Askerdeyken Memurluğa Atanma
SORU
Merkezi yerleştirme işlemi neticesinde herhangi bir kamu kurumuna yerleştirilen ancak bu tarihte askerde olan memur adaylarının göreve başlaması nasıl olacak?
CEVAP
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 63. maddesinde, “Bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62. maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1 yıl süreyle Devlet memuru olarak istihdam edilemezler. Bunların belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemi atamaya yetkili makamlarca iptal edilir…” hükmü yer almaktadır.
KPSS ataması ile ataması yapılan ancak atama sırasında askerlik görevini yürüten kişiler hakkında kurumlarca yapılacak olan işlemin hangi yönde olacağı yönünde mevzuatta herhangi bir düzenleme olmamakla birlikte daha önceki senelerde Danıştay Başkanlığınca verilen kararlar ve DPB ınca verilen görüşler çerçevesinde ataması yapılan memur adayının askerlik sonrası göreve başlatılması gerekmektedir.İlgili kararlar yazımız ekinde yer almaktadır.
Askerdeyken ataması yapılan memur adayları atamalarının yapıldığı kuruma dilekçe ile başvuru yaparak askerlik hizmetinde olduklarını atandıkları kuruma bildirmeleri gerekmektedir.Askerden terhis olduktan sonra ise kurumların ilgili personeli göreve başlatması gerekmektedir.
Konuya İlişkin Danıştay Kararı
Danıştay 12. Dairesinin 21.10.1997 tarihli ve E:1995/10371, K:1997/2304 no’lu kararında “…Zorunlu bir devlet hizmetinin ifası ve uzaması nedeniyle atandığı yerde göreve başlayamadığını, askerlik görevini yaptığına ilişkin belgeyi eklemek suretiyle 14.1.1994 tarihli dilekçesiyle davalı idareye bildiren davacının, kazandığı sınavın saklı tutulması ve askerlik görevinin bitiminde atandığı göreve başlatılması gerekirken askerlik hizmetinin diğer zorlayıcı sebeplerle aynı nitelikte olduğu kabul edilerek hakkında 657 sayılı Yasanın 63. maddesi hükmü uygulanmak suretiyle atama onayının iptal edilmesinde hukuka uyarlık bulunmadığından idare mahkemesince davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.” denilmiştir. Bu karar gereğince askerde iken herhangi bir kadroya yerleşenlerin haklarının askerlik süresince saklı tutulması gerekmektedir.
Konuya İlişkin DPB Görüşü (08/10/2009-17195)
KPSS 2009/3 merkezi yerleştirme işlemi neticesinde kurumunuz emrine yerleştirilen ancak atanma tarihi itibariyle muvazzaf askerlik hizmetini yapmakta olan bir aday hakkında tesis edilecek işleme ilişkin Başkanlığımız görüşünün sorulduğu ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun atamalarda görev yerine hareket ve işe başlama süresinin düzenlendiği 62. maddesinde, ilk defa veya yeniden veyahut yer değiştirme suretiyle; aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ gününü, başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini izleyen iş günü içinde işe başlamak zorunda oldukları, işe başlamama halinde yapılacak işleme ilişkin 63. maddesinde ise, bir göreve ilk defa veya yeniden atananlardan belge ile isbatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62. maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmalarının iptal edileceği ve bunların 1 yıl süreyle Devlet memuru olarak istihdam edilemeyecekleri, bunların belge ile isbatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemlerinin atamaya yetkili makamlarca iptal edileceği belirtilmiştir.
Mezkûr Kanunun Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartların düzenlendiği 48. maddesinin A) Genel Şartlar bölümünün 6 ncı fıkrasında; “6. Askerlik Durumu İtibariyle;
a)Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b)Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
c)Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut erteletmiş veya yedek sınıfına geçirilmiş olmak,” hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre kamu kurum ve kuruluşlarında ataması yapılacak memur adaylarının askerlik durumu itibariyle söz konusu hükümde yer alan üç şarttan birini taşımaları gerekmektedir.
Son zamanlarda askerlikleri esnasında merkezi yerleştirme işlemlerine başvuran ve yerleştirilmesi yapılan, ancak yerleştirildikleri kurumlarca mezkûr Kanunun 62, 63 ve 48. madde hükümleri gerekçe gösterilerek ataması yapılmayan adaylar tarafından açılan davalarda yargı mercileri, askerlik hizmetinin bir kamu hizmeti olduğu ve adayların sınava girerken ne zaman atanacaklarını bilmediklerinden bahisle çoğunlukla adaylar lehine karar vermektedirler.
Mezkûr hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, merkezi yerleştirme işlemi neticesinde herhangi bir kamu kurumuna yerleştirilen ancak bu tarihte askerde olması sebebiyle ataması yapılamayan adayların askerliğini bitirmesini müteakip atanmak üzere yerleştirildiği kurumlara başvurması halinde atamalarının yapılabileceği mütalaa edilmektedir.
