Bina dışı aydınlatma işlerinde çalışan personele arazi tazminatı ödenebilir mi?

Başvurucu;  Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığına bağlı 3’üncü Kor.Kh.Dest.Gr.Hiz.Tkm. Komutanlığı bünyesinde teknik hizmetler sınıfında çalıştığını, dış aydınlatma elektrik işleri yaptığından dolayı arazi tazminatına hak kazandığını, kendisinin atamasının ve görev yerinin 3. Kolordu Kışlası Ayazağa Sarıyer olduğunu, Kolordu Komutanının konutunun ise farklı bir ilçe olan Beşiktaş’ta olduğunu, tarafınca yapılan hizmetlerin hizmet binasının içinde değil arazinin dahilindeki devriye yolu, yeşil alan, kışlanın iç yolları, arazideki kulübe, dış giriş kapıları ve bahçelik alanlar olduğunu, ayrıca iş istek kayıt no.lu Kolordu Komutanı konutu bahçe kameraları enerji hattı yapım işlerinin 28.12.2021 tarihinde başlayıp ardından 13 günde 13.01.2022 tarihine kadar planlı bir şekilde yapıldığını, istek kayıt no.lu Güney Kışla A bina sosyal tesislerin bahçe ve çevre aydınlatma, direk ve hat arızalarının 14.01.2022 tarihinde başlayıp takip eden 11.02.2022 tarihine kadar 4 günlük sürede tamamlandığını, yaptığı işlerin planlı ve programlı olduğunu, faaliyetlerin sadece acil müdahale değil yeniden bir alt yapı ve sistem oluşturma çalışması ile bakım, onarım, revizyon faaliyetleri olduğunu, bu faaliyetlerin görev alanı dışındaki açık alan ve bahçelerde yapıldığını, bununla birlikte tarafına yapılan giyecek yardımlarının açıkta çalışanlara yapılan giyim yardımı üzerinden yapılırken arazideki çalışmalarından dolayı arazi tazminatı ödenmemesinin mevzuata aykırı olduğunu belirterek mağduriyetinin giderilmesi talebiyle KDK'ya başvurmuştur.

Başvuruyu değerlendiren KDK, yapılan işlemde mevzuata aykırı bir husus olmadığını belirterek ilgilinin arazi tazminatı ödenmesi talebiyle yaptığı başvuruyu reddetti. 

T.C.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI: 2022/12236-S.22.18693

BAŞVURU NO: 2022/5835

KARAR TARİHİ: 22/09/2022

RET KARARI

BAŞVURAN :....................................................................

BAŞVURUYA KONU İDARE : KARA KUVVETLERİ KOMUTANLIĞI

MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI BAŞVURUNUN KONUSU : Başvuranın ek özel hizmet tazminatı hakkındadır.

BAŞVURU TARİHİ : 18/04/2022

BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

Başvuran başvuru dilekçesinde özetle; Millî Savunma Bakanlığı Kara Kuvvetleri Komutanlığına bağlı 3’üncü Kor.Kh.Dest.Gr.Hiz.Tkm. Komutanlığı bünyesinde teknik hizmetler sınıfında çalıştığını, dış aydınlatma elektrik işleri yaptığından dolayı arazi tazminatına hak kazandığını, kendisinin atamasının ve görev yerinin 3. Kolordu Kışlası Ayazağa Sarıyer olduğunu, Kolordu Komutanının konutunun ise farklı bir ilçe olan Beşiktaş’ta olduğunu, tarafınca yapılan hizmetlerin hizmet binasının içinde değil arazinin dahilindeki devriye yolu, yeşil alan, kışlanın iç yolları, arazideki kulübe, dış giriş kapıları ve bahçelik alanlar olduğunu, ayrıca iş istek kayıt no.lu Kolordu Komutanı konutu bahçe kameraları enerji hattı yapım işlerinin 28.12.2021 tarihinde başlayıp ardından 13 günde 13.01.2022 tarihine kadar planlı bir şekilde yapıldığını, istek kayıt no.lu Güney Kışla A bina sosyal tesislerin bahçe ve çevre aydınlatma, direk ve hat arızalarının 14.01.2022 tarihinde başlayıp takip eden 11.02.2022 tarihine kadar 4 günlük sürede tamamlandığını, yaptığı işlerin planlı ve programlı olduğunu, faaliyetlerin sadece acil müdahale değil yeniden bir alt yapı ve sistem oluşturma çalışması ile bakım, onarım, revizyon faaliyetleri olduğunu, bu faaliyetlerin görev alanı dışındaki açık alan ve bahçelerde yapıldığını, bununla birlikte tarafına yapılan giyecek yardımlarının açıkta çalışanlara yapılan giyim yardımı üzerinden yapılırken arazideki çalışmalarından dolayı arazi tazminatı ödenmemesinin mevzuata aykırı olduğunu belirtmektedir. Başvuran mağduriyetinin giderilmesini talep etmektedir.

İdarenin BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

Milli Savunma Bakanlığına bağlı Kara Kuvvetleri Komutanlığının 16/05/2022 tarihli ve sayılı cevabi yazısında özetle;

Devlet memuru ’ın 27.09.2010 tarihinde elektrik teknisyeni unvanıyla 3’üncü Kor.Kh.Dest.Gr.Hiz.Tk. Komutanlığına atandığı ve halen burada görev yaptığı,

2006/10344 Karar Sayılı Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar’ın II Sayılı (Özel Hizmet Tazminatı) Teknik Hizmetler Bölümünde; “...Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmez. ” hükmü ile 160 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği’nde ise, “II sayılı Cetvelin (E) Teknik Hizmetler Bölümünün 6 ncı sırasında, Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuvar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara (belirtilen mahallerde yapılan kontrollük hizmetleri dahil), çalışılan her gün için %3, %2 ve %1,2 oranlarında ek özel hizmet tazminatı ödeneceği; bu şekilde ödenecek ek özel hizmet tazminatı toplamının üçer aylık dönemler itibarıyla %60, %40 ve %24 oranlarını aşamayacağı, bu ilave tazminatın kimlere ödeneceğinin ise iş programları ve çalışma mahallerinin özellikleri dikkate alınarak, üçer aylık dönemler halinde, ilgili birim amirlerince belirleneceği ve ödemelerin görevin fiilen yerine getirilmesinden sonra üçer aylık dönem sonlarında yapılacağı hükme bağlanmıştır.” hükmünü, bahse konu dilekçede belirtilen yerlerde yapılan işlerin birliğin içinde bulunduğu kışlanın sosyal tesisleri ile faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım, onarımı kapsamında olduğu,

Personelin dilekçede yaptığını beyan ettiği görevlerin Kışla Hiz.Tk.nın sorumluluğunda bulunan ve ödenek tahsis edilerek, stok seviye malzeme tedariği yapılarak birlik imkanlarıyla giderilen bakım onarım faaliyeti olduğu,

Personelin arazide çalışmaması nedeniyle ek özel hizmet tazminatının hesaplanmadığını,

Personelin giyim yardımı alıp arazi tazminatı almamasının nedeni her iki ödenek ile ilgili mevzuatın farklı olması olduğu,

AYİM’in 24.12.2001 tarihli 2008/566 esas numaralı kararında özetle; bakım bölüğünde davacının teknisyen olarak görev yaptığı; görevi gereği birliğe ait kaza yapmış ve yolda arızalanan araçları tamir etmek için birlik dışında çalışmakta olduğunu, bu sebeple ek özel hizmet tazminatını hak ettiğini iddia ettiği, mahkemece davacının atölye dışında icra ettiği görevinin süreklilik arz eden, programlanmış ve önceden bilinen işlerden olmadığı gerekçesi ile reddedildiği,

Personelin görev tanımı formunda; “. Sigorta tamiri, tatbikat alanındaki elektrik tesisatının kurulması jeneratörlerin faal hale getirilmesi, UPS bağlantılarının yapılması ve tatbikat bölgesinde çıkan elektrik arızalarının giderilmesi, mesai saatleri dışında herhangi bir elektrik arızası meydana geldiğinde ivedilikle kışlaya gelerek arızayı gidermek,...elektrik panoları üzerinde olması gereken (eldiven, paspas, sopa, talimat) malzemelerin tam olmasını ve elektrik panolarının kilitli olmasını sağlamak, Elk.Ks. Komutanının verdiği diğer işleri yapmak) şeklinde belirtildiği,

Sonuç olarak, açıklanan mevzuat ve AYİM kararı gereği dilekçesinde belirttiği görevin süreklilik arz etmediği ve yapılan işin hizmet binasında olması nedeniyle personele ilgili tazminatın ödenemediği,

Belirtilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT

2709 sayılı T.C. Anayasası'nın;

“Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde;

“Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler...”,

“Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler” başlıklı 128’inci maddesinin ikinci fıkrası:

“Memurların ve diğer kamu görevlilerinin niteliklerinin, atanmalarının, görev ve yetkilerinin, haklarının ve yükümlülüklerinin, aylık ve ödeneklerinin ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenlenir.”,

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun “Kurumun görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun;

152’nci maddesinde (152/II-A-ç); “...(Ek paragraf: 21/3/2006 5473/3 md.) Teknik Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda bulunan personelden açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara, bulundukları kadrolar esas alınmak suretiyle, çalışılan her gün için belirlenecek oranlarda ve üçer aylık dönemler İtibarıyla toplamı 60 puanı aşmayacak şekilde, dönem sonlarında ödenmek üzere ek özel hizmet tazminatı verilebilir... ”,

152’ nci maddenin “III - Ortak Hükümler” başlığı; “ Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları (...)(1) bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Cumhurbaşkanınca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulur...”

17/04/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar'a ekli II sayılı Özel Hizmet Tazminatı Cetvelinin ”(E) Teknik Hizmetler” bölümünün 6’ncı sırası:“ Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuvar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara (belirtilen mahallerde yapılan kontrollük hizmetleri dahil), çalışılan her gün için aşağıda gösterilen oranlarda ayrıca özel hizmet tazminatı ödenir. Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmez.

1/a, b ve c sıralarında sayılanlara : 3,0

1/d sırası ile 2 nci sırada sayılanlara : 2,0

3 ve 4 üncü sıralarda sayılanlara : 1,2

Bu belge, güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.

Kavaklıdere Mah. Zeytindalı Caddesi No:4 Çankaya/ANKARA Telefon : 0 (312) 465 22 00 Faks : 0 (312) 465 22 65

e-Posta : [email protected] İnternet Adresi : www.ombudsman.gov.tr Kep Adresi: [email protected]

Bu ek özel hizmet tazminatının ödenmesinde ilgililerin kadroları esas alınır. Tazminatın kimlere ödeneceği; iş programları ve çalışma mahallerinin özellikleri dikkate alınarak, üçer aylık dönemler itibarıyla ilgili birim amirlerince belirlenir. Ödemeler görevin filen yerine getirilmesinden sonra üçer aylık dönem sonlarında yapılır.

Ancak, bu şekilde ödenecek ek özel hizmet tazminat toplamı üçer aylık dönemler itibarıyla,

1/a, b ve c sıralarında sayılanlara :.......................................................................... 60

1/d sırası ile 2 nci sırada sayılanlara :.......................................................................... 40

3 ve 4 üncü sıralarda sayılanlara : 24............................. oranlarını aşamaz.”

10/04/2021 tarihli 31450 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nda; “17/04/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürülüğe konulan “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar” ve eki cetvellerin 2021 yılında da uygulanmaya devam edilmesine, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununu 152 inci maddesi gereğince karar verilmiştir.”,

11.05.2006 tarihli ve 26165 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 160 seri no.lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği’nin “C-II sayılı Cetvele İlişkin Açıklamalar” başlığı altında yer alan 6 ncı maddesinde : “ II sayılı Cetvelin (E) Teknik Hizmetler Bölümünün 6 ncı sırasında, Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personelden; büro, atölye, ısı santralı, laboratuvar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara (belirtilen mahallerde yapılan kontrollük hizmetleri dahil), çalışılan her gün için %3, %2 ve %1,2 oranlarında ek özel hizmet tazminatı ödeneceği; bu şekilde ödenecek ek özel hizmet tazminatı toplamının üçer aylık dönemler itibarıyla %60, %40 ve %24 oranlarını aşamayacağı, bu ilave tazminatın kimlere ödeneceğinin ise iş programları ve çalışma mahallerinin özellikleri dikkate alınarak, üçer aylık dönemler halinde, ilgili birim amirlerince belirleneceği ve ödemelerin görevin fiilen yerine getirilmesinden sonra üçer aylık dönem sonlarında yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Buna göre, kadroları Teknik Hizmetler Bölümünün l ila 4 üncü sırasında sayılanlara, söz konusu ek özel hizmet tazminatının ödenebilmesi için;

Bu personelin büro, atölye, ısı santralı, laboratuvar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları gibi “kapalı mahaller” dışında arazi, park, bahçe, şantiye, inşaat, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri, yol, tünel, demiryolu, büyük içme suyu, köprü, kıyı yapıları, baraj v.b. açık çalışma mahallerinde görevlendirilmiş ve bu mahallerde fiilen çalışmış olmaları,

Söz konusu görevlendirmelere ilişkin olarak ilgili birim amirlerince belirlenen görev ve isimleri ihtiva eden listelerin ibrazı,

yeterli olacaktır.

Faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarım işleri açık çalışma mahalli kapsamında değerlendirilmeyecektir.

Söz konusu ek özel hizmet tazminatı oranları, kontrol edilen cetvellerde gösterilmeyecektir.

Bu ödeme ilgililerin kadroları esas alınarak görevin fiilen yerine getirilmesinden sonra üçer aylık dönem sonlarında yapılacaktır. Söz konusu listeler programlanmış ve önceden bilinebilen işler dikkate alınarak hazırlanacak, muhtemel işler söz konusu listelerde yer almayacaktır.

İlgili birim amirlerince hazırlanan listelerde yer almamakla birlikte, yukarıda belirtilen açık çalışma mahallerinde fiilen çalıştığını tevsik edenlere, birim amirlerinin onayı ile söz konusu ödeme yapılabilecektir.

Birim amirleri, iş programlarını ve personelin bir önceki üç aylık dönemlerindeki büro içi ve büro dışı çalışmalarını dikkate alarak her üç ayda bir ek özel hizmet tazminatı ödemesi yapılacak personel listelerini yeniden gözden geçireceklerdir. ”,

Maliye Bakanlığının 06/07/2017 tarihli ve 5878 sayılı görüş yazısı; “Teknik hizmetler sınıfındaki Devlet memurlarına verilecek zam ve tazminatların 657 sayılı Kanun’un 152 nci maddesi, 17/04/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar”ın 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile 4 üncü maddesinin (e) bendi ve 160 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği’nin “E-Uygulamaya İlişkin Ortak Açıklamalar” bölümünün üçüncü sırasında düzenlendiği, Teknik Hizmetler Sınıfına dahil “Teknisyen” kadrosunda görev yapan ilgili personelin “aday memur olup olmadığı dikkate alınmaksızın” ve “Mühendis unvanını Teknik Hizmetler Sınıfına dahil Teknisyen kadrosuna ataması yapılmadan önce veya sonra alıp almadığına bakılmaksızın” 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar eki I sayılı “İş Güçlüğü, İş Riski, Temininde Güçlük ve Mali Sorumluluk Zammı” Cetvelinin “(B) Teknik Hizmetler Bölümü” 2 nci sırasında mühendisler için öngörülen zamlar ile II sayılı “Özel Hizmet Tazminatı” Cetvelinin “(E) Teknik Hizmetler” bölümü 1 inci sırasının (b) bendinde mühendisler için öngörülen özel hizmet tazminatından yararlandırılması gerektiğinin değerlendirildiği, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Ödenemeyen giderler ve bütçeleştirilmiş borçlar ” başlıklı 34 üncü maddesinin üçüncü fıkrasındaki, ilgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde alacaklıları tarafından geçerli bir mazerete dayanmaksızın, yazılı talep edilmediğinden veya belgeleri verilmediğinden dolayı ödenemeyen borçların zamanaşımına uğrayarak kamu idareleri lehine düşeceği hükmü kapsamında, başvurana eksik ödendiği anlaşılan zam ve tazminatın faiz dikkate alınmaksızın geriye doğru ödenebileceği, zam ve tazminatın geriye doğru ödenmesinde 5018 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin üçüncü fıkrası ile öngörülen beş yıllık zamanaşımı süresinin dikkate alınması gerektiğinin mütalaa edildiği” şeklindedir.

düzenlemelerine yer verilmiştir.

KAMU DENETÇİSİ YAHYA AKMAN’IN KAMU BAŞDENETÇIsI’NE ÖNERİSİ

Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; Başvuranın iddiaları, İdarenin konu ile açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya birlikte değerlendirilerek başvurunun reddi yönünde hazırlanan Ret Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme

Bir numaralı paragrafta yer verildiği üzere başvuran; 2021 yılı Aralık ayı ve 2022 yılı Ocak-Şubat aylarında yaptığı çalışmalar için Ek Özel Hizmet Tazminatının ödenmesini talep etmektedir.

İdare bu konuda, beyan ettiği görevlerin Kışla Hiz.Tk.nın sorumluluğunda bulunan ve ödenek tahsis edilerek, stok seviye malzeme tedariki yapılarak birlik imkanlarıyla giderilen bakım onarım faaliyeti olduğu, personelin giyim yardımı alıp arazi tazminatı almamasının nedeninin mevzuatın farklı olmasından kaynaklı olduğu, mevzuat ve AYİM kararı gereği görevin süreklilik arz etmediği ve yapılan işin hizmet binasında olması nedeniyle personele ilgili tazminatın ödenemediği açıklamalarında bulunmuştur.

657 sayılı Kanunun 152’nci maddesinde yer alan hüküm ile görevin önemi, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi, kadro unvan ve derecesi ve eğitim düzeyi gibi hususlar göz önüne alınarak, hangi işi yapanlara, hangi görevlerde bulunanlara ne oranda özel hizmet tazminatı ödeneceğinin belirlenmesi ve bunların ödeme koşulları hususunda düzenleme yapma konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. Söz konusu yetkiye istinaden 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı çıkarılmıştır. Kararın ekinde yer alan (II) sayılı Cetvelin (E) Teknik Hizmetler Bölümünün 6’ncı maddesinde, Teknik Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda bulunan personelden açık çalışma mahallerinde fiilen çalışanlara, bulundukları kadrolar esas alınmak suretiyle, çalışılan her gün için belirlenecek oranlarda ve üçer aylık dönemler itibarıyla toplamı 60 puanı aşmayacak şekilde, dönem sonlarında ödenmek üzere ek özel hizmet tazminatı verilebileceği belirtilmiştir. Ayrıca söz konusu maddede açık çalışma mahallinin ise; arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden ve yol biçiminde sayıldığı, faal durumdaki hizmet binalarının ise açık çalışma mahalli kapsamı dışında tutulduğu görülmektedir.

Danıştay 2. Dairesi, 27/10/2014 tarihli ve E:2014/2826, K:2014/8613 sayılı kararında; “.Adana ili, Sarıçam ilçesi, İncirlik, 10. Tanker Üs Komutanlığı İstihkam Bakım Tabur Komutanlığı ’nda sivil memur statüsünde teknisyen olarak görev yapan davacının, görev yaptığı komutanlığa ait açık arazide bulunan jeneratörlerin bakım ve onarımını yapması nedeniyle tarafına ödenmekte olan ek özel hizmet tazminatının ödenmesinin durdurulması üzerine söz konusu işleminin iptali ile ödenmeyen özel hizmet tazminatlarının yasalfaiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada; ... 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın eki II sayılı Cetvelin E. Teknik Hizmetler Bölümünün 6. maddesi kapsamında çalışan personele ek özel hizmet tazminatı ödenebilmesi için, anılan personelin faal durumdaki hizmet binalarından tamamen bağımsız bir yerde olan arazi, şantiye, inşaat, baraj, _park, bahçe ve yol gibi açık çalışma mahallerinde çalışması gerekmektedir. Bu durumda, İncirlik, 10. Tanker Üs Komutanlığı İstihkam Bakım Tabur Komutanlığında görev yapan davacının, arazide yapmış olduğu çalışmalara yönelik olarak her hangi bir görevlendirme yazısının bulunmadığı gibi, kışla alanı içindeki çalışmalarının, 2006/10344 sayılı Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının eki II sayılı Cetvelin E. Teknik Hizmetler Bölümünün 6. maddesi kapsamında da olmaması nedeniyle, davacıya anılan madde kapsamında ek özel hizmet tazminatının ödenmesine hukuken olanak bulunmadığından aksi yönde verilen Mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.” şeklinde karar vermiştir.

Danıştay 2. Dairesi 25/03/2013 tarihli ve E:2009/3677, K:2013/1700 sayılı başka bir kararında “Dosyanın incelenmesinden, ....Üniversitesinde Bilgi İşlem Daire Başkanlığında Tekniker olarak görev yapan davacının, telefonla ilgili tüm alt yapı ve santralden sorumlu olması nedeniyle üniversite kampüsü ile yan kampüslerde arazide görev yaptığından bahisle, 2008 yılının Ocak ayından itibaren ödenmeyen ek özel hizmet tazminatının verilmesi amacıyla yaptığı başvurunun zımnen reddi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır...2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın eki II sayılı Cetvelin E. Teknik Hizmetler Bölümünün 6. maddesinde de, "açık çalışma mahalli" nin, arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden ve yol biçiminde örneklenerek sayıldığı, faal durumdaki hizmet binalarının ise açık çalışma mahalli kapsamı dışında tutulduğu görülmektedir. Buna göre, 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın eki II sayılı Cetvelin E. Teknik Hizmetler Bölümünün 6. maddesi kapsamında çalışan personele ek özel hizmet tazminatı ödenebilmesi için, anılan personelin faal durumdaki hizmet binalarından tamamen bağımsız bir yerde olan arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe ve yol gibi açık çalışma mahallerinde çalışması gerekmektedir. Bu durumda, ...Üniversitesinde görev yapan davacının, arazide yapmış olduğu çalışmalara yönelik olarak 1.10.2007 tarihinden sonrası için her hangi bir görevlendirme yazısının bulunmadığı gibi, kampus alanı içindeki çalışmalarının, 2006/10344 sayılı Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Bakanlar Kurulu Kararının eki II sayılı Cetvelin E. Teknik Hizmetler Bölümünün 6. maddesi kapsamında da olmaması nedeniyle, davacıya anılan madde kapsamında ek özel hizmet tazminatının ödenmesine hukuken olanak bulunmadığından aksi yönde verilen Mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.” şeklinde hüküm kurmuştur.

Bununla birlikte Sayıştay Başkanlığı 1'inci Dairesinin 18.02.2021 tarihli ve 10820 Karar Numaralı Daire Kararında; “.. Üniversitenin faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri dışında kalan tek yapım işi olan rektörlük binasının ...yılı başında tamamlanmasına ve açık mahalde çalışma olarak sayılabilecek başka işi bulunmamasına rağmen teknik personelin bazılarına ... yılı boyunca ek özel hizmet tazminatı ödenmiştir. Sorumluların savunmalarında, ek özel hizmet tazminatı ödenen personelin Üniversitenin yerleşkelerinde açık alanlarda çalıştıkları, bu nedenle de ödenemin mevzuata uygun olduğu iddia edilmekte ise de; yerleşkenin açık alanlarında yapıldığı belirtilen çalışmaların faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarımı işleri ile ilgili olması nedeniyle bu çalışmaların yukarıda yazılı hüküm kapsamında açık mahal çalışması kabul edilmesi mümkün değildir.” Hükmüne yer verilmiştir.

Bu çerçevede, yukarıda da açıklandığı üzere şikayete konu Bakanlar Kurulu Kararının eki II sayılı Cetvelin E Teknik Hizmetler Bölümünün 6’ncı maddesi kapsamında Ek Özel Hizmet Tazminatı ödenebilmesi için yapılan çalışmaların, hizmet binaları dışında açık çalışma mahallinde yapılması gerekmektedir. Anılan düzenlemede, hizmet binası kavramının tam olarak neyi ifade ettiği açıkça belirtilmemekle birlikte uygulamada nasıl kabul edilmesi gerektiğini Danıştay kararlarından anlayabilmekteyiz. Danıştay bu konuda, Ek Özel Hizmet Tazminatı ödenebilmesi için yapılan çalışmaların “faal durumdaki hizmet binalarından tamamen bağımsız bir yerde olan arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe ve yol gibi açık çalışma mahallerinde olması gerektiği” değerlendirmesinde bulunmaktadır. Bu sebeple de “kışla alanı içindeki çalışmalar” veya “kampüs alanı içindeki çalışmalar” için Ek Özel Hizmet Tazminatı ödenemeyeceği şeklinde kararlar vermiştir.

Somut olayda başvuranın, 3. Kolordu Kışlası Kor.Kh.Dest.Gr.Hiz.Tkm. Komutanlığı bünyesinde Kolordu Komutanı konutu bahçe kameraları enerji hattı yapım işleri ve Güney Kışla A bina sosyal tesislerin bahçe ve çevre aydınlatma, direkt ve hat arızalan faal durumdaki hizmet binalarının tadilat, bakım ve onarım işleri kapsamında olduğu ve 657 sayılı Kanun ve Bakanlar Kurulu Kararı mezkûr hükümleri kapsamında “açık çalışma mahallinde çalışmak" anlamına gelmediği, bir askeri birliğe ait açık arazide yer alan bakım, onarım, tadilat ve kontroller için yapılan çalışmalar birlik içinde yer alan tesisatın bakım onarım işleri olarak değerlendirilmiştir Öte yandan açık alanda yaptığını öne sürdüğü çalışmaların başvuranın görev tanımı içerisinde sayılmıştır. Ayrıca söz konusu çalışmaları aynı kışla içerisinde gerçekleştirilmiştir. Yani başvuranın iddia ettiği gibi yapılan bu çalışmaların hizmet binaları dışında açık mahallerde gerçekleştirilmediği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, yukarıda bahsedilen Danıştay kararlarında da yer verildiği üzere, başvurana yaptığı çalışmalar için Ek Özel Hizmet Tazminatı ödenmesini gerektirecek bir durumun olmadığı kanaatine varılmıştır.

Başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın 2021 yılı Aralık ayı ve 2022 yılı Ocak-Şubat aylarında yaptığı çalışmalar için 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ekli II sayılı cetvel Özel Hizmet Tazminatı E Bölümü 6’ncı maddesindeki şartları tam olarak karşılamaması nedeniyle Ek Özel Hizmet Tazminatı ödenmemesi işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi yönetim ilkeleri” başlıklı 6’ncı maddesinde yer verilmiş olup söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; başvuru kapsamında ilgili idareden istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde ve gerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği, ayrıca idarenin başvuranla ilgili işlemlerinde “kanunlara uygunluk”, “makul sürede karar verme”, “hesap verilebilirlik”, “şeffaflık”, “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ilkelerine uygun davrandığı, ancak idarenin, başvurana verdiği cevaplarda hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği bu nedenle “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idareden bundan böyle bu ilkeye de uyması beklenmektedir.

HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

6328 sayılı Kanunun 21’inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Ret Kararının başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı (varsa) dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup ilgili İstanbul İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.

KARAR

Yukarıda açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN REDDİNE,

Kararın BAŞVURANA, MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞINA ve KARA KUVVETLERİ KOMUTANLIĞINA tebliğine,

Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.

Şeref MALKOÇ

Kamu Başdenetçisi