Disiplin cezalarının hukuki denetimi yapılırken öncelikle cezaya konu fiilin ilgili tarafından işlenip işlenmediğinin ve bu fiilin verilen disiplin cezasını gerektirip gerektirmediğinin incelenmesi, fiilin işlendiğinin tespit edilmesi durumunda alt ceza verilmesine ilişkin hükümlerin uygulanıp uygulanmadığının belirlenmesi, varılacak sonuca göre de dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi gerektiği hakkında.
T.C.
DANIŞTAY
Beşinci Daire
Esas No: 2016/23778
Karar No : 2020/652
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İnceleme ve Gerekçe:
Maddi Olay :
Davacının, ................Müdürlüğünde ......................... olarak görev yapmakta iken, hakkında tesis edilen .....................Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun 05/11/2014 tarih ve 2014/130 savılı kararı ile; "hizmet içinde resmi sıfatın gerektiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak" suçunu işlediğinden bahisle ..................Disiplin Tüzüğü'nün 7/B-1 maddesi uyarınca "16 ay uzun süreli durdurma cezası ile cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, söz konusu kararın iptali istemiyle temvizen incelenen dava açılmıştır.
İlgili Mevzuat:
Emniyet teşkilatı personeli, disiplin suç ve cezaları yönünden da'J konusu işlemin tesis edildiği tarih itibarıyla Kmnivet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerine tâbi olup, anılan Tüzük’ün 7. maddesinin B fıkrasının 1. bendinde, "hizmet içinde resmi sıfatın gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak" eyleminin "16 ay uzun süreli durdurma" cezasını gerektirdiği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Tüzük un 15. maddesinin uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, "Kararın verildiği güne kadar geçmiş hizmetleri olumlu ve sicilleri iyi olan memurlara Tüzükte gösterilen cezanın bir derece aşağısı uygulanabilir." kuralı yer almıştır.
Hukuki Değerlendirme:
Disiplin cezaları, kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi bakımından kamu görevlilerinin mevzuat uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları ödev ve sorumlulukları ifa etmemeleri veya mevzuatta yasaklanan fiillerde bulunmaları durumunda uygulanan yaptırımlar olup, memurların özlük hakları üzerinde doğrudan ve önemli sonuçlar doğurmaları sebebiyle sübjektif ve bireysel etkileri bulunduğu gibi, kamu görevinin gereği gibi sürdürülmesi ve kamu düzeninin sağlanması bakımından objektif ve kamusal öneme de sahiptirler. Bu nedenle, disiplin cezası verilebilmesi için öncelikle isnat edilen kusurlu halin veya fiilin tespiti gerekmektedir. Kusurlu halin veya fiilin tespitinden kasıt ise, disiplin cezasına konu edilen fiil veya halin zamanı, yeri, şekii gibi tüm unsurlarının ortaya konulması, böylelikle fiilin kim tarafından, ne zaman, nerede ve ne şekilde işlendiğinin açık ve net bir şekilde belirlenmesidir.
İdarelerce belirtilen şekilde tesis edilen disiplin cezalarının İdare Mahkemelerince hukuki denetimi yapılırken de benzer şekilde, öncelikle dosya içeriği fiilin ilgili tarafından işlenip işlenmediğinin ve bu fiilin verilen disiplin cezasını gerektirip gerektirmediğinin, başka bir ifadeyle, fiilin sübûta erip ermediğinin incelenmesi, isnat edilen fiilin işlendiğinin tespit edilmesi durumunda, alt ceza verilmesine ilişkin hükümlerin uygulanıp uygulanmadığının belirlenmesi, varılacak sonuca göre de dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi gerekmektedir.
Belirtilen değerlendirmeler ışığında temyize konu İdare Mahkemesi kararı incelendiğinde; dava konusu disiplin cezasının hukuki denetimi yapılırken davacının fiilinin sübuta erip ermediği irdelenmeden Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 15. maddesi uyarınca bir alt ceza verilmesi ile ilgili değerlendirme yapılmadığı gerekçesiyle disiplin cezasının iptaline karar verilmesinde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Karar Sonucu :
Açıklanan nedenlerle;
2577 savılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı temyiz isteminin kabulüne;
Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline iliş temyize konu Erzurum 2. İdare Mahkemesinin 14/09/2015 tarih E:2014/1266, K:2015/1010 sayılı kararının bozulmasına,
