Aday Memurluk Süreci

Devlet memurluğuna ilk defa atanan kişiler aday memur statüsünde işe başlarlar. Adaylık süreci boyunca çalışmalarda ve verilen temel eğitimde başarılı olanlar asaleten memuriyet kadrosuna atanırlar. Asaleten atandıktan sonra ise memur olarak görev yaparlar.

Devlet Memurları Kanunu'nun 48 inci maddesine göre genel şartları ve kurumun talep ettiği özel şartları taşıyan kişiler yapılan sınavlarda başarılı olduktan sonra, başarı sırası ve ilan edilen boş kadro sayısına göre kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar. Aday olarak atanan Devlet memurları  bir yıldan az ve iki yıldan çok olmamak kaydıyla atandıkları kurumlarda aday memurluk yaparlar.

Aday memurların asaleten atanana kadar başka kurumlara nakli yapılamaz. Ancak, kariyer meslek gruplarına veyahut bulundukları görevden daha üst düzey kadrolara atanma hakkını kazanan memurlar için adaylık süresinde de olsa nakil hakkı tanınmaktadır. Memurun çalıştığı kurumda ilden ile, ilden ilçeye veya ilçeden ilçeye nakil hakkı vardır.

Aday Memurun Eğitimi

Aday olarak atanan memur için kurumların yapmaları gereken ilk iş eğitime tabi tutmaktır.  Kurumların bu konuya gereken önemi verip iyi bir eğitim programı düzenlemeleri daha sonraki süreçte kendilerinin ve adayların lehine olacaktır. Aday olarak atanan memurlar öncelikle bütün memurların ortak vasıflarıyla ilgili temel eğitime, daha sonra ise sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmaları ve Devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları şarttır.

Temel eğitimle hazırlayıcı eğitim aynı kurumda yapılır.

Aday memurlar için temel eğitimin nasıl yapılacağına dair 27.6.1983 tarih ve 18090 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Aday Memurların Yetiştirilmesine İlişkin Genel Yönetmelik bulunmaktadır. Kurumlar memurlarına verecekleri eğitimlerde bu yönetmelik esaslarına göre işlem yapacaklar.

Memurlara verilecek temel eğitim, bütün aday memurların asil memur olabilmeleri için tabi tutulduğu, Devlet memurlarının ortak vasıfları ile ilgili konuları kapsayan eğitimdir. Bu eğitimle aday memura, Devler memurlarının  asgari olarak bilmesi gereken konular öğretilir. Eğitimin süresi en az on gün en çok 2 aydır.

Temel Eğitim konuları aşağıda yer almaktadır:

a. Temel Eğitim konuları;

(1) Atatürk ilkeleri,

(2) T.C.Anayasası,

(a) Genel Esaslar,

(b) Temel Hak ve Ödevler,

(c) Cumhuriyetin Temel Organları,

(d) Yürütme.

(3) Genel olarak Devlet teşkilatı.

(4) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu.

(a) Ödev ve sorumluluklar,

(b) Genel Haklar,

(c) Yasalar,

(d) Disiplin işleri

(e) Sosyal ve Mali Haklar,

(f) Amir - Memur ilişkileri,

(g) Müracaat ve şikayetler,

(h) Kılık kıyafet,

(i) Yer değiştirme,

(j) Beşeri ilişkiler.

(5) Yazışma - Dosyalama usulleri.

(6) Devlet malını koruma ve tasarruf tedbirleri.

(7) Halkla ilişkiler.

(8) Gizlilik ve gizliliğin önemi.

(9) İnkilap tarihi.

(10) Milli Güvenlik Bilgileri.

(11) Haberleşme.

(12) Türkçe Dilbilgisi Kuralları,

(13) İnsan Hakları,

Görüldüğü gibi, bu konular her hangi bir kadro, kurum veyahut sınıf için özel bir müfredat olmayıp tüm kamu görevlilerinin bilmeleri gereken hususları kapsamaktadır.

Temel eğitim dışında aday memurlara hazırlayıcı eğitim de verilir. Hazırlayıcı eğitim ile amaçlanan, aday memurların işgal ettikleri kadro ve görevleri dikkate alınarak bu görevlerin yürütülmesi için gerekli bilgi ve becerileri kazandırmak ve görevlerine intibakını sağlamaktır. En az bir ay en çok üç ay süreyle bu eğitim verilebilir.

Hazırlayıcı eğitim aşağıdaki konuları kapsar:

1) Kurum ve kuruluşun;

(a) Tanıtılması,

(b) Görevleri,

(c) Teşkilatı.

(d) İlgili mevzuatı,

(e) Diğer kurumlarla ilişkileri,

(2) Aday memurun görevi ile ilgili hususlar,

(3) Kurum veya kuruluşun uygun göreceği diğer konular,

Burada ise tamamen kişinin görevine ve çalıştığı kuruma yönelik bilgi verilmekte olup memurun çalışacağı kurumu tanıması amaçlanmaktadır.

Aday memura bunların dışında 2 aydan az olmamak kaydıyla staj tamamlattırılır. Staj konuları için yönetmelik herhangi bir belirleme yapmayıp kuruma inisiyatif tanımıştır. Stajla amaçlanan kişinin teorik bilgilerinin pratikte uygulamaya geçirilmesidir. Memurun görev alanı ile ilgili olmak kaydıyla stajı başka bir kurumda yapma imkanı da vardır.

Kurumların en büyük yanlışlarından birisi eğitime yeterince önem vermemelidir. Yönetmelikte neredeyse tüm ayrıntılarına kadar düşünülüp düzenlenen hususlara kurumlar yeterli hassasiyetle yaklaşmamaktadır. Hatta bir çok kurum eğitimleri sadece kağıt üzerinde yapmaktadır.

Aday Memurlarla İlgili Hususlar

Adaylık memurun atanmış olduğu kadroya veya memuriyete uygun olup olmadığının tespiti için düşünülmüş bir müessesedir. Ancak, uygulamada pek karşılığını bulamamıştır. 

Adaylık süresi içinde memurlara temel ve hazırlayıcı eğitim ile staj yaptırılacağını yukarıda ifade etmiştik. Bu devrelerin her birinde başarısız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları, göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişkileri kesilir. İlişkileri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

Memurun adaylık süresi içerisinde disiplin cezası alması durumunda aldığı cezanın ağırlığına göre etkisi olacaktır. Adaylık süresi içerisinde uyarma ve kınama cezası ile tecziye edilenlerin cezaları şahsi dosyalarında muhafaza edilecek, ancak memuriyetle ilişiği kesilmeyecektir.Öte yandan, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesi cezası alan aday memurun ilişiği kesilir. İlişik kesme işlemi ise disiplin amirinin  teklifi ve atamaya yetkili amirin onayıyla olur. İlişikleri kesilen personel ilgili kurumlarca derhal DPB'na bildirilir. 

Sağlık sebepleri hariç olmak üzere, adaylık süreci içinde veya sonunda DMK'nın 56 ıncı maddesine göre ilişiği kesilenlerin 3 yıl süreyle Devlet memurluğuna atanması mümkün değildir.

Tüm bu süreçlerden başarıyla geçen aday memurlar asil memurluğa atanırlar. Asli memurluğa atama disiplin amirinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayıyla olur. Atama işlemi onay tarihinden itibaren geçerli olur. Ancak, bu süre kişinin adaylık süresinin sonunu geçemez.

Bu yazının tüm hakları www.mevzuatinyeri.com a  aittir.. ” www.mevzuatinyeri.com” şeklinde aktif link verilmesi kaydıyla içerik kullanılabilir. Link vermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır

Güncelleme Tarihi: 05 Kasım 2019, 08:15