Yurtdışında eğitim süresinin ne kadarında yetim aylığı verilmeye devam edilebilir?
Davacıya, 5434 sayılı Kanun’un mülga 74. maddesinin beşinci fıkrasında yer alan, “Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile master ve lisansüstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır.” hükmü uyarınca yetim aylığı ödenmesine devam edilmesi gerektiği hakkında.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4666
Karar No : 2021/4738
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
VEKİLİ : Av. .
KARŞI TARAF (DAVACI) : .
İSTEMİN KONUSU : Ankara 16. İdare Mahkemesinin
11/06/2015 tarih ve E:2014/591, K:2015/921 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Emekli Sandığından emekli aylığı almakta iken 15/06/2011 tarihinde vefat eden annesinden dolayı 01/07/2011 tarihinden itibaren yetim aylığı bağlanan ve 14/06/2013 tarihi itibarıyla ortaöğrenimden mezun olması nedeniyle aylığı kesilen davacı tarafından, İngiltere'de bulunan "London School of Business and Finance" okuluna ve bu okula devam edebilmek için dil eğitimi almak amacıyla aynı okul bünyesindeki dil kursuna 19/08/2013 tarihinde kayıt yaptırdığından bahisle, yeniden yetim aylığı bağlanması talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 11/02/2014 tarih ve 55.323.044 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Ankara 16. İdare Mahkemesince, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
Kanununun mülga 66. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde; "Dul ve yetim aylıkları: c) Emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alanlardan (Aylığa müstahak duruma girip de henüz bağlama yapılmamış olanlar dahil) ölenlerin ... ölüm tarihinde bu kanuna göre aylığa müstahak dul ve yetimlerine bağlanır." hükmüne; aynı Kanunun mülga 74. maddesinde ise, "Ölüm tarihinde (18) yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise (20) ve yükseköğrenim yapmakta ise (25) yaşını doldurmamış erkek çocuklara aylık bağlanır.
Ölüm tarihinde (18) yaşını doldurmuş ve öğrenci olmamaları nedeniyle aylık bağlanmamış erkek çocuklara, öğrenim durumlarına göre yukarıdaki bentte belirtilen yaşları geçmemek şartıyla aylık bağlanır.
Yetim aylığını almakta iken öğrenim durumlarına göre yukarıda belirtilen yaşları doldurmaları veya öğrencilik durumlarının sona ermesi nedeniyle aylıkları kesilen veyahut ortaöğrenimde (20) yaşını doldurmuş olmaları nedeniyle aylık bağlanmamış erkek çocuklardan, yukarıda belirtilen yaşları geçmemek şartıyla yeniden veya ilk defa öğrenci olanlara öğrenci oldukları tarihi takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanır.
Ortaöğrenimi bitirdikten sonra ve (20) yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlayan erkek çocukların aylıkları aralıksız ödenir.
Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile master ve lisansüstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır.
Bir yükseköğrenimin bitirilmesinden sonra ikinci bir yükseköğrenimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisansüstü uzmanlık öğreniminde geçen sürelerde aylık ödenmez." hükmüne yer verildiği, bu durumda, davacının, ortaöğrenimden mezun olduktan sonra yükseköğrenim görmek üzere İngiltere'de bulunan "London School of Business and Finance" okuluna kayıt yaptırdığı ve öğrenimine devam edebilmek için dil eğitimi almak üzere "The Language Gallery" isimli dil kursuna kaydolduğunun anlaşılması karşısında, davacıya, 5434 sayılı Kanun'un mülga 74. maddesinin beşinci fıkrasında yer alan, "Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile master ve lisans üstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır." hükmü uyarınca yetim aylığı ödenmesine devam edilmesi gerektiğinden, başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının 14/06/2013 tarihinde orta öğretimi tamamladığı, 17/09/2013 tarihli dilekçe ekinde "London School of Business and Finance" okuluna kayıt yaptırdığından bahisle yetim aylığının ödenmesine devam edilmesini talep ettiği, ancak dilekçesi ekinde gönderdiği kayıt formunun "The Language Gallery" isimli dil kursuna ait olduğu tespit edildiğinden yetim aylığının 01/07/2013 tarihinden itibaren kesilerek davacıya bilgi verildiği, dil kurslarının yükseköğrenim kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, davacının yetim aylıklarının ödenmesine devam edilmesi talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde herhangi bir yanlışlık bulunmadığı, usul ve yasalara uygun olduğundan dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz dilekçesinde belirtilen yasa hükümlerinin yetim maaşının kesilmesine ilişkin olmayıp, ödenmesine ilişkin olduğu, 5434 sayılı Kanun'un 74. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca yetim aylığı ödenmesine ilişkin Mahkeme kararının yasalara uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : .......................................................................
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
- Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
- Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki Ankara 16. İdare Mahkemesinin 11/06/2015 tarih ve E:2014/591, K:2015/921 sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
- Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
- 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 12/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
