Defterdarlık Uzmanı olarak görev yapan bir personelin üyesi olduğu sendika tarafından 09.08.2006 tarihli, 26254 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Maliye Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yönetmeliği’nin 6. Maddesinin 1. Fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendinde yer alan “ya da Defterdar emrinde görevlendirilen Defterdarlık Uzmanı olarak en az on yıl çalışmış olmak” cümlesinde yer alan “Defterdar emrinde görevlendirilen” ibaresinin iptali için  dava açılmıştır.

Danıştay 2. Dairesi,  söz konusu ibarenin Anayasa'yanın eşitlik ilkesine aykırı olduğuna hükmederek dava konusu “Defterdar emrinde görevlendirilen” ibaresinin İPTALİNE karar verilmiştir.

DANIŞTAY  İKİNCİ DAİRE

Esas No: 2016/6767

Karar No: 2017/6621

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay ikinci Dairesince; Danıştay Onaltıncı Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada işin gereği düşünüldü:

Dava; 09/08/2006 günlü, 26254 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Maliye Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yönetmeliğinin 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendine, 07/05/2014 günlü, 28993 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile eklenen "ya da Defterdar emrinde görevlendirilen Defterdarlık Uzmanı olarak en az on yıl çalışmış olmakf cümlesinde yer alan “Defterdar emrinde görevlendirilen" ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.

178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin, 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 43. maddesinde; Bakanlık taşra teşkilatında defterdarlık uzmanı ve defterdarlık U7man yardımcısı çalıştırılabileceği, defterdarlık uzmanı ve defterdarlık uzman yardımcılarına diğer görevlerinin yanısıra genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idareler ve bunlara bağlı işletmelerdeki saymanlıklar ve defterdarlık birimlerinde yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde denetim ve inceleme yaptırılabileceği, defterdarlık uzmanlarından denetim yapmakla görevlendirilenlerin yer değiştirme suretiyle atamaya tabi olduğu, bunların görevlendirme, çalışma ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği hükme bağlanmıştır.

178 sayılı KHK’nın 43. maddesine dayalı olarak çıkarılan Maliye Bakanlığı Defterdarlık Uzmanlığı Yönetmeliği, 25/06/2012 günlü, 28334 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Defterdarlık Uzmanlığı Yönetmeliğinde, defterdarlık uzmanlarının fiilen ikiye ayrıldığı, uzmanların bir kısmının defterdar emrinde, diğer kısmının ise defterdarlık biriminde görev yapacağı, defterdar emrinde görev yapan uzmanların; denetim ve soruşturma yetkisini haiz olduğu, yer değiştirmeye tabi olarak görev yapacakları düzenlenmişken; defterdarlık biriminde çalışan uzmanların ise; araştırma, inceleme ve proje üretmekle görevli oldukları, denetim ve soruşturma yetkilerinin bulunmadığı, yer değiştirmeye tabi olmadıkları, atandıkları ilde beş yıl çalışma zorunluluklarının bulunduğu yolunda kurallar getirildiği görülmüştür.

Defterdar emrinde görev yapan uzmanlar ile defterdarlık biriminde görev yapan uzmanlar arasındaki; görev, yetki, çalışma şartları açısından oluşturulan bu ayrıma ilişkin Defterdarlık Uzmanlığı Yönetmeliğinde yer alan hükümlere yönelik açılan davalarda;"... Personel hukukunun iemei kavramlarından olan "kadro"; görev tanımını belirten, görev yerini belirleyen ve sayısı itibarıyla iş yükünü gösteren, memur ile yönetim arasında bağlantıyı sağlayan önemli bir araçtır. Aynı kadroda bulunanların görev tanımı birbirinin aynıdır ve kamu personeline bulunduğu kadro görevi dışında görev verilmesi de hukuken mümkün değildir.

Defterdarlık uzmanlarının tamamı, aynı kadroda görev yapan, birbiriyle özdeş durumda kişiler olup, bu personelin, hiç bir ayrım gözetilmeksizin aynı görev tanımı ile çalışması, aynı kurallara tabi olması, aynı yetkilerle donatılması gerekmektedir. Aksine bir uygulamanın, çalışma barışını ciddi düzeyde zedelemesi ve bu durumun kamu hizmetini olumsuz etkilemesi açısından kabulü mümkün değildir. Maliye Bakanlığı Defterdarlık Uzmanlığı Yönetmeliğinde, aynı kadroda görev yapan personelin farklı yetkilerle donatıldığı ye birbirinden farklı çalışma usullerine tabi kılındığı görülmüş olup; bu ayrımın, Anayasa'da düzenlenen eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

.... Bu düzenlemeler, Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen Hukuk Devleti ve 10. maddesinde belirtilen eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığı gibi, personel hukukunun temel kavramlarından olan kadronun, görev tanımı yönünden farklı uygulamalara yol açması yönünden de hukuka aykırıdır...” yolundaki gerekçelere dayanılarak Maliye Bakanlığı Defterdarlık Uzmanlığı Yönetmeliğinin bu ayrıma ilişkin maddeleri iptal edilmiş ya da maddelerin yürütülmesi durdurulmuştur. (Danıştay Beşinci Dairesi tarafından verilen 15/06/2016 günlü, E.2016/1442, K:2016/3921 sayılı; 15/06/2016 günlü, E:2016/1100, K:2016/3920 sayılı, 15/06/2016 günlü, E:2016/1096, K:2016/3918 sayılı, 15/06/2016 günlü, E:2016/1099; K:2016/3917 sayılı kararlar ve Danıştay ikinci Dairesi tarafından verilen 06/10/2016 günlü, E:2016/11239 sayılı karar. Bu kararlara ilişkin temyiz/itiraz başvuruları ise; İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen 13/04/2017 günlü, E:2016/5464;K:2017/1656 sayılı, 28/06/2017 günlü, E:2016/5182, K:2017/2717 sayılı, 13/04/2017 günlü, E.2017/169, K.2017/1657 sayıiı, 13/04/2017 günlü, E.2016/5161, K.2017/1658 sayılı, 13/04/2017 günlü, YD İtiraz No: 2017/256 sayılı kararlar ile reddedilmiştir).

Anılan kararlar ve gerekçeleri göz önüne alındığında; bakılmakta olan davaya konu düzenlemenin de, defterdar kadrosuna sınavsız atanabilecek unvanlar arasında yalnızca defterdar emrinde görev yapan defterdarlık uzmanlarını saymak suretiyle defterdarlık uzmanları arasında ayrıma neden olacak nitelikte bir düzenleme olduğu ve bu durumun, Anayasa'da yer alan eşitlik ilkesine ve hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle; 09/08/2006 günlü, 26254 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Maliye Bakanlığı Personeli Görevde Yükselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yönetmeliğinin 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin (5) numaralı alt bendine, 07/05/2014 günlü, 28993 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik ile eklenen "ya da Defterdar emrinde görevlendirilen Defterdarlık Uzmanı olarak en az on yıl çalışmış olmak' cümlesinde yer alan Defterdar emrinde görevlendirilen“ ibaresinin iptaline...