Amirine edepsiz diyen memur hakkında verilen ceza
Davacının eşi ile birlikte hastaneye gitmek için amirinden izin istediği, amirin ise davacının özel hayatı ile ilgili sorular sorması üzerine taraflar arasında tartışma çıktığı, tartışma esnasında davacının amirine hitaben 'edepsiz' dediği hususu, muhakkik tarafından dinlenen tanık ifadeleri ile sübuta ermesine karşın, özel hayatın gizliliği ilkesinin ihlal edildiği düşüncesinde bulunan davacının sıralı amirine yaptığı izin başvurusu sonrasında, görev alanı ile ilgili olmayan ve kişilerin detaylarını açıklamaya zorlanamayacakları sağlık sorunları nedeniyle meydana gelen olayda söylenen sözlerde amirine saygısızlık kastının olmadığı kanaatine varıldığından dava konusu işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7830
Karar No : 2023/4162
KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : .. Valiliği
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : ..İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın onanmasına ilişkin Danıştay Beşinci Dairesinin 19/09/2018 günlü, E:2016/19175, K:2018/15654 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; İstanbul ili, Büyükçekmece ilçe Emniyet Müdürlüğü Çocuk Büro Amirliği emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının; görev sırasında amir ve üstlerine saygısız davrandığından bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 6/A-12. maddesi uyarınca "4 ay kısa süreli durdurma" cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/5. maddesi uyarınca yükselebileceği kadronun son kademesinde olması nedeniyle "brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesine" ilişkin … günlü, … sayılı İstanbul Valiliği İl Polis Disiplin Kurulu Kararının iptali ile yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle tazmini ve özlük haklarının iadesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının eşi ile birlikte hastaneye gitmek için amirinden izin istediği, amirin ise davacının özel hayatı ile ilgili sorular sorması üzerine taraflar arasında tartışma çıktığı, tartışma esnasında davacının amirine hitaben 'edepsiz' dediği hususu, muhakkik tarafından dinlenen tanık ifadeleri ile sübuta ermesine karşın, özel hayatın gizliliği ilkesinin ihlal edildiği düşüncesinde bulunan davacının sıralı amirine yaptığı izin başvurusu sonrasında, görev alanı ile ilgili olmayan ve kişilerin detaylarını açıklamaya zorlanamayacakları sağlık sorunları nedeniyle meydana gelen olayda söylenen sözlerde amirine saygısızlık kastının olmadığı kanaatine varıldığından dava konusu işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmiştir.
Daire Kararının Özeti : Danıştay Beşinci Dairesinin 19/09/2018 günlü, E:2016/19175, K:2018/15654 sayılı kararıyla; temyize konu İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.
KARAR DÜZELTME TALEBİNDE
BULUNANIN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; disiplin cezasına konu olan eylemin, yapılan disiplin soruşturması ile sübuta erdiği, dava konusu işlemin usule ve hukuka uygun olarak tesis edildiği ileri sürülerek, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile, Danıştay Beşinci Dairesi kararı kaldırılarak, İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Beşinci Dairesinin 19/09/2018 günlü, E:2016/19175, K:2018/15654 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY : İstanbul ili, Büyükçekmece ilçe Emniyet Müdürlüğü Çocuk Büro Amirliği emrinde polis memuru olarak görev yapan davacının; görev sırasında amir ve üstlerine saygısız davrandığından bahisle Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 6/A-12. maddesi uyarınca "4 ay kısa süreli durdurma" cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/5. maddesi uyarınca yükselebileceği kadronun son kademesinde olması nedeniyle "brüt aylığının 1/4 oranında kesilmesine" ilişkin … günlü, … sayılı İstanbul Valiliği İl Polis Disiplin Kurulu Kararının iptali ile yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle tazmini ve özlük haklarının iadesi istemiyle temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
Uyuşmazlığa konu disiplin cezasının verildiği tarihte yürürlükte bulunan Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 6/A-12 maddesinde yer alan, "Görev sırasında amir veya üstlerine saygısız davranmak" fiili, 4 ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren eylem, işlem, tutum ve davranışlar arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
"Kanunsuz suç ve ceza olmaz" ilkesi uyarınca, ceza yaptırımına bağlanan her bir eylemin tanımının yapılması ve yasanın ne tür eylemleri suç sayarak yasakladığının hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Sözü edilen suç tanımlaması yapıldıktan sonra, suçun karşılığı olan cezanın ve suç sayılan eylemi gerçekleştiren kamu görevlisinin hangi disiplin kuralını ihlal ettiğinin açık bir şekilde ortaya konulması da zorunludur.
Söz konusu eylem, mevzuatta öngörülen tanıma uymuyorsa verilen disiplin cezasının hukuka aykırı olacağı açıktır.
Olayda, her ne kadar davacının, görevi başında amirine söz ile saygısızlık etmek fiilini işlemesi nedeniyle disiplin cezasıyla cezalandırıldığı görülmekteyse de; eşi ile birlikte hastaneye gitmek için amirinden izin isteyen davacıya, amiri tarafından özel hayatı ile ilgili sorular sorulması üzerine taraflar arasında çıkan tartışmada, davacı tarafından amirine yönelik sarf edilen 'edepsiz' ifadesinin saygısızlık boyutuna ulaşmadığı, bu haliyle karşılıklı tartışma sonucunda davacı tarafından ifade edilen sözcüğün Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü'nün 6/A-12. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna varılmış olup, bu sebeple dava konusu işlemde hukuka uyarlık, işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. ... İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz ve karar düzeltme giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 20/09/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
