Kamu Zararının Tahsilinde Taksitlendirme İşlemleri 

Kamu zararından doğan borçlardan dolayı kamu idarelerine karşı borcu olan kişi veya kurumların bu borçlarını taksitle ödeme imkanı  bulunmaktadır.Kamu Zararlarının Tahsiline ilişkin yayımlanan yönetmelik hükümleri doğrultusunda kamu zararlarının tahsilinde taksitlendirme işlemlerinin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışacağız.Kamu zararından doğan alacaklarda taksitlendirme işlemleri kamu zararlarının usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliğin 16. maddesinde açıklanmıştır.Yönetmelikde yer alan hükümlere göre 

-Kamu zararından doğan alacaklar, sorumluların ve/veya ilgililerin talebi üzerine kamu idaresince taksitlendirilebilir.

-Kamu Zararlarından doğan alacakların taksitlendirmesinde taksitlendirme  süresi azami beş yıldır.

-Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde taksitlendirme işlemlerine ilişkin olarak Kamu zararlarının tahsiline  ilişkin yönetmelikte taksit işlemlerinin 4353 sayılı kanun kapsamında yapılacağı belirtilmiştir.Ancak ilgili kanun 659 sayılı Khk ile yürürlülükten kalktığından taksitlendirme işlemleri 659 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre yürütülecektir.İlgili KHK nın Adli Uyuşmazlıklarda Sulh başlıklı 9. maddesinin  (4) bendinde "21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamı dışında kalan tüm taksit tekliflerinin değerlendirilmesi de bu madde kapsamında yapılır." hükmü yer almaktadır.Taksitlendirme işlemleri bu kanun maddesinde yer alan hüküm kapsamında yer almaktadır. 

- Kapsamdaki diğer kamu idarelerinin özel mevzuatlarında başka türlü bir düzenleme bulunmadığı takdirde

taksitlendirmeye üst yöneticiler yetkilidir. Üst yöneticiler bu yetkilerini sınırlarını açıkça belirtmek suretiyle merkezde yardımcılarına veya strateji geliştirme birimlerine, taşrada ise idarenin en üst yöneticilerine devredebilir.

- Sorumluların ve/veya ilgililerin yazılı taksitlendirme talebi üzerine, sorumlu ve/veya ilgili ile idare arasında,

taksitlendirmenin süresini, taksit sayısı ve tutarları ile ödeme zamanlarını belirleyen bir ödeme planı yapılır. Sorumlulardan ve/veya ilgililerden taksitlerini ödeme planına uygun ve vadesinde düzenli olarak ödeyeceklerine dair “resen borç senedi ve kefaletname” alınır.

Kanunun 79 uncu maddesi uyarınca merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen parasal sınırın üzerindeki kamu zararı alacaklarına ilişkin olarak düzenlenecek “resen borç senedi ve kefaletname” için noter tasdiki aranır.2017 yılı için resen borç senetlerinde noter onay sınırı 16.000 TL dir.Taksitlendirme yapan idareler taksitlendirme işlemeleri için alacak oldukları resen borç senedi ve kefaletnameler de her yıl yayımlanan parasal sınırlar ve oranlar tebliğinde yer alan tutarları dikkate alarak işlem yapmaları gerekmektedir.Mahkeme kararıyla kesin hükme bağlanan alacakların taksitlendirilmesinde ilam olduğu için resen borç senedi ve kefaletname alınmasına gerek bulunmamaktadır.

-Yazımızın başında da yer alan Yönetmelik hükümden anlaşılacağı üzere kamu zararının tahsilinde taksit uygulaması zorunlu bir uygulama olmayıp idarenin takdirinde olan bir durumdur.İdarelerin taksitlendirmeye ilişkin alacakları dilekçeleri değerlendirirken aşağıdaki hususları da göz önünde bulundurması gerektiği düşünülmektedir. 

Taksitlendirme teklifi, taksitlendirme talebinin nedenlerini açıklayan ve ödeme planını içeren, borçlu veya borçluyu temsile yetkili olanlar tarafından imzalanmış taksitlendirme talep dilekçesi ile yapılır.

 Bu dilekçeye;

•Gerçek kişiler, beyanlarının doğruluğunu tevsik eden belgeleri ve nüfus cüzdanı örneğini (T.C.Kimlik numarası),

•Tüzel kişiler, dilekçeyi imzalayanların tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili olduğuna ilişkin yetki belgesi ve imza

sirküleri ile tüzel kişiliğin mali tablolarını (gelir tablosu ve bilanço), ekler

****Borçlunun Şirket olması halinde;

Şirketin mali açıdan zor durumda olup olmadığının tespiti için şirketin likidite oranlarına bakılacaktır.

•Likidite oranının 1’den büyük olması durumunda şirketin mali durumunun iyi olduğu sonucuna varıldığından, borç taksitlendirilmeyecektir.

•Likidite oranının 1 veya 1’den küçük ve 0,5’den büyük olması durumunda borcun taksitlendirilme süresi daha kısa olarak belirlenecek,

•Likidite oranının 0,5 veya 0,5’den küçük olması durumunda ise bu süre 36 aya kadar uzatılabilecektir.

****Borçlunun Gerçek Kişi Olması Halinde;

Borçlunun mali durumuna bakılması,

•Kişinin ödeme güçlüğü içinde olduğunu belgelendirmesi,

•Borç tutarı, taksit tutarı ve ödeme süresi, dikkate alınarak, taksit teklifi hakkında değerlendirme yapılması gerekir.

- Sorumlular ve/veya ilgililer, taksitlendirme taleplerine ilişkin yetkili makamın onayı alınıncaya kadar dilekçede belirtilen ilk taksit miktarını hemen, takip eden taksitleri de düzenli olarak, faiziyle birlikte muhasebe birimine ödeyebilirler.Taksit teklifinin kabulü halinde;

*Borç aslının faiziyle birlikte ödenmesinin kabul edildiği,

*Ödemelerin başlama tarihi,

*Aylık taksit tutarları ve süresi,

*Bir taksitin zamanında ödenmemesi halinde alacağın muacceliyet kazanacağı, hususlarını belirtir taksit anlaşması imzalanacaktır.

Yetkili makamdan alınan taksitlendirme onayında kararlaştırılan taksit miktarı ödenen taksit miktarından fazla olduğu takdirde, onayda belirtilen ilk taksit tarihinden itibaren geçen taksit sürelerine ait toplam fark peşin olarak tahsil edilir.

- Taksitlerden birinin ödeme planına ve “resen borç senedi ve kefaletname”ye uygun olarak vadesinde ve faiziyle birlikte tamamen ödenmemesi halinde alacağın tamamı muaccel olur ve hükmen tahsili için gerekli işlemler başlatılır.

- Taksitlerin tahsili sırasında taksit dönemine ait taksit tutarının ödenip faizinin tamamının ödenmediği hallerde, muhasebe birimince tahsilat belgesi üzerine idarenin faiz isteme hakkının saklı olduğuna ilişkin şerh konulur

Diğer güncel makalelerimizden haberdar olmak için Facebook Grubumuza üye Olabilirsiniz.