TSK Sağlık Komutanlığı emrine görevlendirilen personele nöbet ücreti ödenmeli mi?
16/05/2021 - 16/07/2021 tarihleri arasında Şırnak Sosyalleştirme Bölgesine Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde çalıştırılmak üzerine görevlendirillen bir personel; bulunduğu bölgede 7/24 kesintisiz olarak sağlık hizmeti verdiğini, Şırnak İl Sağlık Müdürlüğünde görevli personel ile şifahen yaptığı görüşmede de fazla mesai ücreti ödenmediği, onun yerine tazminat ödediği bilgisinin verildiğini, fazla mesai ücretleri ile sağlık hizmetleri tazminatının farklı kalemler olduğu ve sağlık hizmetleri tazminatının fazla mesai ücretlerini kapsamadığını, sağlık hizmetleri tazminatı ödemesi yapılmasına rağmen fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini belirterek fazla mesai ücretlerinin yasal faizi ile ödenmesini, idari izinlerinin kullandırılmasını ve verilmeyen mesai çizelgelerinin tarafına iletilmesini talep ederek KDK'ya başvurmuştur.
İlgilinin başvurusunu değerlendiren KDK, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından tabip personele ödenecek sağlık hizmetleri tazminatının, nöbet/icap nöbeti ücretini de kapsadığından Bakanlık birimlerince söz konusu tabiplere ayrıca nöbet/icap nöbeti ücreti ödenemeyeceğini belirterek başvuruyu reddetmiştir.
T.C.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
SAYI: 2023/4096-S.23.6714
BAŞVURU NO: 2023/1202
KARAR TARİHİ: 30/03/2023
RET KARARI
BAŞVURUYA KONU İDARE : SAĞLIK BAKANLIĞI
BAŞVURUNUN KONUSU : Geçici görevlendirilen süreler için fazla mesai ücreti ödenmesi ve idari izin kullandırılması talebine ilişkindir.
BAŞVURU TARİHİ : 23/01/2023
BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
Kurumumuza yapılan başvuruda başvuran; 4924 sayılı Kanuna göre Sakarya ili ilçesi Toyotasa Acil Yardım Hastanesinde pratisyen doktor olarak görev yaptığını, 16/05/2021 - 16/07/2021 tarihleri arasında Şırnak Sosyalleştirme Bölgesine Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde çalıştırılmak üzerine görevlendirildiğini, akabinde 48. Hudut Tugayı tarafından yurtdışına gönderildiğine, bulunduğu bölgede 7/24 kesintisiz olarak sağlık hizmeti verdiğini, taburun ilgili birimi ile fazla mesai ücretlerinin ödenmesi ve fazla mesai karşılığında izin kullandırılması ile ilgili görüştüğünde; Şırnak İl Sağlık Müdürlüğünden sadece sağlık hizmetleri tazminatı ve yurtdışı harcırahı ödenmesi konusunda yazı geldiği ve talep ettiği konular hakkında İl Sağlık Müdürlüğünden yazı gelmesi halinde işlem yapılacağının tarafına söylendiğini, Şırnak İl Sağlık Müdürlüğünde görevli personel ile şifahen yaptığı görüşmede de fazla mesai ücreti ödenmediği, onun yerine tazminat ödediği bilgisinin verildiğini, Sağlık Bakanlığı Tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul ve Esasların 7 nci maddesinin on birinci fıkrasında görevlendirilen personelin görevlendirilmiş olduğu kadro ve statüden kaynaklı yapılacak ilave ödemelerinin görevlendirildiği Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından yapılacağı hususunun düzenlendiğini, fazla mesai ücretleri ile sağlık hizmetleri tazminatının farklı kalemler olduğu ve sağlık hizmetleri tazminatının fazla mesai ücretlerini kapsamadığını, sağlık hizmetleri tazminatı ödemesi yapılmasına rağmen fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini, devlet memurlarının haftalık çalışma saatinin kırk saat olduğu ve bu süreyi aşan çalışmalara karşılık ücret ödeneceği ya da izin kullandırılacağının düzenlendiğini, görev yaptığı süre boyunca günde yirmi dört saat olmak üzere haftada yüz altmış sekiz saat kesintisiz olarak çalıştırıldığını, görevlendirilmesinin yapıldığı 16/05/2021-31/05/2021 tarihleri arasında yirmi dört saat kesintisiz görev yaptığını gösteren mesai çizelgesinin tarafında bulunmasına rağmen diğer süreler için mesai çizelgesinin verilmediğini, fazla mesai ücretlerinin ödenmesinin ve fazla mesai karşılığı izin kullandırılmasının mezkûr fıkraya göre Milli Savunma Bakanlığı tarafından yapılması gerektiğini, fazla mesai ücretlerinin yasal faizi ile ödenmesi, idari izinlerinin kullandırılması ve verilmeyen mesai çizelgesinin posta veya e-posta yoluyla gönderilmesi talebiyle yaptığı başvurusuna olumsuz cevap verildiğini belirterek fazla mesai ücretlerinin yasal faizi ile ödenmesini, idari izinlerinin kullandırılmasını ve verilmeyen mesai çizelgelerinin tarafına iletilmesini talep etmektedir.
İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
Kurumumuzun 30/01/2023 tarihli bilgi belge isteme yazısına istinaden Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından 02/03/2023 tarihinde gönderilen sayılı cevabi yazı ve eklerinde özetle;
Başvuru konusu talebin Sağlık Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı arasında imzalanan protokol gereği reddedildiğini
Milli Savunma Bakanlığı tarafından 01/11/2019 tarihinden geçerli olmak üzere yayımlanan Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esasların 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına ait kadrolara ihtiyaç duyulması halinde Bakanlık kurum ve kuruluşlarından görevlendirilen tabiplere görev yaptığı süreyle orantılı olarak 50 puan üzerinden sağlık hizmeti tazminatı ödeneceğinin açıkça belirtildiği, bu itibarla, Bakanlık kurum ve kuruluşlarından Türk Silahlı Kuvvetler emrine görevlendirilen tabip unvanlı personele görevlendirildiği Türk Silahlı Kuvvetler Birimi tarafından görevlendirme süresiyle orantılı olarak sağlık hizmet tazminatı ödenmesi gerektiği, “Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar”ın uygulamasına ilişkin hususlarda puanlamaya esas kriterlerde nöbet hizmet puanına yer verilmiş olup, görevlendirme süresi içinde nöbet hizmeti verilmiş ise sağlık hizmeti tazminatı içinde değerlendirilmesi gerektiği, bunun dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun Ek-33 üncü maddesi uyarınca nöbet ücreti ödenmesi mümkün değildir’ ibaresi gereği ilgili kişinin talebine işlem tesis edilemediği,
Şırnak İl Sağlık Müdürlüğünde 2 ayda bir 46 hekim görevlendirildiği, tüm bu görevlendirilen hekimlerin farklı İl Sağlık Müdürlüklerinden temin edildiği, bu sebeple İl Sağlık Müdürlüklerinin ödeme ile ilgili nasıl bir uygulama yaptığı hususunun Müdürlükçe bilinemediği, dolayısıyla başvuru konusu talebe ilişkin aynı durumda olan başka kişilerin var olup olmadığı bilinmediği,
Bakanlık tarafından görevlendirilen tabip personele ödenecek tazminatlara ilişkin düzenlemenin, Millî Savunma Bakanlığı'nın 23/10/2020 tarih ve sayılı yazısı ekinde yer alan "Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar” ile yapıldığı, söz konusu Usul ve Esasların 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ile ihtiyaç halinde Sağlık Bakanlığından görevlendirilecek tabip personele fiilen görev yaptıkları süre ile orantılı olarak (50) puan üzerinden sağlık hizmetleri tazminatı ödeneceği, aynı fıkranın (ç) bendi ile de bu fıkra kapsamında görevlendirilen tabiplere ödenecek sağlık hizmetleri tazminatının, herhangi bir mahsuplaşmaya konu edilmeksizin ilave olarak ödeneceğinin hükme bağlandığı, TSK Sağlık Komutanlığı emrine görevlendirilen personele sözü edilen protokolün usul ve esaslarında yer alan hükümler çerçevesinde TSK emrinde görevli olduğu sürelerde;
-Bu kapsamda görevlendirilen tabiplere Millî Savunma Bakanlığı tarafından sağlık hizmeti tazminatı ödeneceği,
-Söz konusu tabiplere ödenecek sağlık hizmetleri tazminatının, ilave bir ödeme olması nedeniyle herhangi bir mahsuplaşmaya konu edilmeyeceği,
-Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından tabip personele ödenecek sağlık hizmetleri tazminatı, nöbet/icap nöbeti ücretini de kapsadığından Bakanlık birimlerince söz konusu tabiplere ayrıca nöbet/icap nöbeti ücreti ödenemeyeceği
değerlendirildiği,
Hususları bildirilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT
18/10/1982 tarihli ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın
“Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı ” başlıklı 74 üncü maddesi;
“Vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye ’de ikamet eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir... Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler. ”
“Genel ilkeler” başlıklı 128 inci maddesi;
“Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.”
14/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun “Kurumun Görevi” başlıklı 5 inci maddesi;
“Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”
14/07/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek 33 üncü maddesi;
“Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için (nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere), aşağıda gösterilen gösterge rakamlarının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödenir. (Ek cümle: 2/1/2014 - 6514/10 md.) Bu ücret yoğun bakım, acil servis ve 112 acil sağlık hizmetlerinde tutulan söz konusu nöbetler için yüzde elli oranında artırımlı ödenir. Ancak ayda aile sağlığı ve toplum sağlığı merkezlerinde 60 saatten, diğer yerlerde ve hiçbir şekilde 130 saatten fazlası için ödeme yapılmaz. Bu ücret damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. ”
27/07/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun Ek 17 nci maddesi;
Ç) (Ek: 21/1/2010-5947/12 md.) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi kadrolarında bulunan ve aşağıda rütbeleri belirtilen personelden öğretim üyesi tabip, öğretim üyesi diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi, tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda bu mevzuat hükümlerine göre uzman olanlara hizalarında gösterilen oranları geçmemek üzere orgeneral aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarı ile çarpımı sonucu bulunan miktarda sağlık hizmetleri tazminatı ayrıca ödenir.(3) (Ek paragraf: 2/1/2014-6514/16 md.)
Öğretim üyesi tabip ve öğretim üyesi diş tabipleri için rütbe ve dereceleri itibarıyla belirlenmiş olan sağlık hizmetleri tazminatı oranları, 100 puan artırılmak suretiyle uygulanır...
(Değişikparagraf:6/12/2019-7196/17 md.) Sağlık hizmetleri tazminatının oranları ile usul ve esasları; personelin rütbesi, unvanı, görevi, çalışma şartları ve süresi, görev yeri ve özellikleri, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ve mesleki uygulamaları ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi hizmete katkı unsurları esas alınarak; Türk Silahlı Kuvvetleri için Genelkurmay Başkanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının; Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi için Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle ilgisine göre İçişleri Bakanlığı veya Milli Savunma Bakanlığınca belirlenir.
Sağlık astsubayları hariç sağlık hizmetleri tazminatından yararlanan personele, (...)(1) 17/11/1983 tarihli ve 2957 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi, 10/6/1985 tarihli ve 3225 sayılı Kanunun 14 üncü maddesi ve 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi hükümlerine göre ödeme yapılmaz.
(Ek fıkra: 22/1/2015 - 6586/61 md.) Bu fıkraya göre yapılacak ödeme, ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye, ücret ve her ne ad altında olursa olsun yapılan benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmaz...”
07/02/2018 tarihli Sağlık Bakanlığı Tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usül ve Esasların;
“Amaç” başlıklı 1 inci maddesi;
“Bu Usûl ve Esasların amacı; Türk Silahlı Kuvvetlerinin barışta sunduğu sağlık ve askeri sağlık hizmetleri alanında temel, koruyucu ve kurumsal sağlık hizmetlerinin ulusal sağlık mevzuatında yer alan standartlara göre yürütülmesi ve milli kaynakların etkin, ekonomik ve tarafların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlanması için Sağlık Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı arasında yakın işbirliğinin temin edilmesidir.”
“Görevlendirme” başlıklı 7 nci maddesi;
“Milli Savunma Bakanlığının ihtiyaç bildirmesi halinde, 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun Ek-17’nci maddesi kapsamı ve esaslarına göre Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sözleşmeli aile hekimleri hariç uzman tabip, tabip, uzman diş tabibi, diş tabibi ile diğer sağlık personeli, Sağlık Bakanlığı tarafından görevlendirilir.
Görevlendirme talepleri Milli Savunma Bakanlığınca yapılacak planlama çerçevesinde her yıl Eylül ayında Sağlık Bakanlığına bildirilir. Acil ortaya çıkabilecek ilave ihtiyaçlar ise zamana bağlı kalmaksızın Sağlık Bakanlığına bildirilir. Sağlık Bakanlığınca kuruluşunda bulunan taşra teşkilatlarına aynı il içerisinde görevlendirme talepleri için gerekli talimat verilir. Taşra teşkilatlarınca görevlendirme sonuçları Sağlık Bakanlığına ve Sağlık Bakanlığınca da Milli Savunma Bakanlığına bildirilir.
Harekât ihtiyacı kapsamındaki sağlık personeli acil ihtiyaçları Milli Savunma Bakanlığı tarafından Sağlık Bakanlığına bildirilir.
Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarınca personelin görev yaptığı il dışına yapılacak görevlendirmelerde süre bir mali yılda aynı personel için toplam iki ayı geçemez...
Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı sağlık hizmet sunucularında görevlendirilen Sağlık Bakanlığı personeli için özlük işlemleri atamalı olduğu kurumlarınca yapılır.
Bu personelden Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevlendirilen eğitim ve öğretim görevlisi, uzman tabip, tabip, uzman diş tabibi ve diş tabiplerine de 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ’nun Ek-17’nci maddesi kapsamında sağlık hizmetleri tazminatı ödenir.
Sağlık Bakanlığınca, kadrosunun bulunduğu yerden başka yerdeki Türk Silahlı Kuvvetlerine ait birlik ve kurumlara görevlendirilmesi durumunda, harcırahları personelin atamalı olduğu kurum tarafından ödenir.
Görevlendirilen personelin görevlendirilmiş olduğu kadro ve statüden kaynaklı yapılacak ilave ödemeler (sağlık hizmetleri tazminatı, yurt dışı görev harcırahı, yolluklar ile diğer tazminat/ödemeler) görevlendirildiği Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından yapılır. Görevlendirilen personelin kurumunca yapılacak döner sermaye ödeme miktarı mahsup işlemlerinin yapılmasını teminen aylık olarak görevlendirildiği birliğe bildirilir...”
Milli Savunma Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esasların;
“Amaç ve Kapsam” başlıklı 1 inci maddesi;
“Bu Usul ve Esaslar, 27/7/1967 tarihli ve 926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun Ek 17 nci maddesinin (Ç) fıkrası uyarınca ödenecek sağlık hizmetleri tazminat oranları ile usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Bu usul ve esaslar;
Millî Savunma Bakanlığı kadrolarında bulunan personelden öğretim üyesi tabip, öğretim üyesi diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi, tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatında belirtilen dallarda bu mevzuat hükümlerine göre olanları ve sağlık astsubaylarını,
Millî Savunma Bakanlığına ait kadrolara, ihtiyaç duyulması halinde, Sağlık Bakanlığı veya Yükseköğretim Kurulu tarafından görevlendirilen Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında veya üniversite hastanelerinde görevli öğretim üyesi tabip, öğretim üyesi diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi, tabip ve diş tabiplerini kapsar.”
“Hizmet Puanları” başlıklı 3 üncü maddesi;
“Sağlık Hizmetleri tazminatı aşağıda yer alan hizmet puanları esas alınarak hesaplanır...
Sabit hizmet puanı: Kapsamda yer alan personele (75) puan,
Garnizon Hizmet Puanı: Subay ve Astsubay Atama Yönetmeliği hükümlerine göre tespit edilmiş olan garnizonlardan; 1 inci derece garnizonlarda görev yapanlara (10) puan, 2’nci derece garnizonlarda görev yapanlara (12) puan, 3 üncü derece garnizonlarda görev yapanlara (14) puan, 4 üncü derece garnizonlarda görev yapanlara (17) puan, 5 inci derece garnizonlarda görev yapanlara (20) puan,
Nöbet Hizmet Puanı: Nöbet süresi bir gün için kesintisiz altı saatten az olmamak kaydıyla sağlık teşkillerinde günlük çalışma süresi dışında, doğrudan sağlık hizmeti verilmesine yönelik normal, acil veya branş nöbeti tutan ve bu nöbet karşılığında kurumca izin kullanılmasına müsaade edilmeyen personele, bir ayda yedi günü aşmamak üzere izin suretiyle karşılanmayan her bir gün için(2) puan; on günden fazla olmamak ve icap nöbet süresi bir gün için kesintisiz 12 saatten az olmamak kaydıyla, hastanelerde ilgili mevzuat hükümlerine göre sağlık personelince tutulan her icap nöbet günü için (0,8) puan, yasal mevzuat gereği nöbetten muaf tutulan personel için toplam (8) puan (Bir ay içerisinde normal, acil, branş ve icap nöbetlerinden dolayı verilen hizmet puanı toplamı (14)’ü aşamaz.)
ç) Fiili Çalışma Süresi Puanı: Bir ayda toplamda (10 puanı geçmemek üzere fiilen çalışılan her gün için (0,5) puan olarak hesaplanır... ”
“Puanlamada Dikkate Alınacak Hususlar” başlıklı 4 üncü maddesi;
“Bu Usul ve Esasların 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan hizmet puanları personelin asli (atamalı olduğu) görev yerine göre tespit edilir. Tazminata esas ay içinde farklı görev yerlerinde görevlendirilmiş olanların hizmet puanları, atamalı oldukları ve geçici olarak görev yaptıkları birlik komutanlığındaki görev süreleri ile orantılı olarak belirlenir.
Sağlık hizmetleri tazminatı alan personelden, Millî Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarının kadrolarında görevlendirilenlerin tazminatları asli görev yerine göre hesaplanır.
Sağlık hizmetleri tazminatı, staj tahsili amacıyla yurtdışında bulunan personele (50) puan, birlik halinde veya münferiden görevlendirme suretiyle yurtdışında bulunan personele ise (85) puan üzerinden hesaplanır.
926 sayılı Kanunun Ek 17 nci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında; Millî Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına ait kadrolarda ihtiyaç duyulması halinde, Sağlık Bakanlığı veya Yüksek Öğretim Kurulu tarafından görevlendirilen Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında veya üniversite hastanelerinde görevli öğretim üyesi tabip, öğretim üyesi diş tabibi, uzman tabip, uzman diş tabibi, tabip ve diş tabibine bu Usul ve Esaslara ekli (I) sayılı Cetvelde sivil öğretim üyesi tabipler ile 657 sayılı Kanuna tabi emsali personel için belirlenen oranlar üzerinden hesaplanmak kaydıyla;
Fiilen görev yaptıkları süreyle orantılı olarak (Saat hesabıyla yapılan görevlendirmeler bir (1) gün sayılır) hesaplanmak kaydıyla (50) puan üzerinden sağlık hizmetleri tazminatı ödenir.
Vaka başı görevlendirmelerde, (50) puanı geçmemek üzere, vakanın aciliyet, zorluk, risk derecesi ve ilgili olduğu ihtisas alanına göre baştabibin belirleyeceği puan üzerinden sağlık hizmetleri tazminatı ödenir. Bu bende göre yapılan ödemelerin muhteviyatı ve tutarı, 6 aylık dönemler itibariyle Askeri Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünce istenilen formatta tanzim edilerek bildirilir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesinin (A) fıkrası uyarınca belirlenen Birinci Derece Kritik İllerde görev yapan tabiplere, fiilen görev yaptıkları günlerle orantılı olarak (25) puan üzerinden ilave sağlık hizmetleri tazminatı ödenir.
ç) Bu fıkra kapsamında görevlendirilen tabiplere ödenecek sağlık hizmetleri tazminatı herhangi bir mahsuplaşmaya konu edilmeksizin ilave olarak ödenir... ”
“Yürürlük” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrası;
“Bu Usul ve Esaslar; 01/11/2019 - 31/12/2022 tarihleri arasında uygulanmak üzere onay tarihinden itibaren yürürlüğe girer.”
Hükmünü amirdir.
KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ
Kamu Denetçisi tarafından, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuru konusuna ilişkin hazırlanan Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme
Kurumumuza yapılan başvuruda başvuran özetle; 16/05/2021 - 16/07/2021 tarihleri arasında Şırnak Sosyalleştirme Bölgesine Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde çalıştırılmak üzerine görevlendirildiğini, bulunduğu bölgede 7/24 kesintisiz olarak sağlık hizmeti verdiğini, Şırnak İl Sağlık Müdürlüğünde görevli personel ile şifahen yaptığı görüşmede de fazla mesai ücreti ödenmediği, onun yerine tazminat ödediği bilgisinin verildiğini, fazla mesai ücretleri ile sağlık hizmetleri tazminatının farklı kalemler olduğu ve sağlık hizmetleri tazminatının fazla mesai ücretlerini kapsamadığını, sağlık hizmetleri tazminatı ödemesi yapılmasına rağmen fazla mesai ücretlerinin ödenmediğini belirterek fazla mesai ücretlerinin yasal faizi ile ödenmesini, idari izinlerinin kullandırılmasını ve verilmeyen mesai çizelgelerinin tarafına iletilmesini talep etmektedir.
Sağlık Bakanlığı tarafından gönderilen cevabi yazıda ise özetle; Bakanlık tarafından görevlendirilen tabip personele ödenecek tazminatlara ilişkin düzenlemenin, Millî Savunma Bakanlığı'nın 23/10/2020 tarih ve sayılı yazısı ekinde yer alan "Millî Savunma Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar” ile yapıldığı, söz konusu Usul ve Esasların 4 üncü maddesinin dördüncü fıkrası ile ihtiyaç halinde Sağlık Bakanlığından görevlendirilecek tabip personele fiilen görev yaptıkları süre ile orantılı olarak (50) puan üzerinden sağlık hizmetleri tazminatı ödeneceği, aynı fıkranın (ç) bendi ile de bu fıkra kapsamında görevlendirilen tabiplere ödenecek sağlık hizmetleri tazminatının, herhangi bir mahsuplaşmaya konu edilmeksizin ilave olarak ödeneceğinin hükme bağlandığı hususları ifade edilmiştir.
Başvuranın tarafına fazla mesai ücretlerinin ödenmesi talebine ilişkin Sağlık Bakanlığı tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri hakkında Usul ve Esasların Yürürlüğe Konulmasına Dair Protokol kapsamında 'Sağlık Bakanlığınca, kadrosunun bulunduğu yerden başka yerdeki Türk Silahlı Kuvvetlerine ait birlik ve kurumlara görevlendirilmesi durumunda, harcırahların personelin atamalı olduğu kurum tarafından ödeneceği, görevlendirilen personelin görevlendirilmiş olduğu kadro ve statüden kaynaklı yapılacak ilave ödemelerin (sağlık hizmetleri tazminatı, yurt dışı görev harcırahı, yolluklar ile diğer tazminat/ ödemeler) görevlendirildiği Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından yapılacağı ve ayrıca ilave ödeme yapılmayacağı” hususlarının düzenlendiği görülmektedir.
Kurumumuza daha önce benzer uyuşmazlık konusuna ilişkin yapılan 2022/12305 sayılı şikâyet başvurusunda, somut uyuşmazlığa ilişkin Milli Savunma Bakanlığından da bilgi ve belge talebinde bulunulduğu, Milli Savunma Bakanlığı tarafından Kurumuza gönderilen cevabi yazıda ‘Türk Silahlı Kuvvetlerine sunulacak sağlık hizmeti desteğinin, Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul Ve Esasların Yürürlüğe Konulmasına Dair Protokol kapsamında Sağlık Bakanlığınca karşılanacağı; yapılan görevlendirmelerin, Protokolün “Görevlendirme” başlıklı 7 nci maddesi kapsamında yürütülmekte olduğu; ödenecek sağlık hizmeti tazminatının Kanun'un Ek 17 nci Maddesi ve bu maddenin uygulanmasına yönelik Usul ve Esaslar kapsamında, nöbet hizmetleri de dâhil edilerek hesaplandığından bu kapsamında ödemeleri yapılan personele nöbete ilişkin ayrıca ödeme yapılmasının mümkün olmadığı” ifade edilerek Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar, Sağlık Hizmetleri Tazminatı Uygulamasına İlişkin Hususlar ile Sağlık Hizmetleri Tazminatı Puanlama Formu gönderilmiştir.
Asker sağlık teşkilleri ve bu teşkillerde görev yapan sağlık personeli 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Sağlık Bakanlığına devredilmiş ve sağlık hizmeti desteğinin, Sağlık Bakanlığı tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul Ve Esasların Yürürlüğe Konulmasına Dair Protokol (7 Şubat 2018) kapsamında Sağlık Bakanlığınca karşılanacağı hüküm altına alınmıştır. 926 Sayılı Kanun'un Ek 17 nci maddesi ve bu maddenin uygulanmasına yönelik ilgi Milli Savunma Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esaslar kapsamında ödemeleri yapılan personele nöbete ilişkin ayrıca ödeme yapılmasına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmediği görülmektedir.
Sağlık Hizmetleri Tazminatına İlişkin Usul ve Esasların “Hizmet Puanları ” başlıklı 3 üncü maddesinde Nöbet Hizmet Puanı, ‘nöbet süresi bir gün için kesintisiz altı saatten az olmamak kaydıyla sağlık teşkillerinde günlük çalışma süresi dışında, doğrudan sağlık hizmeti verilmesine yönelik normal, acil veya branş nöbeti tutan ve bu nöbet karşılığında kurumca izin kullanılmasına müsaade edilmeyen personele, bir ayda yedi günü aşmamak üzere izin suretiyle karşılanmayan her bir gün için (2) puan; on günden fazla olmamak ve icap nöbet süresi bir gün için kesintisiz 12 saatten az olmamak kaydıyla, ilgili mevzuat hükümlerine göre tutulan her icap nöbet günü için (0,8) puan, yasal mevzuat gereği nöbetten muaf tutulan personel ile Askeri Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünde görevli Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Daire Başkanı, Sahra Sıhhiye Okul Komutanı Ve Hastane Baştabibi için toplam (8) puan’ olarak düzenlenmiştir.
Yukarıda anılan Usul ve Esaslar ve konuya ilişkin düzenlemelerden; 926 sayılı Kanunun Ek 17 nci maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında, Millî Savunma Bakanlığına ait kadrolarda ihtiyaç duyulması halinde Sağlık Bakanlığı tarafından görevlendirilen Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarında görevli tabiplere, Sağlık Bakanlığı Tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul ve Esaslara ekli (I) sayılı Cetvelde emsali personel için belirlenen oranlar üzerinden hesaplanmak kaydıyla, fiilen görev yaptıkları süreyle orantılı olarak sağlık hizmetleri tazminatı ödeneceği, görevlendirilen tabiplere ödenecek sağlık hizmetleri tazminatının herhangi bir mahsuplaşmaya konu edilmeksizin ilave olarak ödeneceği, görevlendirilen personelin görevlendirilmiş olduğu kadro ve statüden kaynaklı -sağlık hizmetleri tazminatı dahil- yapılacak ilave ödemelerin görevlendirildiği Türk Silahlı Kuvvetlerine ait bağlı birlik/kurum tarafından yapılacağı anlaşılmaktadır. Nitekim, Sağlık Hizmetleri Tazminatı Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslarda yer alan Sağlık Hizmetleri Tazminatı Puanlama Formunda; Nöbet hizmet Puanı hesaplanırken Normal, acil, branş; icap nöbeti; yasal olarak nöbet tutmayanlar olmak üzere üç başlıkta puanlayarak nöbet hizmetleri için değerlendirme yapıldığı ve puanlama doğrultusunda da ödeme yapıldığı görülmektedir.
657 sayılı Kanunun Ek 33 üncü maddesinde; yataklı tedavi kurumlan, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için (nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere) hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödeneceği hüküm altına alınmış olup, Sağlık Bakanlığı Tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul ve Esasların 3 üncü maddesinden; sağlık hizmetleri tazminatının hesaplanmasında, nöbet hizmeti puanının da esas alındığı anlaşılmaktadır.
Buna göre; Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde 16/05/2021 - 16/07/2021 tarihleri arasında yapılmış olan görevlendirme kapsamındaki çalışmaları için -nöbet/icap nöbeti ücretinin de dahil edildiği- sağlık hizmeti tazminatı ödemesinin yapılmış olduğu göz önünde bulundurulduğunda, başvurana fazla çalışmaları karşılığı sürenin izin olarak verilmemesi işleminin mevzuat çerçevesinde tesis edildiği değerlendirilmiştir.
Yukarıda anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat, ve tüm dosya kapsamı birlikte göz önünde bulundurularak Kurumumuzca yapılan inceleme ve değerlendirme neticesinde; 16/05/2021 - 16/07/2021 tarihleri arasında Şırnak Sosyalleştirme Bölgesine TSK emrinde Sağlık Bakanlığı tarafından Türk Silahlı Kuvvetlerine Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usul ve Esasların Yürürlüğe Konulmasına Dair Protokol kapsamında görevlendirilen başvurana; görevli olduğu döneme ilişkin ödenen sağlık hizmetleri tazminatının bileşenlerinde normal, acil, branş; icap nöbeti puanlamalarının yer aldığı ve sağlık hizmetleri tazminatının ilgili mevzuat gereğince Milli Savunma Bakanlığı tarafından başvurana ödendiği ve Sağlık Bakanlığı tarafından tekrar aynı ödemelerin yapılmasının mümkün olmadığı belirlendiğinden başvuranın “fazla mesai ücretlerinin yasal faizi ile ödenmesi ve idari izinlerinin kullandırılması” talebinin reddi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır
İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
İyi yönetim ilkelerine, Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmeler neticesinde; şikâyet başvurusu kapsamında, idarenin, başvurana ilişkin işlemlerle ilgili bilgi ve belgeleri süresi içerisinde ve gerekçeli olarak kurumumuza gönderdiği, bu anlamda “kararların gerekçeli olması” ve “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ilkelerine uygun hareket ettiği ancak, başvuru sahibine verdiği cevapta idari işleme karşı hangi sürede hangi merciye başvurabileceğini göstermediği, bu nedenle de “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, idarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.
HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
4/06/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup Sakarya İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosyanın kapsamına göre BAŞVURUNUN REDDİNE;
Kararın başvurana ve SAĞLIK BAKANLIĞINA tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.
Şeref MALKOÇ
Kamu Başdenetçisi