Özel kalem müdürlüğüne atandıktan sonra sınavsız olarak müdür olan memura yapılan ödemeler kamu zararı kabul edildi

Sayıştay 6. Dairesi, belediyede memur olarak görev yapmakta iken Özel Kalem Müdürlüğü kadrosuna atanan  bir personelin görevde yükselme için gereken şartları taşımadan önce İşletme Müdürlüğü kadrosuna, daha sonra Spor İşleri Müdürlüğüne atanıp bu kadronun özlük hakları karşılığı ücretin kendisine ödenmesini kamu zararı olduğuna hükmetti

Müdürlüğe Atama

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

... Belediyesinde memur olarak görev yapmakta iken 20.03.2008 tarihinde Özel Kalem Müdürlüğü kadrosuna atanan ...’ın görevde yükselme için gereken şartları taşımadan 08.01.2013 tarihinde İşletme Müdürlüğü kadrosuna, 14.03.2017 tarihinde de Spor İşleri Müdürlüğüne atandığı ve bu kadronun özlük hakları karşılığı ücretin kendisine ödendiği görülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “İstisnai memurluklar” başlıklı 59’uncu maddesinde, “… Özel Kalem Müdürlüklerine, … bu Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve dereceye yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile memur atanabilir. …

Birinci fıkrada sayılan memurların bulundukları bu kadrolar emeklilik aylığının hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmaz. Bu görevlerde bulunan memurların emeklilik kıdemleri yürümekte devam eder.” denilmektedir.

04.07.2009 tarihli ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 5’inci maddesinde; görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar, 6’ncı maddesinde görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar ve 7’nci maddesinde ise görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar belirlenmiştir. Bu maddelere göre müdür kadrosu görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında sayılmakta olup, müdür ve şube müdürü olarak atanabilmek için;

Yapılacak görevde yükselme sınavında başarılı olmak ile alt görevlerde bir yıl çalışmak gibi genel şartların yanında özel şartlar olan:

1) 657 sayılı Kanun’un 68’inci maddesinin (B) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

2) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

3) Ekli (1) sayılı listede sayılan ve teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için; yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,

4) Ekli (2) sayılı listede sayılan müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle iki yılı uzman, sivil savunma uzmanı, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru, eğitmen veya muhasebeci kadrosunda çalışmış olmak,

şartlarının birlikte sağlanması gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşılacağı üzere, özel kalem müdürlüğüne atama istisnai bir usul olup kişiler için kazanılmış hak oluşturmadığından özel kalem müdürlüğü kadrosundan, ilgili Yönetmeliğe tabi bir kadro olan ve sınavda başarılı olma ile mevzuatta öngörülen belli kadrolarda hizmet süresi şartları aranan müdürlük kadrosuna ilgili şartları sağlamadan atama yapılması mümkün değildir.

Belediyede özel kalem müdürü olarak görev yapmakta iken mevzuatta öngörülen şartları taşımadan 08.01.2013 İşletme Müdürlüğü kadrosuna atanan ... daha sonra 14.03.2017 tarihinde Spor İşleri Müdürlüğüne atanmış ve bu kadronun özlük hakları ödenmiştir. İstisnai bir atama olan özel kalem müdürlüğü kişiler için kazanılmış hak oluşturmadığından bu kadrodan başka bir müdürlüğe atanabilmek için yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri doğrultusunda gerekli şartları taşımak gerekmektedir. Bu sebeple adı geçen kişinin sınavsız ve belli kadrolarda görev yapmış olma şartını taşımadan müdürlük kadrosuna atanması açıkça mevzuata aykırıdır. Bununla birlikte her ne kadar ilgilinin İşletme Müdürlüğünden Spor İşleri Müdürlüğüne ataması usulen uygun olsa da Müdürlük kadrosu kendisinin kazanılmış hakkı olmadığından bu atama da mevzuata uygun değildir.

Sorumlular tarafından yapılan savunmada, atamanın yapıldığı tarih olan 08.01.2013 tarihinde yürürlükte olan mevzuata uygun olarak yapıldığı, 04.07.2009 tarih ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahalli İdareler Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin atama tarihinde yürürlükte olan ve 07.05.2014 tarih ve 28993 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra değiştirilen 20’nci maddesinin (ç) bendinde, “İstisnai memurluklarda çalışanlar veya çalışmış olanlar, bu Yönetmelik kapsamındaki kadrolara, atanacakları kadro için öngörülen şartları taşımaları kaydıyla sınavsız atanabilir.” denildiği bu sebeple yapılan atamanın mevzuata uygun olarak yapıldığı belirtilmişse de,

Yukarıda bahsi geçen Yönetmeliğin ilgili bendinin, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 01.04.2010 tarih ve YD. İtiraz No:2010/70 sayılı kararı ile yürürlüğünün durdurulduğu, Danıştay 5. Dairesinin 14.11.2011 tarih ve Esas No:2009/4677, Karar No:2011/6294 sayılı kararı ile bent hükmünün iptal edildiği, yani atama öncesi bu Yönetmelik ile ilgili yürütmeyi durdurma ve ilgili hükmün iptaline ilişkin mahkeme kararlarının mevcut olduğu anlaşıldığından ve idarelerin de verilen mahkeme kararlarına uyma zorunlulukları bulunduğundan yapılan savunma yerinde görülmemiştir.

Sonuç olarak, Belediyede Özel Kalem Müdürlüğü kadrosunda görev yapmakta iken 08.01.2013 tarihinde Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliği’ne tabi olan müdürlük kadrosuna mevzuatta öngörülen hizmet şartlarını taşımadan sınavsız atanan ...’a bu kadronun özlük hakları karşılığı ücretin verilmesi sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.

Konunun sorumluluk açısından değerlendirilmesinde;

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun;

“Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde, “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.”,

“Harcama Talimatı ve Sorumluluk” başlıklı 32’nci maddesinde, “Bütçelerden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.

Harcama yetkilileri, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, Ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.”,

“Giderlerin Gerçekleştirilmesi” başlıklı 33’üncü maddesinde, “Bütçelerden bir giderin yapılabilmesi için iş, mal veya hizmetin belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak alındığının veya gerçekleştirildiğinin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca onaylanması ve gerçekleştirme belgelerinin düzenlenmiş olması gerekir. Giderlerin gerçekleştirilmesi; harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanır.

Gerçekleştirme görevlileri, harcama talimatı üzerine; işin yaptırılması, mal veya hizmetin alınması, teslim almaya ilişkin işlemlerin yapılması, belgelendirilmesi ve ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması görevlerini yürütürler.”,

hükümlerine yer verilmiştir.

Bu hükümler bağlamında, ...’ın şartları taşımadığı halde görevde yükselmeye tabi müdürlük kadrosuna atanması, 08.01.2013 tarihli atama onayında atamayı teklif eden Diğer Sorumlu … ile onaylayan Üst Yönetici … tarafından gerçekleştirildiğinden hatalı atamadan dolayı sorumlulardır.

Ancak Üst Yönetici (Belediye Başkanı) …’nın vefat etmiş olması sonucu sorgu tebliğ edilemeyerek savunmasının alınamamış olması nedeniyle kendisine sorumluluk yüklenmesi mümkün değildir.

Diğer taraftan, ataması yapılan ...’ın aynı zamanda harcama yetkilisi olarak ödeme emri belgelerinde imzası bulunduğundan kendisiyle ilgili yapılan hatalı atamadan bilgi sahibi olduğu açıktır. Bu sebeple, adı geçenin Harcama Yetkilisi olarak imzası olduğu ilişikli ödeme emri belgeleriyle sorumluluğu bulunmaktadır.

Diğer yandan atama kararına istinaden harcama talimatı verilmiş ve harcama talimatı üzerine gerçekleştirme görevlileri tarafından ödeme için gerekli belgelerin hazırlanması sağlandığından gerçekleştirme görevlisinin mali sorumluluğu bulunmamaktadır.

Ayrıca … tarihinde belediye başkanı olan …’in 08.01.2013 tarihinde Özel Kalem Müdürlüğünden İşletme Müdürlüğüne yapılan hatalı atama hakkında bilgi sahibi olması beklenemeyeceğinden ve 14.03.2017 tarihinde İşletme Müdürlüğünden Spor İşleri Müdürlüğüne yapılan atama usülüne uygun yapıldığından son atamayı teklif eden … ve onaylayan …’in sorumluluğu bulunmamaktadır.

Bu itibarla, ... Belediyesinde memur olarak görev yapmakta iken 20.03.2008 tarihinde Özel Kalem Müdürlüğü kadrosuna atanan ...’ın görevde yükselme için gereken şartları taşımadan 08.01.2013 tarihinde İşletme Müdürlüğü kadrosuna, sonrasında 14.03.2017 tarihinde İşletme Müdürlüğünden Spor İşleri Müdürlüğü kadrosuna atanması ve kendisine bu kadronun özlük hakları karşılığının ödenmesi sonucu neden olunan kamu zararı tutarı … TL’nin;

… TL’sinin Harcama Yetkilisi ..., Diğer (Yazı İşleri Müdürü) Sorumlu …’e,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi ...’a,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi …’a,

müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizi ile ödettirilmesine,

Denetçi tarafından Üst Yönetici sıfatıyla sorumlu tutulan (Belediye Başkanı) …, Gerçekleştirme Görevlisi sıfatıyla sorumlu tutulan …, Diğer Sorumlu sıfatıyla sorumlu tutulan (Yazı İşleri Müdürü) … ve sorgu kendisine tebliğ edilmeden vefat eden …’nın ise oluşan kamu zararında herhangi bir dahli bulunmadığından sorumlu tutulmamalarına,

6085 sayılı Kanun’un 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.