YÖK Dil sınavı ile yabancı dil tazminatı alınır mı?

Bilindiği üzere devlet memurlarına 375 sayılı kanunda sayılan durumlarda yabancı dil tazminatı ödemesi yapılmaktadır. Memurlar için yapılan YDS sınav sonucuna göre memurlara ödenen yabancı dil tazminatının diğer sınav sonuçları ile ödenip ödenemeyeceğide memurlar arasında merak konusu olmaktadır. Akademik personellerin girmiş olduğu YÖK DİL sınavı ile dil tazminatı ödenmesi 375 sayılı KHK da yer alan düzenlemeye göre mümkün değildir.

Konuya ilişkin DPB başkanlığı görüşleri 

Sayı : 31292642-622.02-E.2769

Konu : YÖKDtL Sınavı ve Yabancı Dil

Tazminatı

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞINA

İlgi : 18.04.2017 tarihli ve 12202449-045.03-E.2107 sayılı yazı.

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından uygulamaya konulan Yükseköğretim Kurumlan Yabancı Dil (YÖKDİL) sınavının, 657 sayılı Kanunun Ek 41 inci maddesi kapsamında uzman yardımcılığı kadrosundan uzman kadrosuna atanabilmede YDS eşdeğeri kabul edilip edilmeyeceği ile YÖKDİL sınav sonucuna göre yabancı dil tazminatı ödenip ödenmeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa eklenen ek 41 inci maddenin beşinci fıkrasında "...Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari (C), Dışişleri Uzmanlığı için asgari (B) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç iki yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır... "hükmüne yer verilmiştir.

Bununla birlikte, Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 'Yürürlükten kaldırılan yönetmelikler'' başlıklı 15 inci maddesinde, "23/6/2007 tarihli ve 26561 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kamu Personelinin Yabancı Dil Bilgisi Seviyesinin Tespitine Dair Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır." hükmü ile KPDS Yönetmeliğinin yürürlükten kaldırıldığı, "Atıflar" başlıklı 14 üncü maddesinde, "İlgili mevzuatta Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına yapılan atıflar Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına yapılmış sayılır." hükmü ile de KPDS¹ ye yapılan atıfların YDS' ye yapılmış sayılacağı belirtilmiştir.

Görüleceği üzere, yeterlik sürecinde başan gösteren uzman yardımcılarının uzman kadrolarına atanmalarında YDS'den asgari (C) düzeyinde veya dil yeterliği bakımından bunlara denkliği kabul edilen ve uluslararası geçerliliği bulunan başka bir belgeye (TOEFL, CPE, ÎBT vb gibi) sahip olma şartı öngörülmüştür.

Yabancı dil tazminatı ödenmesine ilişkin ise 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde " ...Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen dillerden yine bu iki kurum tarafından tespit olunan esas ve usuller çerçevesinde yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda ... yabancı dil tazminatı ödenebilir." hükmüne istinaden çıkarılan Yabancı Dil Bilgisi Seviye Belirleme Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde bu yönetmelikte belirtilen dillerden yapılacak Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı(YDS)'ndan 375 sayıh KHK'nin 2 nci maddesinde belirlenmiş olan düzeylerde başardı olunması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından yayımlanan Yükseköğretim Kurumlan Yabancı Dil (YÖKDİL) Sınavı Kdavuzunun "1. GENEL BİLGİLER" başlıklı bölümünde "Sınava; yükseköğretim burumlarımızda lisansüstü eğitim ve doçentlik sınavına başvurmak isteyen adaylar ile üniversitelerce akademik yükseltmelerde kendilerinden akademik dil  yeterliliği puanı istenen adaylar katılabilir." denilerek, bahsi geçen sınavın sadece lisansüstü eğitim ve doçentlik sınavına başvurmak isteyen adaylar ile üniversitelerce akademik yükseltmelerde kendilerinden dil yeterliliği isteyenlere yönelik olduğu ifade edilmiştir.

Akademik kariyer yapmak isteyen adayların kendi alanındaki (fen ve mühendislik, sosyal ve beşeri bilimler, sağlık) dil yeterliliklerini belirlemeye yönelik olarak uygulamaya konulan YÖKDİL sınavının bu anlamda, sadece akademik kariyer yapmak için aranan dil şartını sağlamada YDS' ye alternatif bir sınav olduğu ve bu sınavın akademi dünyası dışında YDS’nin kullanıldığı diğer alanlara ilişkin bir denkliğinin söz konusu olmadığı düşünülmektedir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, YÖKDİL sınavının 657 sayılı Kanunun Ek 41 inci maddesi kapsamında uzman yardımcılığı kadrosundan uzman kadrosuna atanabilmede geçerli kabul edilmesinin ve bu sınavın sonuçlarına göre yabancı dil tazminatı ödenebilmesinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

Arz ederim

Özet: Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS) veya yabancı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan İngilizce sınav sonuçlarına dayalı olarak yabancı dil tazminatı ödenemeyeceği hk. (27/06/2011-12154)

Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS) veya yabancı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan İngilizce sınav sonuçlarının Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (KPDS) sınav sonuçlarıyla karşılaştırılması suretiyle her hangi bir kadroda veya sözleşmeli personel pozisyonunda görev yapan personele yabancı dil tazminatı ödenmesi hususunda tereddüte düşüldüğünden bahisle, uygulamaya esas Başkanlık görüşümüzün talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 27/06/1989 tarihli ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde, “Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakta olan personelden, (kadro karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personel dahil), Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken belirlenen dillerden yine bu iki kurum tarafından tespit olunan esas ve usuller çerçevesinde yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil için (A) düzeyinde başarılı olanlara 1500, (B) düzeyinde başarılı olanlara 600, (C) düzeyinde başarılı olanlara 300 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere Maliye Bakanlığının teklifi ve Başbakan onayı ile belirlenecek miktarlarda aylık yabancı dil tazminatı ödenebilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Ayrıca, 23/06/2007 tarihli ve 26561 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kamu Personelinin Yabancı Dil Bilgisi Seviyesinin Tespitine Dair Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik”in 1’inci maddesinde, “Bu Yönetmeliğin amacı, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen kapsama dahil personele tazminat ödenecek yabancı dillerin tespiti ve yabancı dil sınavlarının düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller ile diğer hususları düzenlemektir.” hükmü yer almıştır. Diğer taraftan, Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS), 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun 24. maddesi gereğince hazırlanarak 31/01/2009 tarihli ve 27127 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Doçentlik Sınav Yönetmeliği” uyarınca doçent adaylarının gireceği merkezi bir sınavdır. Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, “Kamu Personelinin Yabancı Dil Bilgisi Seviyesinin Tespitine Dair Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik” ile kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen kapsama dahil personele tazminat ödenmesinde Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (KPDS) nın esas alınması ve söz konusu Yönetmelikte bu sınava eşdeğer bir sınavın öngörülmemiş olması sebebiyle, Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS) veya yabancı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan İngilizce sınav sonuçlarının yabancı dil tazminatı ödenmesinde dikkate alınmaması gerektiği mütalaa edilmektedir