Fatura olmadan hakediş ödemesi yapılabilir mi?

Soru: " Kurumumuz geçen sene bir ihale yaptı. İhaleyi yapan firma malı teslim etti, muayene kabul komisyonu malın kabulünü yaptı. Malı kullanıyoruz. Ödeme yapacağız ama firma fatura tanzim etmekten imtina ediyor. Fatura olmadan hakediş ödemesi yapabilir miyim?"

Cevap: İdarelerin mal ve hizmet alımı ile yapım işleri ödemelerinde hangi belgeleri araması gerektiğine ilişkin düzenleme Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde yer almaktadır.  Yönetmeliğin, ihalelere ait ödemelerde istenilmesi gereken belgeleri düzenleyen hükümlerine baktığımızda fatura düzenlenmesi gerektiğini görmekteyiz.

Yönetmelikte ihale ödemeleri için fatura aranması gerektiğine dair düzenlemlere rağmen, hakediş ödemesinin yapılacağı firmalar fatura düzenlemezse veya fatura düzenleyemezse  yapılması gerekenlerle ilgili olarak Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünün 13.02.2017 tarihinde vermiş olduğu görüşe göre işlem yapılmasının uygun olacağını düşünmekteyiz. Adı geçen görüş yazısında yükleniciye ödenecek tutar dışındaki ödemeler için BAHUM’un görüşü doğrultusunda fatura tanzim edilmeden ödemenin yapılabileceği, yükleniciye ödenecek bir tutarın bulunması halinde ise, düzenlenecek hakediş bedeline ilişkin fatura tanzim edilmeden eklemenin yapılmaması gerektiği belirtilmiştir.

Yukarıdaki değerlendirmelere göre, firmanın kendisine ödeme yapabilmeniz için mutlaka fatura düzenmesi gerekmektedir.

Bu hususta, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü'nün vermiş olduğu görüş yazısı aşağıda yer almaktadır.

TC.

MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü

Sayı : 90192509-220.05-3881                                                                                                                                                                           13/02/2017

Konu : Fatura Olmaksızın Hakediş Ödemesi

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞINA

(DSİ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı)

İlgi : 01/02/2017 tarihli ve 38969494-045.99-72862 sayılı yazı.

İlgi yazınızda özetle; Genel Müdürlüğünüzün İskenderun içme suyu arıtma tesisleri inşaat işi için ...... İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile sözleşme imzalandığı, yüklenici firmanın taahhüdünü yerine getirmediğinden söz konusu işin feshedildiği, ilgili idare tarafından 34.292.89 TL’si KDV olmak üzere toplam 224.808.92 TL'lik kesin hakedişin yapıldığı, adı geçen firmadan hakediş için fatura düzenlenmesinin talep edildiği ancak yüklenici firmanın fatura düzenlemekten imtina ettiği belirtilerek, fatura olmadan hakedişden kaynaklı katma değer vergisi ve damga vergisi kesintisinin ilgili vergi dairelerine ödenip ödenmeyeceği ve kalan tutarın yüklenicinin idareye olan borcuna mahsup edilip edilmeyeceği hususlarında Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.

Bilindiği üzere; Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 54 üncü maddesinde, yapı, tesis ve onarım giderlerin ödenmesinde, taahhüt dosyası, fatura ve Yapım İşleri Hakediş Raporunun (Örnek: 3) ödeme belgesine bağlanacağı belirtilmiştir.

Benzer konuda Bakanlığımız Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğünden alınan 13/12/2010 tarihli ve 42130 sayılı görüş yazısında, fatura olmamasının hakediş bedelinin tahakkuku açısından bir sorun oluşturmadığı, ödeme yapma yönüyle sorun oluşturduğu, idareden alacaklı olan yüklenicinin fatura düzenlemekten imtina etmesi gibi durumlarda yasal kesintiler ve idare alacağının tahsilinin yükleniciye yapılacak ödemeden farklılık arz etmesi ve mahiyeti gereği bu alacak üzerinde hukuken hakkı tanınmış olanlara ödeme yapılmasını gerektirdiğinden, düzenlenecek hakediş bedeline ilişkin fatura tanzim edilmeden ödemenin yapılabileceği bildirilmiştir.

Buna göre; yükleniciye ödenecek tutar dışındaki ödemeler için BAHUM’un görüşü doğrultusunda fatura tanzim edilmeden ödemenin yapılabileceği, yükleniciye ödenecek bir tutarın bulunması halinde ise, düzenlenecek hakediş bedeline ilişkin fatura tanzim edilmeden eklemenin yapılmaması gerektiği,

Hakediş raporunda gösterilen katma değer vergisi ile damga vergisi kesintisinin, söz konusu kesintilere ilişkin uygulanan rutin işlem çerçevesinde ilgili vergi dairelerine aktarılması gerektiği,

...

BAHUM tarafından Milli Eğitim Bakanlığına verilen görüş yazısı ise aşağıda yer almaktadır.

“İlgi yazı ve ekinde, .................. kapsamında yapılan ....... yapım işinin ..... firmasına ihale edildiği, bu işle ilgili alacağı üzerine haciz konulduğu ve alacağın icra müdürlüğüne aktarılması istenildiği, ancak ilgili firmanın fatura düzenlemekten imtina etmesi nedeniyle hakediş düzenlenip düzenlenmeyeceği ve söz konusu tutarın icra müdürlüğüne aktarılmasında izlenecek yol konusunda tereddüde düşüldüğü belirtilerek, konu hakkında Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
Bilindiği üzere, Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 54. maddesinde, yapı, tesis ve onarım giderlerinin ödenmesinde, taahhüt dosyası, fatura ve Yapım İşleri Hakediş Raporunun (Örnek:3) ödeme belgesine bağlanacağı belirtilmiştir.
İlgi yazının incelenmesinde, fatura olmamasının hakediş bedelinin tahakkuku açısından bir sorun oluşturmadığı, ödeme yapma yönüyle sorun oluşturduğu görülmektedir.
Buna göre, yüklenicinin fatura düzenlemekten imtina etmesi ve söz konusu alacak üzerinde hukuken hakkı tanınmış olanlara ödeme yapılması gerektiğinden fatura olmaksızın tahakkuk/ödeme işleminin yapılabileceği değerlendirilmektedir.
Ayrıca, hakediş raporunda gösterilen Katma Değer Vergisinin emanete alınarak yüklenici firmanın bağlı olduğu vergi dairesine muhasebe birimleri arası işlemler hesabı aracılığıyla maledilmesi ve muhasebe işlem fişinin, kesilen Katma Değer Vergisinin kimin adına ve hangi iş için kesildiğinin açıklamalı bir yazı ekinde ilgili vergi dairesine gönderilmesi gerekmektedir.

Bilgilerini ve gereğini arz ederim.”

Bu yazının tüm hakları www.mevzuatinyeri.com a  aittir.. ” www.mevzuatinyeri.com” şeklinde aktif link verilmesi kaydıyla içerik kullanılabilir. Link vermeden yapılan alıntılar için yasal takip yapılacaktır.