Belediye Başkanı Ödeneği nasıl hesaplanır ?

Belediyelerin üst yönetici olan belediye başkanları mevzuatla kendilerine verilen görevleri yerine getirirler. Mevzuatın çizdiği sınırlar dahilinde görev yapan belediye başkanları diğer kamu görevlileri gibi yaptıkları hizmetin karşılığında bir ücret alırlar. Belediye Başkanlarına görev yaptıkları süre zarfında (komisyon vs. ücretleri dışında) yapılan ödeme 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda "ödenek" olarak nitelendirilmiştir. Bu çalışmamızda belediye başkanı ödeneği ve hesaplaması hakkında bilgi vermeye çalışacağız.

Belediye Başkanı Ödeneği Yasal Dayanağı

Belediye başkanlarının görev yaptıkları süre zarfında kendilerine ödenen ücrete başkanlık ödeneği denildiğini ifade etmiştik. Belediye başkanı ödeneği, 5393 sayılı Belediye Kanunu ile düzenlenmiştir. 5393 sayılı Kanunun yürürlüğe girmeden önce belediye başkanlarının maaşları görev yaptıkları meclis tarafından belirleniyordu. Ancak, 5393 sayılı yasa yürürlüğe girdikten sonra meclislerin bu yönde yetkisi kalmamıştır. Söz konusu kanunun 39.maddesi belediye başkanı ödeneklerinin nasıl hesaplanması gerektiğini hükme bağlamıştır. Madde düzenlenmesinden belediye başkanı ödeneği hesaplanırken nüfus ölçütünün temel alındığı anlaşılmaktadır.

Nüfusu	Göstergesi
10.000'e kadar olan beldelerde	70.000
10.001'den 50.000'e kadar olan beldelerde	80.000
50.001'den 100.000'e kadar olan beldelerde	100.000
100.001'den 250.000'e kadar olan beldelerde	115.000
250.001'den 500.000’e kadar olan beldelerde,	135.000
500.001’den 1.000.000’a kadar olan beldelerde	155.000,
1.000.001’den 2.000.000’a kadar olan beldelerde	190.000,
2.000.001’den fazla olan beldelerde	230.000

Bu maddeye göre belediye başkanına yukarıdaki tabloda yer alan ve görev yaptığı yerin nüfusuna göre belirlenen gösterge rakamının aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar ödeme yapılır. Bu tutar brüt rakam olup ödeme yapılırken kanuni kesintiler yapılıp bulunacak net tutar ödenir. Nüfusu 50.001'den az olan il merkezi beldelerde 100.000 gösterge rakamı esas alınarak hesaplama yapılır.

Belediye Başkanı ve  ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca Devlet memurları ile bakmakla yükümlü bulundukları için uygulanan sosyal hak ve yardımlardan aynı esas ve usuller çerçevesinde yararlanır. Dolayısıyla yapılacak hesaplamada eş yardımı ve çocuk yardımı gibi sosyal hak ve yardımların dikkate alınması gerekmektedir. Belediye başkanlarına  taban aylığı, ek gösterge aylığı gibi adlarla  herhangi bir ödeme yapılması mümkün değildir. Bir kısım idarelerce belediye başkanlarına taban aylığı ödemesi yapıldığına Sayıştay kararlarında rastlanılmaktadır. Bu hatalı bir işlem olup kamu kaynağından fazla ve yersiz ödeme yapılmasına sebep olmaktadır.

Belediye Başkanlarının bu ödenekleri görevli, izinli ve hasta oldukları sürelerde de ödenir.

Belediye Başkanı Emekli Keseneği

Belediye Başkanlarının emekli keseneği konusunda tabi olacağı mevzuat memuriyete/başkanlığa hangi tarihte başladığı tespit edildikten sonra belirlenir. Kişi eğer 01.10.2008 tarihinden önce göreve başlamışsa 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanuna, 01.10.2008 tarihinden sonra göreve başlamışsa 5510 sayılı yasaya tabi olur.

A-) Emekli Sandığı Kanununa Tabi Belediye Başkanları

5510 sayılı yasanın geçici 4. maddesi gereği bu durumda bulunan kişilerin emekli keseneklerinin hesaplanmasında 5434 sayılı yasanın esas alınması gerekir. Bu kanuna tabi olan belediye başkanları için Emekli Sandığı Kanunu'nun ek 48 inci maddesi hükmüne göre işlem hesaplama yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla,  madde hükmü gereğince öncelikle intibak işlemi uygulanacaktır. İntibak işlemi yapılan kişinin ek göstergesi ise emekli keseneğine esas aylık derecesi itibariyle mülki idare amiri için tespit edilen rakamdır. Belediye Başkanları emekli keseneğinin hesaplanmasına esas ek göstergesinin tespitinde mülki idare amiri gibi kabul edilmiştir.

B- 5510 sayılı Yasaya Tabi Belediye Başkanları

01.10.2008 tarihinden sonraki dönemde memuriyet/başkanlık görevine başlayanlar sosyal güvenlik kesintilerini 5510 sayılı yasaya göre yaparlar. 5510 sayılı yasanın 80. maddesinde büyük şehir belediye başkanlarının genel müdürlerin, diğer belediye başkanları için ise mülki idare amirleri sınıfında yer alanların prime esas kazancı üzerinden prim kesintisine tabi olduğu ifade edilmektedir.

Vergiler

Belediye Başkanı ödeneğini bulmak için gösterge rakamı ile aylık katsayı çarpılır. Bulunan rakam brüt rakam olup bu rakamdan emekli keseneği/sosyal güvenlik kesintisi ve vergi kesintisi yapılması gerekir. 

a-)Gelir Vergisi

Belediye Başkanı ödeneğinden gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir. Ödenek miktarından kişi tarafından ödenen sosyal güvenlik kurumu payı düşüldükten sonra kalan tutar vergiye tabidir. Belediye başkanları Asgari Geçim İndiriminden de faydalanırlar.

b-Damga Vergisi

Belediye Başkanı ödeneğinden damga vergisi kesilir. 

Belediye Başkanı ödeneğinin nasıl hesaplanması gerektiği aşağıdaki tablolarda yer almaktadır.

a-)Emekli Sandığı Kanuna Tabi

Tahakkuk	Kesintiler
Belediye Başkanı Ödeneği	Gelir Vergisi Kesintisi (AGİ dikkate alınacak)
Aile Yardımı (Eş İçin)	Emekli Keseneği Kişi Payı
Çocuk Yardımı	Emekli Keseneği Devlet Katkısı
Emekli Keseneği Devlet Katkısı	Damga Vergisi
GSS Primi Devlet	GSS Primi Devlet
Tahakkuk Toplamı	Kesintiler Toplamı
Net Tutar=Tahakkuk –Kesintiler Toplamı

b-)5510 sayılı yasaya tabi

Tahakkuk	Kesintiler
Belediye Başkanı Ödeneği	Gelir Vergisi Kesintisi (AGİ dikkate alınacak)
Aile Yardımı (Eş İçin)	Malüllük Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Kurum Karşlığı
Çocuk Yardımı	Malüllük Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Kurum Karşlığı
Malüllük Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Kurum Karşlığı	GSS Devlet
GSS Devlet	Damga Vergisi
Tahakkuk Toplamı	Kesintiler Toplamı
Net Tutar=Tahakkuk –Kesintiler Toplamı

Bu yazının tüm hakları Mevzuatinyeri.com’a aittir. 5856 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 36. maddesi uyarınca alıntılanamaz. Aktif link verilmek suretiyle paylaşılabilir.

Diğer güncel makalelerimizden haberdar olmak için Facebook Grubumuza üye Olabilirsiniz.

Güncelleme Tarihi: 18 Mayıs 2020, 12:16