Kiralanan aracın yakıt bedelinin karşılanması halinde mesai dışında kullanımı kamu zararı olur mu? 

Sayıştay 3. Dairesi, idare tarafından kiralanan aracın idarenin kullanımında olmadığı zamanlarda ve hafta sonu, ulusal bayram, genel tatil günleri gibi mesai saatleri dışındaki tarihlerde, araç sürücüleri tarafından şahsi amaçlarla kullanılmalarına izin verilmesinin, söz konusu kullanımlar sırasında sarf edilen akaryakıt bedellerinin, ayni olarak ilgililerden tahsil edilmesi ve idarenin ek külfete katlanmaması sebebiyle kamu zararı olmadığına hükmetti.

Araç Kira Bedeli

…......... Kurumu tarafından, ….........de çalışan ….........ın ikametgâhları ile …......... arasındaki ulaşımlarının güvenli bir şekilde sağlanması amacıyla, pazarlık usulü ile ihale edilen “…......... Kiralama” işi kapsamında kiralanan araçların, Sözleşmede belirtilen amaçlar dışında, şahsi kullanımlara tabi olduğu günler için ödenen araç kirası bedellerinin, bu araçları şahsi amaçlarla kullanan kişilerden tahsil edilmemesi suretiyle …......... TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler incelenmiştir.

….........-…......... tarihleri arasında geçerli olmak üzere, …......... Ltd. Şti. ile İdare arasında akdedilen …......... TL bedelli ve …......... tarihli Sözleşmenin “Sözleşme bedeline dahil olan giderler” başlıklı 7 nci maddesinde;

“7.1. Taahhüdün (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlar dahil) yerine getirilmesine ilişkin,

- 60 adet araca ilişkin kiralama bedelleri,

- Ayrıca araçlarda çalıştırılacak personele (sürücülere) ödenecek işçilik ücretleri (Brüt asgari ücretin % 25’i üzerinden ödeme yapılacaktır. Ayrıca 22 gün üzerinden kişi başı günlük brüt 6,00 TL yemek ücreti ödemesi yapılacaktır. İdare belirtilen mesai saatlerinin dışında çalıştırılmasına gerek duyulması halinde hafta sonu, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalıştırılan kiralık araç şoförlerine çalıştığı saat kadar izin verebilecek ya da idare 45 saati aşan çalışmalarda 4857 sayılı İş Kanununun ilgili maddeleri doğrultusunda fazla mesai ücreti ödeyecektir ve bu ödemelerin tümü ücret bordrolarında gösterilecektir.)

- İhale konusu iş için iş kazaları ve meslek hastalıkları risk prim oranı % 2’ dir.

- Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri,

sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dâhil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.”

denilmektedir.

Anılan Sözleşmenin “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8 inci maddesinin 8.1. fıkrasında; “ihale dokümanının” bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olduğu, İdareyi ve Yükleniciyi bağladığı belirtilmiş, 8.2. fıkrasında ise ihale dokümanını oluşturan belgeler sayılmıştır.

İhale dokümanında yer alan Teknik Şartnamenin “Kiralanacak Araç Sayısı ve Özellikleri” başlıklı 2 nci maddesinin “2.2. Araçlarda bulunması gereken donanımlar ve çalıştırma esasları:” fıkrasının;

(i) bendinde;

“Aracın periyodik bakım onarımları ile her türlü bakım, onarım, lastik, yedek parça, yağlama vb. giderleri Yükleniciye ait olacaktır.”

(k) bendinde;

“Kiralanan araçlar 11 ay süre ile ….........na teslim edilecek olup, bu süre zarfında tam gün esasına (mesai saatleri dışı ve haftasonu tatilleri de dahil olmak üzere ayrıca, verilen görevin gereği yerine getirilinceye kadar) göre tamamen Kurumda bulundurulmak suretiyle hizmet vermeye devam edeceklerdir. Kiralanan araçlar sözleşme süresince İdarenin emrinde kullanılacak olup, mesai saatleri ve günleri dışında ve görev haricinde İdare tarafından uygun görülen yerlerde kalacaktır. Araç sürücüleri, hafta içi her gün 08:30-18:30 (9 saat çalışma, 1 saat yemek ve dinlenme olmak üzere toplam 10 saat, haftada 45 saat çalıştırılacaktır.) saatleri arasında, 5 gün 9 saat üzerinden haftada 45 saat çalışacaktır…”

(o) bendinde ise;

“Tüm araçlarla ilgili olarak, günlük yaptıkları kilometreye ilişkin İdare ile birlikte tespit tutanağı düzenlenecektir.”

denilmiştir.

Teknik Şartnamenin yukarıda yer verilen 2 nci maddesinin 2.2. fıkrasının (k) bendinde yer alan ve kiralanan araçların mesai saatleri dışında ve görev haricinde İdare tarafından uygun görülen yerlerde kalacağını belirten hüküm uyarınca, kiralık araçların şoförlerin ikametinde bekletilmesine karar verilmiştir.

Anılan Sözleşmeye konu araçların kiralama bedellerine ilişkin Ödeme Emri Belgelerinin ve bu araçların görevli oldukları süreler için, …......... İdari İşler Müdürlüğü tarafından yapılan kilometre kontrollerinin yer aldığı görev takip fişlerinin incelenmesi sonucunda;

Yüklenicinin Sözleşmede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirdiği, kiralık araçların tam zamanlı olarak İdarenin emrinde kullanıldığı, araç sürücülerinin ise, hafta içi her gün 08:30-18:30 saatleri arasında, 5 gün 9 saat üzerinden haftada 45 saat olarak belirtilen çalışma zamanını aşan sürelerde hizmet verdikleri, fakat buna karşın İdarenin herhangi bir ek külfete katlanmadığı,

Teknik Şartnamenin yukarıda yer verilen (o) bendi hükmü gereğince, tüm kiralık araçların günlük kat ettikleri mesafelere ilişkin kilometre takiplerinin düzenli olarak yapıldığı ve Yüklenici ile birlikte tespit tutanağı düzenlendiği,

Bazı araçların, İdarenin kullanımında olmadığı zamanlarda ve hafta sonu, ulusal bayram, genel tatil günleri gibi mesai saatleri dışındaki tarihlerde, araç sürücüleri tarafından şahsi amaçlarla kullanılmalarına izin verildiği, fakat söz konusu kullanımlar sırasında sarf edilen akaryakıt bedellerinin, ayni olarak ilgililerden tahsil edildiği, bu tahsilatlar için yapılan yakıt alımlarına ilişkin fişlerin görev emirlerine eklendiği ve İdareye ibraz edildiği,

Sözleşmeye konu araçların her türlü bakım, onarım, vergi, resim, harç ve sigorta giderlerinin de Yüklenici tarafından karşılandığı,

görülmüştür.

Yukarıda açıklanan sebeplerle, …......... Kurumu tarafından, ….........de çalışan ….........ın ikametgâhları ile …......... arasındaki ulaşımlarının güvenli bir şekilde sağlanması amacıyla, pazarlık usulü ile ihale edilen “…......... Kiralama İşi” kapsamında Yükleniciye yapılan …......... TL ödeme nedeniyle kamu zararına sebebiyet verilmediği anlaşıldığından, bu tutar için ilişikli herhangi bir husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.