Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Öğretmenin sosyal medyada kullandığı ifadeler sebebiyle tayin edilmesi hakkında karar

Naklen Atama İşlemi Nedeniyle İfade Özgürlüğünün İhlal Edilmediği

Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü 17/11/2021 tarihinde, Muhammet Serkan Şener (B. No: 2016/13501) başvurusunda, Anayasa'nın 26. maddesinin birinci fıkrasında güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edilmediğine karar vermiştir.  

Olaylar

Öğretmen olan başvurucu, Gezi Parkı olaylarının yaşandığı dönemde sosyal medya hesabından bazı paylaşımlarda bulunmuştur. Başvurucu ile aynı okulda müdür yardımcısı olarak çalışan ve sosyal medya üzerinden de başvurucuyu takip eden S.A. başvurucunun kişisel hesabından yapmış olduğu ilgili paylaşımları Okul Müdürü R.Y.ye bildirmiştir. Bunun üzerine söz konusu paylaşımların ekran görüntüleri okul yönetimi tarafından alınmış ve başvurucu hakkında disiplin soruşturması başlatılmıştır.

Soruşturma sonucunda başvurucunun paylaşımlarının güncel ve toplumsal olayların kullanılması suretiyle iktidarda olan siyasi partinin çalışmalarını karalayıcı ve aşağılayıcı nitelik arz ettiği belirtilerek başvurucunun disiplin yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile tecziyesine karar verilmiştir. İdari yönden ise 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu'nun 8. maddesi uyarınca kamu yararı ve hizmet gereği il içinde görev yerinin değiştirilmesine karar verilmiş ve başvurucu başka bir okula atanmıştır.

Başvurucu, hakkında tesis edilen yer değiştirme işlemine karşı İdare Mahkemesinde iptal davası açmıştır. İdare Mahkemesi, sosyal medya sitesi üzerinden yapılan paylaşım ve yorumlar nedeni ile herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak şeklindeki eylemleri sübuta ermiş olsa dahi söz konusu eylemlerin başvurucunun görevini çalıştığı kurumda sürdürmesinde sakınca oluşturacak nitelikte olmadığı sonucuna vararak dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.

Karara karşı davalı idare istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Bölge İdare Mahkemesi, başvurucunun başka bir okula öğretmen olarak naklen atanmasında kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığını belirterek ilk derece mahkemesinin kararının bozulmasına ve davanın reddine kesin olarak karar vermiştir.

İddialar 

Başvurucu, sosyal medyada kullanmış olduğu ifadeler sebebiyle naklen atama işlemine tabi tutulmasının ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini ileri sürmüştür. 

Mahkemenin Değerlendirmesi

Kamu görevlilerinin yalnızca çalışma hayatlarında değil çalışma düzeninin dışındaki özel hayat alanlarında da yerine getirdikleri kamu hizmetinin olumsuz etkilendiği durumlarda bazı sınırlamalara tabi oldukları kabul edilmelidir. Bu kapsamda kamu görevlilerinin statüleri gereği katlanmaları gereken külfetlerden biri de özel hayatlarında dahi memuriyet disiplinini etkileyen davranışlardan kaçınmaktır. Bu bağlamda kamu görevlilerinin özel hayatlarındaki davranışlarının memuriyetlerini etkilemesi hâlinde fiilleriyle orantılı bir disiplin yaptırımına maruz bırakılabileceklerinin kabulü gerekir. Ancak bunun için kamu görevlisinin fiilinin memuriyetini etkilediğinin idari ve yargısal makamlarca ilgili ve yeterli bir gerekçeyle ortaya konması gerekir.

Gerçekten de söz konusu statüsü nedeniyle kamu görevlisinin kusurlu bir davranışı olmasa dahi kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla yeri değiştirilebilir. Nitekim Anayasa veya kanunlarda kamu görevlilerine coğrafi teminat verilmemiştir. Bu nedenle kamu görevlilerinin şu veya bu nedenle başka bir yere atanmaları -söz konusu atama nedeniyle kimi zorluklar yaşasalar ve hayatları üzerinde ciddi etkiler bırakılsa bile- otomatik olarak bir cezalandırma olarak görülemez veya otomatik olarak Anayasa'da koruma altına alınan haklarının ihlaline neden olmaz.

Nitekim somut olayda aynı il içinde başka bir okula atanan başvurucu söz konusu atama nedeniyle ileride terfisi yönünden bazı dezavantajlar yaşayacağını soyut olarak ileri sürmek dışında özel ya da çalışma hayatı üzerinde bir kamu görevlisi olarak katlanması gerekenden daha ciddi olumsuz etkiler yaratıldığına dair bir iddiada bulunmamıştır. Öte yandan Anayasa Mahkemesi, başvuruya konu somut olaylardan atama işleminin başvurucunun hayatı üzerinde cezai bir etki doğmasına sebep olabilecek şekilde gerçekleştirildiği izlenimi de edinmemiştir.

Somut olayda disiplin soruşturması raporunda naklen atama işlemi yönünden, başvurucunun yapmış olduğu paylaşımlar nedeniyle aynı okulda görev yapmasının etkin ve verimli çalışmasına engel olacağı, diğer öğretmenlere kötü örnek teşkil edeceği, okul idaresi, öğretmen ve öğrenciler nezdinde de güven duygusunu sarsacağı ve güvenli okul ortamını olumsuz etkileyeceği gerekçelerine yer verilmiştir. Nitekim idare ve derece mahkemeleri de başvurucunun sosyal medya paylaşımlarının görev yaptığı okulda soruşturma geçirmesine neden olması ve sonrasında oluşan durum nedeniyle başvurucunun aynı yerde görev yapmaya devam etmesinin hem kendisi hem de mesai arkadaşları üzerinde olumsuz etki yaratabileceği gerekçesine dayanmıştır.

Anayasa Mahkemesi, somut olayda naklen atanmasına dair işlemin başvurucunun hayatı üzerinde katlanması gerekenden daha ağır ciddi olumsuz etkiler ortaya çıkardığı ve naklen atamanın hizmet gerekleri dışında sırf caydırıcı amaçlarla uygulandığı yönünde bir sonuca ulaşmamıştır. İdarenin bu alandaki geniş takdir yetkisi de gözetildiğinde başvurucunun hizmet gerekleri doğrultusunda naklen atanmasına dair işlemin zorunlu bir sosyal ihtiyaca karşılık gelmediği ve orantılı olmadığından bahsedilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle ifade özgürlüğünün ihlal edilmediğine karar vermiştir.

Güncelleme Tarihi: 23 Aralık 2021, 16:49
YORUM EKLE