas alınan resmi birim fiyat ve rayiçlerin güncellenmesine,
2) Hesaplanan yaklaşık maliyetin ilk ilan tarihine kadar güncellenmesinde dikkate alınacak endekslerin belirlenmesine,
3) Endeks tanımının revize edilmesi ve alt endekse ilişkin tanımlama yapılmasına,
4) Hakedişlerin onaylanması, tahakkuka bağlanması ve ödenmesine,
5) Revize birim fiyat için üst sınır tutarının güncellenmiş rayiçler kullanılarak hesaplanmasına,
6) Avans verilecek işlerde, azami avans miktarının belirlenmesi ve fiyat farkı hesaplanması öngörülen işlerde avans veya bakiyesinin def'aten geri ödeneceği durumlarda güncellenmesine,
7) Geçici kabul noksanları için tutulan veya teminat alınan yapılan iş tutarının %3'ü oranındaki tutarın, fiyat farkı hesaplanması öngörülen işlerde fiyat farkı katsayısı (Pn) üzerinden güncellenmesi ve bu uygulamanın kesin hesaplar için tutulan veya teminat alınan tutarlar için de tatbik edilmesine,
8) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olan yapım işlerinin ihale dokümanlarında Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine atıf yapılması durumunda anılan Genel Şartname hükümlerinin bu işlerde de uygulanmasına,
9) Yüklenicinin işe başlamasına mani olacak yükleniciden kaynaklanmayan hukukî, teknik, idari ve/veya fiili bir engel olması durumunda yapılacak işlemler, havanın fen noktasından çalışmaya uygun olmadığı günlerin belirlenmesine,
10) Tamamlanmış ve müstakil kullanıma elverişli bölümleri için kısmi geçici kabul yapılan işlerde, bu kısımlara ilişkin olarak genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigortanın yaptırılması ve kısmi kesin kabul yapılması halinde ise bu kısımlar için düzenlenen genişletilmiş bakım devresi teminatını içeren sigortanın sonlandırılmasına,
11) Uygulama projelerinin hazırlanması ve teslimine,
12) Uygulama projelerinin üzerinde yer alan not veya belirtmelerin imalat aşamasında esas alınmasına,
13) İş programının sunulmaması veya teslim edilen iş programının idarece uygun bulunmaması durumunda uygulanan ceza tutarının artırılmasına,
14) Teknik personel bildirimlerinin onaylanmış iş programının yükleniciye tebliğ edildiği tarihten itibaren on gün içerisinde yapılması ve bu personelin iş programına uygun olarak işyerinde bulundurulmasına,
15) Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan iş kalemi için yeni birim fiyat yapılması durumunda yapılacak iş artışının yasal sınırlar içerisinde olup olmadığına dair hesaplamanın yapılmasına,
16) Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan iş kalemi için yeni birim fiyat hesabı yapılmasına,
17) Mücbir sebep durumunun devamı sırasında yapılan başvurularda sürece ilişkin hususlara açıklık getirilmesine,
18) Sözleşme sürecinde malzeme ocağının, depo yerlerinin ve erişim güzergâhlarının değiştirilmesine bağlı olarak bu değişiklikten etkilenen imalatlar için yeni birim fiyat hesabı yapılmasına,
19) Sözleşme kapsamında bulunan yıkım işlerine, sözleşme türüne göre uygulama projelerinde veya teklif cetvellerinde yer verilmesinin zorunlu olmasına,
20) Geçici hakediş raporlarının her ayın ilk beş işgünü içerisinde düzenlenmesi ve yüklenicinin bu konuda başvuruda bulunmadığı durumlarda aynı ay içinde idarece, tek taraflı olarak hakedişin düzenlenmesinin zorunlu olmasına,
21) Yüklenicinin geçici hakedişe veya hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere karşı itirazda bulunması, aralarında doğal bir bağlantı olması nedeniyle bir arada ihale edilen yapım işi ve inşa edilen tesisin işletilmesine yönelik imzalanan bir sözleşmenin, yapım işi kısmının geçici kabulünden sonra bu kısma ilişkin olarak ek geçici hakediş raporu düzenlenebilmesine,
22) Aralarında doğal bir bağlantı olması nedeniyle bir arada ihale edilen yapım işi ve inşa edilen tesisin işletilmesine yönelik imzalanan sözleşmelerin, hizmet alımına konu olan işletme dönemine ilişkin hakediş ödemelerinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümlerinin uygulanmaması, ayrıca bu tür işlerden fiyat farkı hesaplanması öngörülenler için yapım işi ve hizmet alımı kısımları için 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ile Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar dikkate alınarak ihale dokümanında düzenleme yapılmasına,
23) Kesin hesapların idareye tesliminden sonra idarece incelenmesi sırasında yapılabilecek değişikliklere yüklenicilerin değişikliklerin kendilerine bildirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde itirazda bulunmasına,
24) Sözleşmenin feshi halinde idarenin yükleniciye ait binayı, barakayı, tesisleri, tesisatı, ihzaratı, diğer malzemeyi, makine, araç ve yedek parçaları satın almasına,
25) Yüklenicinin ortak girişim olması ve pilot/koordinatör ortağın iflas etmesi halinde sözleşmenin yenilenmesi için ilgili sürenin başlangıcının, iflas içi konkordatoya da imkân verecek şekilde revize edilmesine,
26) Yeni birim fiyat için üst sınır tutarının güncellenmiş rayiçler kullanılarak hesaplanmasına,
b. Hizmet alımlarına ilişkin olarak;
1) Yaklaşık maliyet tespit edilirken esas alınan kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatların güncellenmesine,
2) Hesaplanan yaklaşık maliyetin ilk ilan tarihine kadar güncellenmesinde dikkate alınacak endekslerin belirlenmesine,
3) Endeks tanımının revize edilmesi ve alt endekse ilişkin tanımlama yapılmasına,
4) Fiyat farkı hesaplanması öngörülen işlerde avans veya bakiyesinin defaten geri ödeneceği durumlarda güncellenmesine,
5) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olan hizmet alımlarının ihale dokümanlarında Hizmet İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine atıf yapılması durumunda anılan Genel Şartname hükümlerinin bu işlerde de uygulanmasına,
6) İş programının veya revize programın belirlenen süre içinde sunulmaması veya teslim edilen iş programının kontrol teşkilatı tarafından uygun bulunmaması durumunda ceza uygulanmasına,
7) Mücbir sebep durumunun devamı sırasında yapılan başvurularda sürece ilişkin hususlara açıklık getirilmesine,
8) Sözleşmede birim fiyatı bulunmayan iş kalemi için yeni birim fiyat hesabının yapılmasına,
9) Yüklenicinin geçici hakedişe veya hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere karşı itirazda bulunmasına,
10) Kesin hesapların idareye tesliminden sonra idarece incelenmesi sırasında yapılabilecek değişikliklere yüklenicilerin değişikliklerin kendilerine bildirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde itirazda bulunmasına,
c. Mal alımlarına ilişkin olarak;
1) Endeks ve alt endekse ilişkin tanımlama yapılmasına,
2) Aralarında doğal bir bağlantı olması nedeniyle bir arada ihale edilen yapım işi ve mal alımı sözleşmelerinin ilgili kısımları için 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar ile Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar dikkate alınarak ihale dokümanında düzenleme yapılmasına,
3) Mücbir sebep durumunun devamı sırasında yapılan başvurularda sürece ilişkin hususlara açıklık getirilmesine
ç. Danışmanlık hizmet alımlarına ilişkin olarak;
1) Yaklaşık maliyet tespit edilirken esas alınan kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatların güncellenmesine,
2) Hesaplanan yaklaşık maliyetin ilk ilan tarihine kadar güncellenmesinde dikkate alınacak endekslerin belirlenmesine,
3) Endeks tanımının revize edilmesi ve alt endekse ilişkin tanımlama yapılmasına,
4) Fiyat farkı hesaplanması öngörülen işlerde avans veya bakiyesinin defaten geri ödeneceği durumlarda güncellenmesine,
5) Mücbir sebep durumunun devamı sırasında yapılan başvurularda sürece ilişkin hususlara açıklık getirilmesine,
Yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
