Danıştay 12. Dairesi, Bölge İdare Mahkemesince ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesine kesin olarak karar verileceği yönünde düzenleme getirildiğine vurgu yaparak "yeniden bir karar verilmek üzere" şeklinde verilen kararı bozdu.
T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/379
Karar No: 2022/2461
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. ..
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Bakanlığı
VEKİLİ: Av. .
İSTEMİN KONUSU: . Bölge İdare Mahkemesi... İdari Dava Dairesinin . tarih ve E:., K:.. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
. Adliyesinde Yazı İşleri Müdürü olarak görev yapan davacının, Manavgat Adliyesinde görev yaptığı dönemdeki fiilleri nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun 28/05/2015 tarih 164 sayılı işleminin iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
... İdare Mahkemesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararıyla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 127. maddesinde, disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğradığının hükme bağlandığı; dava dosyasının incelenmesinden, davacıya disiplin cezası verilmesine dayanak eylemlerin dinleme kayıtlarına dayandığı ve davacı hakkında yapılan son dinlemenin 07/05/2013 tarihinde gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı; bu durumda, disiplin cezasına konu eylemin en son 07/05/2013 tarihinde yapıldığının kabulü gerektiğinden, davacıya, 657 sayılı Kanun'un 127. maddesi uyarınca en son 07/05/2015 tarihinde disiplin cezası verilebilmesi mümkün iken, bu süre geçirildikten sonra 28/05/2015 tarihinde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline ve yoksun kaldığı parasal haklarının hesaplanarak dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
. Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davacı hakkında yürütülen disiplin soruşturmasının savcılık soruşturmasına dayandığı, savcılık tarafından yürütülen soruşturmanın davacıya ilişkin kısımlarının ise tape kayıtları esas alınarak düzenlendiği ve davacı hakkında suç teşkil ettiği iddia olunan son dinleme kararının 29/05/2013 tarihinde gerçekleştirildiği, bu durumda, hakkındaki son dinleme 29/05/2013 tarihinde yapılan davacının disiplin cezasına konu eylemi en son bu tarihte işlediği kabul edilirse, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 127. maddesinin son fıkrası hükmü uyarınca en son 29/05/2015 tarihine kadar davacıya disiplin cezası verilebilmesi mümkün olduğundan ve dava konusu işlem de bu süre dolmadan önce 28/05/2015 tarihinde tesis edildiğinden, dava konusu işlemin zamanaşımı sebebiyle iptaline ve tazminat talebinin kabulüne yönelik İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmediği, işin esasına gelince; davacıya ceza hukuku ve disiplin hukuku kapsamında örtüşen, yani aynı düzlemde nitelendirilen fiil ve suç isnat edildiği sabit olup, davacının da "mağdurun bir senedi vermeye mecbur edilmesi suretiyle yağma, zimmet, görevi kötüye kullanma, kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle dolandırıcılık, örgüte bilerek isteyerek yardım etme" suçları sebebiyle ... Ağır Ceza Mahkemesi'nin. esasına kayıtlı ceza davasında yargılandığının anlaşılması karşısında, idare mahkemesi tarafından ceza mahkemesince verilecek kararın beklenip, uyuşmazlığın maddi gerçeğe uygun bir gerekçeyle çözüme ulaşılması gerekirken, bu husus gözardı edilerek verilen kararın hukuka uygun bir sonucu ifade etmeyeceği, bu durumda; "bekletme" kararı verildikten sonra uyuşmazlığın ceza mahkemesince verilecek kararda tespit edilecek maddi gerçeğe uygun ve yeterli gerekçelerle çözümünü teminen, dava dosyasının ilk derece Mahkemesine gönderilmesi gerektiği gerekçesiyle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararın kaldırılmasına, dava dosyasının yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak yeniden bir karar verilmek üzere, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 5. fıkrası uyarınca mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
Ceza Mahkemesi tarafından gönderilen tape kayıtları ve fezleke incelendiğinde, suç teşkil eden eylemlere delil olarak gösterilen son dinlemenin 07/05/2013 tarihli olduğunun görüleceği, dolayısıyla disiplin cezası verme yetkisinin zamanaşımına uğradığı, kaldı ki tape kayıtlarının içeriği itibariyle suç teşkil etmediği, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuata aykırı olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI:
Bölge İdare Mahkemesinin kararının hukuka ve usule uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ:
Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
. Adliyesinde Yazı İşleri Müdürü olarak görev yapan davacının, Manavgat Adliyesinde görev yaptığı dönemde, hakkında örgüt kurmak suçundan soruşturma yürütülen bir şahısla sıkı bir ilişki içerisinde bulunduğu, bazı kişilerin dosyaları hakkındaki gizli bilgileri o şahsa ilettiği ve karşılığında çıkar sağladığı suçlamasıyla adli ve idari soruşturma geçirdiği ve yapılan disiplin soruşturması neticesinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun. tarih . sayılı işleminin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanunun 19. maddesiyle değişik "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 2. fıkrasında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu; 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu halde bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği; 5. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olması hallerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Belirtilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ilk derece mahkemesince verilen kararda istinaf aşamasında tespit edilen maddi veya hukuki eksikliklerin Bölge İdare Mahkemesi tarafından tamamlanarak nihai kararın Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilmesinin genel kural olduğu; ancak, ilk derece mahkemesinin ilk inceleme üzerine vermiş olduğu kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunun haklı görüldüğü veya ilk derece mahkemesindeki davaya görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olduğu hallerde, Bölge İdare Mahkemesince ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesine kesin olarak karar verileceği yönünde düzenleme getirildiği anlaşılmaktadır.
Bu yasal düzenleme karşısında; yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise, istinaf başvurusunun kabulü ile kararı kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verecek olan Bölge İdare Mahkemelerince, istinaf incelemesine konu kararın ilk inceleme üzerine veya görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış bir davada verilmiş bir karar olmadığı sürece, dosyanın yeniden karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilmesi mümkün değildir.
Bu durumda; idare mahkemesi tarafından ceza mahkemesince verilecek karar bekletilerek, uyuşmazlığın maddi gerçeğe uygun bir çözüme ulaştırılması gerektiği gerekçesiyle verilen; davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararın kaldırılmasına, dava dosyasının belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak yeniden bir karar verilmek üzere mahkemesine iadesine ilişkin kararın, ilk inceleme üzerine verilen kararlardan olmadığı ve yukarıda alıntısı yapılan 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesinin 5. fıkrasında sınırlı olarak sayılan haller arasında yer almaması nedeniyle, . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince, 2577 sayılı Kanun'un 45. maddesinin 4. fıkrası hükmü uyarınca işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, dava dosyasının İdare Mahkemesine gönderilmesine ilişkin temyize konu kararda usul hükümlerine uyarlık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına ve yeniden bir karar verilmek üzere dava dosyasının İdare Mahkemesine gönderilmesine ilişkin temyize konu . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin . tarih ve E:., K:. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan .-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın . Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 27/04/2022 tarihinde, kesin olarak oybirliği ile karar verildi.
