Vakıf üniversitelerinin sağlık araştırma ve uygulama merkezleri için işyeri açma ruhsatı alınmalı mı?

Devlet veya özel üniversite ayrımı olmaksızın tüm üniversitelerin Yükseköğretim Kurumunun denetim ve gözetimi altında olduğu, bölüm ve merkezlerin kurulması ile kapatılmasının yine bu kurum tarafından yapıldığı, davaya konu olan araştırma ve uygulama merkezinin aynı zamanda eğitim ve öğretim amaçlı da faaaliyet gösterdiği, bunun için önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim-öğretime devam eden öğrencilere alanlarında gerekli olanakları sağlamakla kamu hizmeti gördüğü, nitekim, davacı kuruma bağlı birim olarak faaliyet gösteren Sağlık Hizmetleri Eğitim ve Araştırma Merkezine ... tarih ve ... nolu geçici ruhsat verildiği gözönüne alındığında, vakıf üniversitelerine ait hastanelerin belediyelerce düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına tabi olmadığı hakkında.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/4358 E. , 2021/2003 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4358
Karar No : 2021/2003

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Üniversitesi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :Davacı Üniversite Rektörlüğü tarafından, Rektörlüğe bağlı olarak faaliyette bulunan Göz Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan faaliyette bulunulamayacağına ilişkin davalı idarenin ... tarih ve... sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; davanın reddi yolunda ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının bozulmasına ilişkin Danıştay Onuncu Dairesi'nin 09/11/2016 günlü, E:2016/11713, K:2016/3941 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Dava konusu işlemin usul ve yasaya uygun olduğu, Mahkeme kararının onanması gerektiği ileri sürülerek bozma kararının düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Hukuki dayanaktan yoksun bulunan karar düzeltme isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Onuncu Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Uyuşmazlıkta; davalı idare tarafından, davacı üniversiteye ait, ... Mahallesi, ... Sokak Beşiktaş/İstanbul adresindeki ... Göz Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadığından bahisle, 9207 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alınması hususunda 30 gün süre verildiği, bunun üzerine davacı tarafça kamu tüzel kişiliğini haiz olmaları nedeni ile devlet üniversitesi statüsünde oldukları, özel hastane gibi kabul edilerek belediyece verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatına tabi olmadıkları ileri sürülerek işlemin geri alınması istemi üzerine, davalı idare tarafından 3572 sayılı İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'un 2. maddesinde bu kanunun bağışık tuttuğu işyerlerinin sayıldığı, Kanunun sağlık işleri ile ilgili olarak herhangi bir düzenleme içermediği ifade edilerek dava konusu ... ve ... sayılı işlemin tesis edildiği ve bu işlemin iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesince verilen davanın reddi yolundaki ... günlü ve E: ..., K: ... sayılı kararının, Danıştay Onuncu Dairesi'nin 09/11/2016 günlü, E:2016/11713, K:2016/3941 sayılı kararıyla:

"... Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Göz Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi ile ilgili davalı idarece yapılan denetimlerde, işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadığından bahisle belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması, aksi durumda işyerinin faaliyetten men edilerek mühürleneceği belirtilmiş ise de; kamu tüzel kişiliğine sahip olan vakıf üniversitesine ait hastanenin, kamu hastanesi statüsünde olduğu, devlet veya özel üniversite ayrımı olmaksızın tüm üniversitelerin Yükseköğretim Kurumunun denetim ve gözetimi altında olduğu, bölüm ve merkezlerin kurulması ile kapatılmasının yine bu kurum tarafından yapıldığı, dava konu olan araştırma ve uygulama merkezinin aynı zamanda eğitim ve öğretim amaçlı da faaaliyet gösterdiği, bunun için önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim-öğretime devam eden öğrencilere alanlarında gerekli olanakları sağlamakla kamu hizmeti gördüğü, özel hastanelerle ilgili yönetmelikte devlet veya özel üniversite ayrımı yapılmaksızın üniversite hastanelerinin bu yönetmelik kapsamı dışında bırakıldığı,

İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin temel dayanak olan 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve eklerinde; hastanelere ilişkin bir düzenleme getirilmediği; hatta 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun'a 4/4/2015 tarih ve 6645 sayılı Kanun'un 78. maddesi ile (i) bendi eklenerek 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna göre açılan muayenehane ve müşterek muayenehanelere bu kanunun uygulanmayacağı; bu durumda bir doktor tarafından açılan muayenehanelere uygulanmayacak olan yasanın birden fazla doktorun görev yaptığı daha teknik donanımlı olarak kabul edilebilecek yerlerden olan hastanelere daha öncelikle uygulanmayacağı, hastanelerle ilgili olarak özel düzenlemeler içeren 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'de, kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilere ait sağlık kurum ve kuruluşlarına izin vermek ve ruhsatlandırmak, bu izin ve ruhsatları gerektiğinde süreli veya süresiz iptal etmek yetkisinin Sağlık Bakanlığına bağlı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünde olduğu, bu kapsamda dosyaya ibraz edilen ... tarih ve ... sayılı Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü yazısında; davacı kuruma bağlı birim olarak, faaliyet gösteren Sağlık Hizmetleri Eğitim ve Araştırma Merkezine ... tarih ve ... nolu geçici ruhsatın verildiği, vakıf üniversitelerine ait hastanelerin belediyelerce düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına tabi olmadığı" gerekçeleriyle bozulduğu anlaşılmıştır.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamede; kapsam dışında olan işyerleri tahdidi olarak sayılmış olup, sözü edilen istisnai hallerin, yorum yoluyla genişletilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır. Bu itibarla, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna göre açılan "muayenehane ve müşterek muayenehanelere" bu kanunun uygulanmayacağının belirtilmesine ilişkin hükümden hareketle Vakıf Üniversitelerine bağlı hastanelerin de kapsam dışında olduğuna ilişkin gerekçeye katılmak mümkün olmamıştır.

Devlet veya özel üniversite ayrımı olmaksızın tüm üniversitelerin Yükseköğretim Kurumunun denetim ve gözetimi altında olduğu, bölüm ve merkezlerin kurulması ile kapatılmasının yine bu kurum tarafından yapıldığı, davaya konu olan araştırma ve uygulama merkezinin aynı zamanda eğitim ve öğretim amaçlı da faaaliyet gösterdiği, bunun için önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim-öğretime devam eden öğrencilere alanlarında gerekli olanakları sağlamakla kamu hizmeti gördüğü, nitekim, davacı kuruma bağlı birim olarak faaliyet gösteren Sağlık Hizmetleri Eğitim ve Araştırma Merkezine ... tarih ve ... nolu geçici ruhsat verildiği gözönüne alındığında, vakıf üniversitelerine ait hastanelerin belediyelerce düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatlarına tabi olmadığı sonucuna varılmaktadır.

Buna göre, davanın reddi yönündeki karar hukuka uygun bulunmadığından yukarda belirtilen gerekçeyle ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
1.Karar düzeltme isteminin yukarda belirtilen gerekçeyle REDDİNE,
2.Karar düzeltme giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, 09/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.