Kamuya yapılan çeviri hizmetlerinde tevkifat

Kamu kurumlarınca yaptırılılan çeviri ve tercümanlık hizmetlerinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağını açıklamaya çalışalım.

Kamuya yapılan çeviri hizmetlerinde tevkifat

Kamu kurumlarınca yaptırılılan çeviri ve tercümanlık hizmetlerinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağını açıklamaya çalışalım.

Kamuya yapılan çeviri hizmetlerinde tevkifat

Kamu kurumlarının serbest meslek erbabından aldığı hizmetlerde gelir vergisi tevkifatı

Kamu kurumlarınca yaptırılılan çeviri ve tercümanlık hizmetlerinde gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağını açıklamaya çalışalım.

31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

“Serbest meslek kazancının tarifi” başlıklı 65 inci maddesinde;

“Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.

Tahkim işleri dolayısıyla hakemlerin aldıkları ücretler ile kolektif adi komandit ve adi şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançlar da, serbest meslek kazancıdır.”

“Serbest meslek erbabı” başlıklı 66 ncı maddesinde;

“Serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.

…”

“Kazançlarda İstisnalar” başlıklı “Dördüncü Bölümü”nde yer alan; “Serbest meslek kazançlarında” başlıklı 18 inci maddesinde; (5/12/2019-7194/10 md. ile yapılan değişiklik öncesi)

“Müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekâr, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikâye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir vergisinden müstesnadır.

Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dâhildir.

Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil etmez.

Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.”

“Vergi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname” başlıklı “Üçüncü Bölümü”nde yer alan; “Vergi tevkifatı” başlıklı 94 üncü maddesinde ise;

“Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar,

1- Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,

2- Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere (...)serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);

a) 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden

b) Diğerlerinden

vergi tevkifatı yapılır.

…”

hükümlerine yer verilmiş olup, 03.02.2019 tarihli ve 27130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında da, Madde 94 / 2-a’da belirtilen ödemeler için % 17, Madde 94 / 2-b’de belirtilen ödemeler için ise % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması öngörülmüştür.

Anılan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, serbest meslek erbabı ressamlar ve mütercim tercümanlar tarafından, satmak, üzerinde bulunan hakları devretmek veya kiralamak amacıyla yapılan eserler ve çeviriler dolayısıyla elde edilen hasılatın serbest meslek kazancı niteliğinde olduğu açıktır.

Her ne kadar Kanunun 18 inci maddesinin ilk fıkrasında söz konusu kazançların vergiden müstesna olduğu belirtilmiş ise de anılan maddenin son fıkrasında, serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca kamu kurumları tarafından yapılan alımlar sırasında tevkif suretiyle ödenecek vergiyi kapsamadığı, telif ve çeviri ücretlerinden, 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının 2/b bendi için Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenen oranda (%20) gelir vergisi tevkifatının yapılması gerekmektedir.

YORUM EKLE