Yükseköğretim Kurumlarında Yapılacak İkinci Öğretimde Görev Alacak Öğretim Elemanlarına Ödenecek Ders Ücretleri ile Görevli Akademik Yöneticiler ve Öğretim Elemanları ile İdari Personele Ödenecek Fazla Çalışma ücretlerine İlişkin Karar'da üniversitelerde ikinci öğretim yapılan birimlerde fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı sınırlandırılmıştı. Söz konusu sınırlamanın iptali talebiyle dava sonucunda düzenlemenin iptali yönünde karar verildi.

DANIŞ TAY SEKİZİNCİ DAİRE

Esas No : 2013/11339

Karar No : 2018/3973

....

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:

Dava,  30/11/2013 tarihli ve  28837 sayılı  Resmi Gazetede      yayımlanan 2013/5556 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının birinci maddesiyle değiştirilen 31/03/1994 tarihli ve 94/5593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yükseköğretim Kurumlarında Yapılacak İkinci Öğretimde Görev Alacak Öğretim Elemanlarına Ödenecek Ders Ücretleri ile Görevli Akademik Yöneticiler ve Öğretim Elemanları ile İdari Personele Ödenecek Fazla Çalışma ücretlerine İlişkin Kararının ikinci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesindeki "...ayda elli saati geçmemek üzere..." ibaresi ile aynı fıkranın son cümlesini oluşturan "Fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı; ikinci öğretim yapılan birimlerin kadrolarında bulunanlar için birim kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 30'unu, diğer birimlerden görevlendirilenler için ise üniversite kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 10’unu geçemez" ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.

3843 sayılı Yükseköğretim Kurumlarinda İkili Öğretim Yapilmasi, 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun’un "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde ikili öğretimin yükseköğretim kurumlarinda önlisans, lisans ve lisansüstü düzeyde yapılan normal örgün öğretim ve ikinci örgün öğretimi; fazla çalışma ücretinin ise ikinci öğretimde görev yapan öğretim elemanları ile idari personele, yasal çalışma saatleri dışında yapacakları fazla çalışmanın karşılığı olarak ödenecek ücreti ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanun’un "Ders Ücreti" başlıklı 10. maddesinde "Normal örgün öğretimde zorunlu ders yükünü doldurmuş olan öğretim elemanlarına ikinci öğretimde verdikleri her ders için; dolduramamış olan öğretim elemanlarına bu yükün doldurulmasından sonra verdikleri her ders için, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 11 inci maddesinde öngörülen hükümler çerçevesinde ek ders ücreti ile ara sınav, yarıyıl ve yıl sonu sınavları için ödenecek ücretlerin üç katını aşmayacak şekilde ikinci öğretim programları esas alınarak, Yükseköğretim Kurulunun görüşü, Milli Eğitim Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek ders ücreti ödenir.", "Fazla Çalışma Ücreti" başlıklı (Değişik: 21/5/2013-6486/10 md.) 12. maddesinde ise "Yükseköğretim kurumlarının ikinci öğretim yapan birimlerinde görevli öğretim elemanları ile idari personele yasal çalışma saati bitiminden sonra fiilen yaptıkları fazla çalışma süreleri için saat ücreti ödenir. Yapılacak fazla çalışmanın aylık saati ile ödenecek ücretin miktarı, Yükseköğretim Kurulunun görüşü, Millî Eğitim Bakanlığının teklifi üzerine her yıl bütçe kanunu ile belirlenen saat başı fazla çalışma ücretinin üç katını aşmayacak şekilde Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. Ancak, öğretim elemanlarına aynı süre için ek ders ücreti ile birlikte fazla çalışma ücreti ödenmez, öğretim elemanlarına ödenecek ek ders ve sınav ücretleri ile personele ödenecek fazla çalışma ücretlerinin toplamı, toplanan ikinci öğretim ücretlerinin %70’ini aşamaz." hükmüne yer verilmiştir.

30/11/2013 günlü ve 28837 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren dava konusu Bakanlar Kurulu kararının 1. maddesinde "31/3/1994 tarihli ve 94/5593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Yükseköğretim Kurumlarında Yapılacak İkinci öğretimde Görev Alacak Öğretim Elemanlarına ödenecek Ders Ücretleri ile Görevli Akademik Yöneticiler ve öğretim Elemanları ile İdari Personele Ödenecek Fazla Çalışma Ücretlerine İlişkin Karar”ın 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir." ve "Yükseköğretim kurumlarının ikinci öğretim yapan birimlerinde görevli öğretim elemanları ile idari personele yasal çalışma saati bitiminden sonra ikinci öğretime yönelik fiilen yaptıkları fazla çalışma süreleri için ayda elli saati geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen saat başı fazla çalışma ücretinin üç katı tutarında fazla çalışma ücreti ödenir. Kadroları ikinci öğretim yapılan birimlerde olmakla birlikte fiilen ikinci öğretimde görev almayanlara fazla çalışma ücreti ödenmez. Kadroları diğer birimlerde bulunanlardan ikinci öğretim yapılan birimlerde usulüne uygun olarak görevlendirilenlere de aynı şekilde fazla çalışma ücreti ödenebilir. Fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı; ikinci öğretim yapılan birimlerin kadrolarında bulunanlar için birim kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 30’unu, diğer birimlerden görevlendirilenler için ise üniversite kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 10’unu geçemez. Her ne suretle olursa olsun, ilgili mevzuatına göre normal mesai saatleri dışında fazla çalışmaları karşılığında ücret alanlara, aynı çalışmalar için bu madde hükümlerine göre ayrıca ödeme yapılmaz. Bir eğ iti m-öğ retim döneminde öğretim elemanlarına 1 inci madde uyarınca ödenecek ek ders ve sınav ücretleri ile personele bu madde uyarınca ödenecek fazla çalışma ücretlerinin toplamı, ilgili eğitim-öğretim döneminde tahsil edilen ikinci öğretim ücretlerinden öğrencilerin başta beslenme olmak üzere barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetlerinde kullanılmak üzere ayrılacak paydan sonra kalan tutarın % 70’ini hiçbir şekilde aşamaz.”, 2. maddesinde "Bu Karar, 29/5/2013 tarihinden geçerli olmak üzere, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.", 3. maddesinde ise "Bu Karar hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür." düzenlemesine yer verilmiştir.

Dava konusu edilen Bakanlar Kurulu kararının Milli Eğitim Bakanlığı'nın 10/10/2013 tarihli ve 2949985 sayılı yazısı üzerine, 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanunun 10. ve 12. maddelerine göre kararlaştırıldığı görülmüş olup anılan kararın hukuki denetiminin bu yasal düzenlemeler çerçevesinde yapılması gerekmektedir.

Bakanlar Kurulu Kararı'nın "Fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı; ikinci öğretim yapılan birimlerin kadrolarında bulunanlar için birim kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 30’unu, diğer birimlerden görevlendirilenler için ise üniversite kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 10’unu geçemez.” kısmı yönünden yapılan inceleme neticesinde;

Dava konusu Bakanlar Kurulu kararının dayanağı olan Kanun maddelerinde Bakanlar Kuruluna fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısına ilişkin bir düzenleme yapma yetkisi verilmediği ve anılan düzenleme ile davalı idarece fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısına bir sınırlama getirildiği görülmüş olup; bu sınırlama nedeniyle fazla çalışma yaptığı halde fazla çalışmasının karşılığı olarak fazla çalışma ücreti alamayacak personelin durumunun ne olacağı konusuna davalı idare tarafından açıklık getirilmediği anlaşıldığından dava konusu Bakanlar Kurulu kararının bu kısmında hukuka uyarlık görülmemiştir.

Bakanlar Kurulu Kararının ikinci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesindeki "...ayda elli saati geçmemek üzere..." ibaresi yönünden yapılan inceleme neticesinde;

3843 sayılı Kanunun 12. maddesi ile yapılacak fazla çalışmanın aylık saati ile ödenecek ücretin miktarının Yükseköğretim Kurulunun görüşü, Milli Eğitim Bakanlığının teklifi üzerine her yıl bütçe kanunu ile belirlenen saat başı fazla çalışma ücretinin üç katını aşmayacak şekilde belirlenmesi hususunda Bakanlar Kuruluna yetki verildiği görülmüş olup anılan yetki çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından Yükseköğretim kurumlarının ikinci öğretim yapan birimlerinde görevli öğretim elemanları ile idari personele yasal çalışma saati bitiminden sonra ikinci öğretime yönelik fiilen yaptıkları fazla çalışma süreleri için ayda elli saati geçmemek üzere merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen saat başı fazla çalışma ücretinin üç katı tutarında fazla çalışma ücreti ödeneceğine ilişkin bir düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda, yukarıda yer verilen yasal düzenlemelerde öngörülen yetki çerçevesinde yükseköğretim kurumlarının ikinci öğretim yapan birimlerinde görevli öğretim elemanları ile idari personele yasal çalışma saati bitiminden sonra fiilen yaptıkları fazla çalışma ücretine ilişkin usul ve esasların kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun bir şekilde belirlendiği anlaşılmış olup dava konusu edilen Bakanlar Kurulu kararının bu kısımlarında hukuka aykırılık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle,

1-Bakanlar Kurulu Kararı'nın "Fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı; ikinci öğretim yapılan birimlerin kadrolarında bulunanlar için birim kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 30’unu, diğer birimlerden görevlendirilenler için ise üniversite kadrolarında bulunan idari personel sayısının % 10’unu geçemez." kısmı yönünden oyçokluğuyla iptaline,

2- Bakanlar Kurulu Kararı’nın ikinci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesindeki "...ayda elli saati geçmemek üzere..." ibaresi yönünden oybirliğiyle reddine,