Memurun yarım gün çalışma hakkında görüş yazısı 

T.C. ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü

Sayı: E-53773008-622.02-3626586 20/5/2022

Konu: Doğum Sebebiyle Yarım Gün Çalışma İzni ………. BELEDİYE BAŞKANLIĞINA

İlgi: 10.05.2022 tarihli ve 99205777-045.03-27896 sayılı yazı. Belediyenizde 657 sayılı Kanuna tabi çalışan memur personele doğum sonrası analık izni süresi sonunda yarım gün izin kullandırılıp kullandırılmayacağı, kullandırıldığı takdirde maaşından kesinti yapılıp yapılamayacağına ilişkin ilgi yazı incelenmiştir. Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104 üncü maddesinin (F) fıkrasında, “Doğum sonrası analık izni süresi sonunda kadın memur, isteği hâlinde çocuğun hayatta olması kaydıyla analık izni bitiminde başlamak üzere ayrıca süt izni verilmeksizin birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı ay süreyle günlük çalışma süresinin yarısı kadar çalışabilir. Çoğul doğumlarda bu sürelere birer ay ilave edilir. Çocuğun engelli doğması veya doğumdan sonraki on iki ay içinde çocuğun engellilik durumunun tespiti hâllerinde bu süreler on iki ay olarak uygulanır.

Üç yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi hâlinde memur olan eşleri de, istekleri üzerine (A) fıkrası uyarınca verilen sekiz haftalık iznin bitiminden itibaren bu haktan aynı esaslar çerçevesinde yararlanır. Memurun çalışacağı süreler ilgili kurum tarafından belirlenir.” hükmü yer almaktadır. Diğer taraftan, 13/4/2016 tarihli ve 29683 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6 Seri Nolu Kamu Personeli Genel Tebliğinde, “...657 sayılı Kanunun değişik 104 üncü maddesinin (F) fıkrasında düzenlenen doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren kullanılabilecek yarım gün iznin uygulanmasına ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:

1) Yarım gün izin talebi

a) Doğum sonrası analık izni süresi bitiminden itibaren yarım gün iznin kullanımı memurun dilekçe vererek talepte bulunmasına bağlıdır. Söz konusu talep, çocuğun hayatta olması kaydıyla kurumca yerine getirilir.

2) Yarım gün izin süresi

a) Memurun yarım gün izin süresi, doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı aydır.

b) Yarım gün izin süresinin tespitinde memurun doğum yapması esas alınacak olup, bu süre memurun yaşayan çocuğunun sayısına göre belirlenmeyecektir.

Örnek: Memurun ölü doğum yapmasını müteakip bir çocuğunun doğması ve yarım gün izin talep tarihinde çocuğunun hayatta olması halinde bu memurun yarım gün izin süresi dört aydır.

3) Yarım gün iznin kullanımı

a) Yarım gün izin hakkından sadece kadın memur yararlanır.

b) Yarım gün izin hakkından yararlanan memura ayrıca süt izni verilmeyecektir.

c) Yarım gün izin hakkını kullanmakta iken çocuğun ölümü halinde memur bu iznin kalan süresini kullanamaz.

ç) Memurun çalışacağı sürelerin başlangıç ve bitiş saati kurumu tarafından belirlenecektir.

d) Yarım gün izin hakkından yararlanan memurun günlük çalışma süresi, 657 sayılı Kanunun 100 üncü maddesi uyarınca belirlenen günlük çalışma süresinin yarısı kadardır.

 e) Günün yirmi dört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde görev yapan ve yarım gün izin hakkından yararlanan memurun çalışma şekli, haftalık yirmi saatlik çalışma süresinin dikkate alınması suretiyle kurumlarınca düzenlenir.

4) Çoğul doğumlarda yarım gün izin süresi a) Çoğul (ikiz, üçüz,…) doğumlarda yarım gün izin süresine birer ay ilave edilecektir

. Örnek: Memurun birinci doğumda ikiz çocuğunun olması halinde yarım gün izin süresi üç aydır. Söz konusu memurun ikinci doğumda tekrar ikiz çocuğunun olması halinde ise yarım izin süresi beş aydır.

5) Çocuğun engelliliği halinde yarım gün izin süresi

a) Çocuğun engelli doğması halinde yarım gün izin süresi doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren on iki aydır.

b) Doğumdan sonraki on iki ay içinde çocuğun engellilik durumunun tespiti halinde memurun yarım gün izin süresi, doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren on iki aylık sürenin kalan kısmı kadardır.

6) Süt izninden yarım gün izin hakkına geçiş hali a) Doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren süt iznini kullanmayı tercih eden memur, süt izninin kesilerek yarım gün izin hakkını talep etmesi halinde yarım gün izin süresinin kalan kısmı kadar bu izin hakkından yararlanacaktır.

7) Devlet memurluğuna atanmadan önce doğum yapan memurun yarım gün izni

a) Doğum yaptıktan sonra Devlet memurluğuna ataması yapılan kişi, çocuğunun hayatta olması kaydıyla yarım gün izin hakkını talep edebilecektir. Ancak, bu memurun yarım gün izin süresi, doğum sonrası sekiz haftalık sürenin bitiminden itibaren birinci doğumda iki ay, ikinci doğumda dört ay, sonraki doğumlarda ise altı aylık sürenin kalan kısmı kadardır...” açıklamasına yer verilmiştir.

Bu itibarla, Belediyenizde 657 sayılı Kanuna tabi çalışan memur personele dilekçe vererek talep etmeleri halinde günlük çalışma süresinin yarısı kadar çalışabilme hakkından yararlandırılması gerektiği, bu şekilde çalışacakların mali haklar ile sosyal yardımlarından herhangi bir kesinti yapılamayacağı değerlendirilmektedir.

Bilgilerini rica ederim. ………….. Bakan a. Genel Müdür