Fazla ödenen harcırahın geri alınmasında uygulanacak mevzuat
5. Daire 1996/800 E. , 1999/1280 K. "İçtihat Metni" T.C. D A N I Ş T A Y BEŞİNCİ DAİRE Esas No: 1996/800 Karar No: 1999/1280
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): ... Vekili: ... Karşı Taraf: Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Vekili: ... İsteğin Özeti: Köy Hizmetleri ... İl Müdürlüğünde memur olarak görev yapmakta iken emekliye ayrılan davacı; kendisine ödenen harcırahın geri istenilmesine ilişkin 18.5.1993 günlü, 396 sayılı işlemin iptali ile ...- lira manevi tazminatın kendisine ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır. ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; davacının eşinin ... Endüstri Meslek Lisesinde öğretmen olarak göreve devam ettiği, davacının emekli olduktan sonraki resmi yazışmalarında ... adresini gösterdiği, evlilik kurumunun karı ile kocanın birlikte yaşaması kuralı üzerine kurulduğu, davacıya ...- ...'da ikamet ettiğine ilişkin ikamet senedi düzenleyen muhtar ile davacının kızlık soyadının aynı olduğu; daha sonra Jandarma marifetiyle yapılan araştırmada düzenlenen ve aynı muhtarca da imzalanan tutanakta, davacının ...'da ikamet etmediğinin tespit edildiği, bu nedenle davacının ikamet adresini yanlış beyan ederek aldığı harcırahın 6245 sayılı Kanunun 60. maddesi uyarınca kendisinden geri istenilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir. Davacı, ikamet adresinin ...- ... olduğunu, bu hususun muhtardan alınan belge ile kanıtlandığını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir. Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi: ... Düşüncesi: İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir neden de bulunmadığından, anılan kararın onanması gerektiği düşünülmüştür. Danıştay Savcısı: ... Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir. Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince işin gereği düşünüldü: İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür. 6245 sayılı Harcırah Kanununun 10. maddesinin 2851 sayılı Yasa ile değişik 2. fıkrasında; emekliliğini isteyen veya emekliye sevk olunan, yahut haklarında toptan ödeme hükümleri uygulanan memur ve hizmetlilere, Türkiye dahilinde ikamet edecekleri yere kadar ve yalnız bir defaya mahsus olmak üzere yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masraflarının birlikte ödeneceği; 56. maddesinin (a) bendinde de; re'sen veya isteği üzerine emekliye ayrılan memur ve hizmetlilerden, görevden ayrıldıkları tarihten itibaren 6 ay içinde başvuranlara, bu Kanuna göre hak ettikleri harcırahın verileceği hükme bağlanmış olup, bu hükümlere göre; emekliye ayrılan memura ikamet edeceği yere kadar harcırah ödenebilmesi için, görevden ayrıldıkları tarihten itibaren 6 ay içinde kurumlarına başvurarak Türkiye dahilinde yerleşmek niyeti ile oturacakları yeri belirtmiş olmaları yeterli görülmüş, bu konunun belgeye dayalı olarak kanıtlanması şartı aranmamıştır.
Ancak yine aynı Yasanın 60. maddesinin 1. fıkrasında; bu Kanuna göre tahakkuk edecek istihkakın miktarını artıracak şekilde gerçeğe aykırı beyanname verenlerin, bu yolla aldıkları fazla harcırahın Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna veya genel hükümlere göre tahsil olunacağı hükme bağlanmış olmakla; kendisine, yukarıda anılan 10. maddesinin 2. fıkrası ve 56. maddenin (a) bendi uyarınca harcırah ödenen kişilerin beyanının gerçek dışı olduğunun saptanması halinde 60. maddenin 1. fıkrası hükmünün uygulanacağı açıktır. Açıklanan nedenlerle, ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep de bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına, 27.4.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
