Komisyon kararıyla kamu görevine iade edilenlerin, kamu görevinden çıkarıldıkları tarihten göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal hakların ödenebilirliği konusunda görüş talebinde bulunulmuştur. Devlet Personel Başkanlığı gerekli hukuki düzenleme yapılması halinde söz konusu mali ve sosyal hakların geriye dönük olarak ödenebileceği mütalaasında bulunmuştur.

T.C.

DEVLET PERSONEL BAŞKANLIĞI 

Sayı :31292642-045.00-E.3284                                            14.05.2018

Konu :Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu ile iade

EĞİTİMCİLER BİRLİĞİ SENDİKASI BAŞKANLIĞINA

 İlgi     : 3/05/2018 tarihli ve 02/712/EBS/593 sayılı yazı.

Kamu kurum ve kuruluşlarında çeşitli kadrolarda görev yapmakta iken FETO/PDY  terör örgütü ile irtibatı/iltisakı bulunduğu gerekçesiyle kamu görevinden çıkarılan ve sonrasında Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından iade başvurusu kabul edilerek Başkanlığımız tarafından yapılan atama teklifine istinaden atama işlemi gerçekleştirilen ilgililerin, kaınu görevi dışında geçirdiği sürelere dair mali ve özlük haklarının ödenmesi hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının kamu hizmeti görevi ile ilgili genel ilkeleri düzenleyen 128 inci maddesinde, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, haklan ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir.

Anayasa hükmü doğrultusunda, Devlet memurlarının atanmaları, görev ve yetkileri, haklan ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işleri 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile düzenlenmiştir. Diğer yandan, 15 Temmuz 2016 tarihindeki darbe girişiminin ardından Anayasanın 120 nci maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/7/2016 tarihli ve 1116 sayılı TBMM Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kuruhmca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşwn veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu tespit edilenlerin başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kaınu görevinden çıkanlmaları hakkında çeşitli kanun hükmünde kararname hükümleri ile düzenleme

yapılmıştır.

Ancak, yapılan incelemeler neticesinde terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olmadığı tespit edilenler çeşitli kanun hükmünde kararnameler ile yine doğrudan başka bir idari işlem tesis edilmesine gerek olmadan kamu görevine iade edilmişlerdir.

Söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamelerin"İade hükümleri" başlıklı maddelerinde; daha önce çeşitli OHAL kararnameleri ile kamu görevinden çıkarılan ilgililerin kamu görevine iadeleri hususundaki usul belirtilmiş olup; iade olan kamu görevlileri hakkında anılan OHAL kararnamelerinin tüm hüküm ve sonuçlarının yayım tarihinden itibaren ortadan kalkınış sayılacağı, ilgililerin kamu görevinden çıkarıldıkları tarihten göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal haklarının ise ödeneceği ifade edilmiştir.

Öte yandan, 23/1/2017 tarihli ve 29957 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin"Komisyonun Oluşumu" başlıklı 1 inci maddesinde; "Anayasanın 120 nci maddesi kapsamında ilan edilen ve 21/712016tarihli ve 1116 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla onaylanan olağanüstü hal kapsamında, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmuştur ... " hükmü ile Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmuştur.

Mezkur Kararnamenin "Kararların uygulanması" başlıklı 10 uncu maddesinde;"(]) Kamu görevinden, meslekten veya görev yapılan teşkilattan çıkarılan ya da ilişiği kesilenlere ilişkin başvurunun kabulü halinde karar Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. Bu şekilde bildirilen personelin atama teklifleri; statüleri, unvanları ve yürüttükleri görevler itibarıyla başka kurumlarda görevlendirilmeleri mümkün olmayanlar hariç olmak üzere daha önce istihdam edildikleri kurumlar dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarında eski statülerine ve unvanlarına uygun kadro ve pozisyonlara Devlet Personel Başkanlığı tarafından ikamet ettikleri il dikkate alınarak onbeş gün içinde yapılır. Bu fıkra kapsamında kamu görevine iade edilmesine karar verilenlerden, yöneticilik görevinde bulunmakta iken kamu görevinden çıkarılmış olanların atamalarında, yöneticilik görevinden önce bulundukları kadro ve pozisyon unvanları dikkate alınır. Bu kapsamda yer alan personele ilişkin kadro ve pozisyonlar; atama teklifi gerçekleştirilen kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgililere ilişkin atama onaylarının alındığı tarih itibarıyla diğer kanunlardaki hükümlere bakılmaksızın ve başka bir işleme gerek kalmaksızın ihdas, tahsis ve vize edilmiş sayılır ..." hükmüne, "Usul ve esaslar" başlıklı 13 üncü maddesinde; "(]) Başvurulara ve Komisyonun çalışmasına ilişkin usul ve esaslar, Komisyonun teklifi üzerine Başbakanlık tarafından belirlenir ve ilan edilir." hükmüne ve "Geçiş hükümleri" başlıklı geçici 1 inci maddesinde ise; "... (2) Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Komisyon tarafından başvuruların alınmaya başlanacağı tarih, bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren altı ayı geçmemek üzere Başbakanlık tarcifından ilan edilir.

(3)   Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine

başvurmuş veya dava açmış olanlar için de 7 nci maddedeki usul ve süreler uygulanır. Bu dosyalar hakkında yargı mercilerince karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üzer/erinde bırakılmasına dosya üzerinden kesin olarak karar verilir, vekalet ücretine hükmedilmez. Bu dosyalar, yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderilir.

(4) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten önce 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 6749 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında meslekte kalmalarının uygun olmadığına ve meslekten çıkarılmalarına karar verilenler, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten itibaren altmış gün içinde 11 inci maddenin ikinci fıkrasında yer alan hükümlere göre dava açabilir . Bu kapsamda idare mahkemelerinde derdest olan davalar Danıştaya gönderilir. Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten önce açılmış olup da karar verilen dosyalarda da bu fıkra hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.

Söz konusu hükümlerde, kamu görevinden çıkarılan ilgililerden OHAL Komisyonunun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de aynı usul ve esasların uygulanacağı; yargı mercilerine intikal etmiş bu dosyalar hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve tarafların yaptıkları masrafların üz.erlerinde bırakılmasına dosya üz.erinden kesin olarak karar verileceği ve bu dosyaların yeni bir başvuru şartı aranmaksızın incelenmek üzere Komisyona gönderileceği; iade edilme taleplerinin Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından kabul edilmesi halinde, ilgililerin atama tekliflerinin Başkanlığımız tarafından hangi süre içinde hangi usul ve şartlar dahilinde gerçekleştirileceği açık bir şekilde belirtilmiş ve bu konuda ilgili Kurum veya Başkanlığımıza ilave bir yetki verilmemiştir. Aynca, söz konusu hükümlerde ilgililerin kamu görevinden çıkarıldıkları tarihler ile kamu görevine iade edildikleri tarihler arasındaki özlük haklarının iade edilmesine ilişkin ise bir düzenleme de yapılmamıştır.
Nitekim, mezkur Kanun Hükmünde Kararnamenin 13 üncü maddesine dayanılarak 12/7/2017 tarihli ve 30122 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Çalışmasına İlişkin Usul ve Esaslar yayınlanmış olup, bu Esaslarda da ilgililerin atama işlemlerindeki usule ve geriye dönük özlük haklarına ilişkin bir açıklamaya yer verilmemiştir.

Görüldüğü üzere, OHAL Komisyonuna yapılan başvurunun kabulü sonucu kamu görevine iade usulü ile anılan Komisyon kurulmadan önce olağanüstü hal kanun hükmünde kararnameleri ile yapılan iade usulü farklılık arz etmektedir.

Ayrıca, Anayasa Mahkemesi tarafından bireysel başvuru sonucu verilen kararlar soyut ve somut norm denetiminden farklı olarak sadece davanın tarafı olan kişiler açısından etkili olmakta olup, söz konusu hususta anılan Mahkemeye yapılmış olan 206/25923 sayılı bireysel başvuruya istinaden 20/7/2017 tarihinde; ''Başvurunun başvuru yollarının tüketilmemesi nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA" karar verilmiş ve anılan Karar 26/7/2017 tarihli ve 30135 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; 685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca iade başvurusu kabul edilerek kamu görevine iade edilen ilgililerin, kamu görevinden çıkarıldıkları tarihler ile kamu görevine iade edildikleri tarihler arasındaki mali ve sosyal haklarının ödeneceğine dair hukuki bir düzenleme yapılması halinde söz konusu mali ve sosyal hakların geriye dönük olarak ödenebileceği mütalaa edilmektedir.