Kamu araçlarına kesilen trafik cezalarında rucu işlemleri
memurların sebep olduğu kamu zararlarının sorumlulardan tahsil edilmesi gerektiği yönündeki mevzuat hükümleri doğrultusunda kamu araçlarını kullanan söforlerin kusurlarından kaynaklı kesilen trafik cezalarının ilgili kamu personelinden tahsil edilmesi gerektiği yönündeki sayıştay kararı yazımız ekindedir.
3. Daire, 18/422, T. 15.12.2022
T.C. Sayıştay Başkanlığı - 3. Daire
Kamu İdaresi Türü: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yıl: 2021
İlam no.: 18
Karar No.: 422
Tutanak tarihi: 15.12.2022
Kararın Konusu: Çeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar
Trafik cezası ödemesi
.......... Belediyesi mülkiyetinde bulunan ve trafik kurallarına uygun olarak kullanılmadığı tespit edilen .......... ve .......... plakalı araçlar için tahakkuk ettirilen trafik cezalarının Belediye bütçesinden ödenmesi suretiyle .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.
14.07.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Kişisel sorumluluk ve zarar" başlıklı 12 nci maddesinde;
"Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi esastır.
Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. Ancak fiilin meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir.",
10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun "Kamu zararı" başlıklı 71 inci maddesinde;
"Kamu zararı; kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.
...
Kamu zararının, bu zarara neden olan kamu görevlisinden veya diğer gerçek ve tüzel kişilerden tahsiline ilişkin usul ve esaslar, Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.",
19.10.2006 tarihli ve 26324 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Kamu zararının belirlenmesi" başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında;
Kamu zararının belirlenmesinde;
...
e) Görevlilere teslim edilen taşınırların zarara uğraması
...
g) Kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesi,
...
esas alınır.",
hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerine göre, kamusal görevlerin yerine getirilmesi sırasında kamu personelinin kişisel sorumluluğu kapsamında, kamu kaynağında artışa engel olacak ya da azalışa sebebiyet verecek şekilde gerçekleşen mevzuata aykırı uygulamalar dolayısıyla oluşan zararların, yukarıda anılan hükümler çerçevesinde tazmin edilmesi gerekmektedir.
Ancak .......... Belediyesinin Rapora konu olan .......... ve .......... plakalı araçlarının, tahsis edildiği personel tarafından trafik kurallarına aykırı bir şekilde kullanılması sonucu, kamu idaresine para cezası gibi bir ek malî külfet getirilmesine sebebiyet verildiği,
Söz konusu araçlar için tahakkuk ettirilen trafik cezalarının Belediye bütçesinden ödenmesi ve söz konusu ödemenin hatalı kullanıma neden olan personele rücu edilmemesi suretiyle .......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği,
Söz konusu kamu zararının ortaya çıkması hususunda; 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun "Harcama talimatı ve sorumluluk" başlıklı 32 ve "Giderin gerçekleştirilmesi" başlıklı 33 üncü maddeleri gereğince, ödeme emri belgesinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin sorumlu olduğu,
görülmekle birlikte, söz konusu tutarın, .......... tarihli ve .......... numaralı banka tahsilat makbuzu ile ahizinden tahsil edilerek, .......... tarihli ve .......... numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile ilgili hesaba gelir kaydedildiği görüldüğünden, .......... TL tutarındaki ödeme için ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
