Kamuda Çalışan İç Denetçiler Merkez Taşra Ayrımına Tepkili
2003 yılında kabul edilen 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim Kontrol Kanunu ile iç kontrol, ön mali kontrol ve iç denetim mekanizmaları hakkında düzenlemeler yapılmış , Kanun kapsamında yapılan düzenlemeler ile Kurumlara İç Denetçi kadrosu ihdas edilmiş ve İç denetçi atamaları yapılmıştır.
Kamu kurumlarından İç Denetçi olarak görev yapmak isteyenler Maliye Bakanlığınca yayımlanan “İç Denetçi Adayları Belirleme, Eğitim Ve Sertifika Yönetmeliği” nde yer alan şartları yerine getirdiği takdirde iç denetçi sertifikası alabilmektedirler.
İlgili yönetmeliğin Aday belirleme sınavına başvuru şartları başlıklı 6. Maddesinin b bendinde
Aşağıda belirtilen süre zarfında çalışmış olma şartını yerine getirmek:
1) Yardımcılıkta geçen süreler dahil olmak üzere, mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alındıktan sonra yapılan yeterlik sınavında başarı göstermek kaydıyla kamu idarelerinde denetim elemanı olarak en az beş yıl.
2) Yardımcılıkta geçen süreler dahil olmak üzere, mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alındıktan sonra yapılan yeterlik sınavında başarı göstermek kaydıyla uzman olarak en az sekiz yıl.
….. hükmüne yer verilmiştir.
İlgili mevzuat hükmüne göre Ülkemizde kariyer meslek olarak adlandırılan , mesleğe yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alınan ve yeterlilik sınavına tabi olan uzman ve müfettiş, kontrol v.b denetim elemanları ilgili mesleklerde belli hizmet sürelerinde çalıştıkları takdirde İç denetçi sınavına girme hakkı elde etmektedirler.
Ülkemizde İç Denetim Birimleri Hazine ve Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu tarafından kadro ihdası yapılan Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri olan Genel Bütçeli Kuruluşlar, Özel Bütçeli Kuruluşlar, Düzenleyici ve Denetleyici Kuruluşlar, Sosyal Güvenlik Kuruluşları ve Mahalli İdarelerde İç Denetim birimleri kurulmuştur.
İç Denetim Sisteminin kurulması aşamasında yukarıda sayılan kuruluşlarda görev yapan İç Denetçilerin maaş hesaplama sistemi aynı ve maaşları birbirine yakın iken 2011 yılında yayımlanan 666 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK ya Ek 10 madde eklenmiş ve maaş hesaplama sisteminde değişikliğe gidilmiştir.
375 sayılı KHK’da yer alan 3 sayılı cetvelde gösterilen “ Kapsama dâhil idarelerin merkez teşkilatına ait genel idare hizmetleri sınıfında yer alan başmüfettiş, müfettiş, başdenetçi, denetçi, başkontrolör, kontrolör ve iç denetçi kadrolarında bulunanlar,” maaşlarını Ücret Göstergesi+ Tazminat Göstergesi üzerinden almaya başlamışlardır.
2026 yılı bütçe görüşmeleri esnasında yapılan düzenleme yukarıda sayılan kadrolarda görev yapanların Ücret Göstergesi+ Tazminat Göstergesi nde artış yapılması kararı alınmıştır.
Yapılan düzenleme sonucunda Merkez teşkilatı olarak anılan kurumlarda görev yapan İç Denetçilerin özlük haklarında artışa gidilirken Üniversiteler ve Mahalli İdarelerde görev yapan İç denetçiler 666 sayılı KHK ile yapılan düzenlemede yer almadıklarından ilgili özlük hakkından faydalanamamışlardır.
Gelinen son noktada İç Denetçi olmak için tamamen aynı şartları taşıyan, aynı eğitimden geçen ve tamamen aynı unvanda aynı mesleği icra eden İç Denetçilerin merkez teşkilatı olarak görev yapılan kurumlar alacakları maaşlar ile merkez teşkilatı dışında sayılan kurumlarda alacak oldukları maaşlarda 2026 yılı itibariyle İç denetçinin kademe derecesine bağlı olarak 35-40 bin TL fark oluşmuştur.
İç Denetim ile ilgili 5018 sayılı kanunun İç denetimle alakalı 55,63,64 ve 65 maddeleri, İç Denetçilerin Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik, İç Denetçi Adayları Belirleme, Eğitim Ve Sertifika Yönetmeliği, Kamu İç Denetim Genel Tebliği ve İç Denetim ile ilgili diğer mevzuatlara bakıldığında Merkez Teşkilatında görev yapan İç denetçi şeklinde bir ayrımın olmadığı tüm iç denetçilerin aynı görev aynı yetki aynı sorumluluklarının olduğu açıkça görülecektir.
İç denetçi kadrosunda görev yapan tüm denetçilerin aynı özlük hakkından faydalanabilmesi için 375 sayılı KHK nın
Ek Madde 10- (Ek: 11/10/2011-KHK-666/1 md.)
c) Merkez teşkilatlarında; Dışişleri Meslek Memuru ve Konsolosluk ve İhtisas Memurları, özel yarışma sınavı sonucunda mesleğe yardımcı veya stajyer olarak alınıp belirli süreli yetiştirme döneminden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda müfettiş, uzman, denetçi, kontrolör, aktüer ve stenograf unvanlı kadrolara (mevzuatı uyarınca söz konusu kadrolara atananlar dâhil) atananlar ve bunların yardımcı ve stajyerleri ile iç denetçilerden ekli (III) sayılı Cetvelde yer alan unvanlı kadrolarda bulunanlardan,
şeklinde hükme yer verilerek diğer sayılan unvanlar için merkez teşkilatı olma zorunluluğu getirilmiş iken İç Denetçiler için merkez taşra ayrımına gidilmemiş, bunun yerine tabloda gösterilen iç denetçiler olarak düzenleme yapılmıştır.
375 sayılı KHK nın eki 3 sayılı tabloda ise aşağıda yer alan düzenlemeye yer verilerek Merkez teşkilatında çalışan iç denetçiler kapsama alınmış, üniversite ve mahalli idarelerde çalışan iç denetçiler düzenleme dışında bırakılmıştır.
“(Değişik: 20/8/2016-6745/77 md.) Kapsama dâhil idarelerin merkez teşkilatına ait genel idare hizmetleri sınıfında yer alan başmüfettiş, müfettiş, başdenetçi, denetçi, başkontrolör, kontrolör ve iç denetçi kadrolarında bulunanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi yasama uzmanları ve stenografları, Hazine Müsteşarlığı sigorta denetleme uzmanları ve aktüerleri, Dışişleri Meslek Memurları ile Konsolosluk ve İhtisas Memurları, 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 152 nci maddesinin “II- Tazminatlar” kısmının “A- Özel Hizmet Tazminatı” bölümünün (ğ) bendinde yer alanlardan merkez teşkilatına ait uzman unvanlı kadrolarda bulunanlardan;”
Sonuç olarak aynı unvanda aynı görevi icra eden iç denetçilere farklı özlük hakları verilmesi kabul edilemez bir durum olup, 375 sayılı KHK nın eki 3 sayılı tabloda yer alan düzenlemenin tüm iç denetçileri kapsayacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
