Kamu işçisi ilave tediye ödeme örnekleri , işçi tediye hesaplaması nasıl yapılır ?
Kamuda çalışan işçiler,taşeron kadrodan kadroya geçen işçiler ve belediye şirketlerinde çalışan işçilerin ilave tediye hakkında merak etmiş oldukları ilave tediyenin nasıl hesaplanacağı hususunu 6772 sayılı kanun kapsamında anlatmaya çalışalım.
Kamu İşçi İkramiyesi (İlave Tediye) Nasıl Hesaplanır
İşçilerin alacağı ilave tediyeye ilişkin açıklamalar 6772 sayılı kanunda yapılmıştır.Hangi işçilere kaç gün üzerinden ilave tediye ödeneceği ,ilave tediyenin nasıl hesaplanacağını kanun maddeleri ile açıklayalım.
6772 sayılı Kanunun 1'inci maddesinde sayılan Devlet ve ona bağlı kurumların İş Kanunu kapsamına giren girmeyen tüm işyerlerindeki, İş Kanununun 1'inci maddesindeki tanıma göre işçi sayılan herkes ilâve tediyeden yararlanacaktır.6772 sayılı Kanunun 1'inci maddesi 4857 ve 1475 sayılı İş Kanunundan önceki İş Kanununa atıfta bulunmuştur. 4857 sayılı İş Kanununun 2'nci maddesinde işçi "bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi" olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla bir iş sözleşmesine dayanarak, 6772 sayılı Kanunun 1'inci maddesinde belirtilen kurumlarda çalışan her işçiye ilâve tediye ödemesinin yapılması gerekir.
6772 sayılı Kanunun 4'üncü maddesi ikinci fıkrasında aylık istihkakların hesabı konusunda "hafta ve genel tatil ücretleri gibi esas ücrete munzam tediyeler nazarı itibara alınmaz." hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre aylık istihkakların hesabında, sözleşme (akdî) ikramiyeden farklı olarak hafta ve genel tatil günlerine ait ücretler dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla aylık istihkaklar, konuyla ilgili 1987 tarih ve 4593/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararında da belirtildiği üzere işçinin 26 baz gündeliği tutarı üzerinden hesaplanır.
6772 sayılı Kanuna göre "bu tediyelerden çeşitli işçi sigortalarının icabettirdiği primler kesilmez ve bu paralar borç için haczedilemez." (6772 s. K md. 4/2). Ancak 6772 sayılı Kanunda her ne kadar ilâve tediyelerden sigorta prim kesinti yapılamayacağı belirtilmiş ise de 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 5754 sayılı Kanunla değişik 80'inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ve 105'inci maddesi hükümleri uyarınca, ücretin eki niteliğindeki bu ödeme, 01.10.2008 tarihinden itibaren SGK prim kesintisine tabi tutulur. Ayrıca SGK primine tabi tutulduğu için ilâve tediye ödemelerinden işsizlik sigortası fonu kesintisi de yapılır. Diğer taraftan ilâve tediyelerden gelir ve damga vergisi kesintileri yapılır. Bu tediyeler, 6772 sayılı Kanundaki amir hüküm nedeniyle borç için haczedilemez.
Yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan mevzuat hükümleri doğrultusunda işçilere ödenecek olan ilave tediye ikramiye ödemesinin nasıl yapılacağını açıklamaya çalışalım.
HAK EDİŞLER:
1- yevmiye x İlave tediye gün hesabı = ilave tediye brüt tutarı
2- ilave tediye brüt tutarı %20,50 ssk işveren kesilir
3- ilave tediye brüt tutarı %2 işsizlik işveren kesilir
1+2+3= brüt toplam tahakkuku oluşturur
KESİNTİLER:
1- ilave tediye brüt tutarından %14 SSK İşçi Hissesi Kesilir
2- ilave tediye brüt tutarından %1 İşsizlik İşçi Hissesi Kesilir
3- ilave tediye brüt tutarından %0,759 Damga Vergisi Kesilir
4-ilave tediye brüt tutarından -%14 SSK İşçiden kesilen -%1 İşsizlik İşçi kesilen çıkarılır Kalan Kısmı Gelir vergisi matrahıdır. Burdanda %15-%20-%27 Gelir vergisi kesilir
5- %20,50 ssk işverenler eklenir
6- %2 işsizlik işveren eklenir
1+2+3+4+5+6= kesintiler toplamı' nı verir.
NET: GELİRLER TOPLAMI - KESİNTİLER TOPLAMI = NET' i verir
Yukarıda ayrıntılı olarak anlatılan mevzuat hükümlerine göre aylık brüt ücretlere göre bir işçinin alacağı yıllık net ikramiye tutarları aşağıda tabloda gösterilmiştir.Tablonun birinci sırasında yer alan asgari ücretle çalışan bir işçinin alacağı ikramiye tutarıdır.Diğer tutarlar ise örnek olması açısından hesaplanmıştır.
| Brüt Aylık Ücret | Yıllık 52 Günlük İkramiye Net Tutar |
| 1777,50 TL | 2.202,64 TL |
| 2.000,00 | 2.478,11 |
| 2.200,00 | 2.726,07 |
| 2.400,00 | 2.974,03 |
| 2.800,00 | 3.469,57 |
| 3.000,00 | 3.717,53 |
