Doğum Nedeniyle Ücretsiz İzinde Aile Yardımı, memurun eşi ücretsiz aylıksız izne ayrılırsa memur aile yardımı alabilir mi?

Bilindiği üzere Devlet Memurları kanununda doğum yapan bayan memurlara ve eşi doğum yapan memurlara doğuma bağlı olarak bazı izin hakları tanınmıştır.Memurlara tanınan bu izinlerinden analık izninde olduğu gibi memur olan bayan ücretli olarak izin almaktadır.Devlet Memurları Kanununun 108. maddesinde ise memurların kullanabileceği aylıksız izinlere ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.İlgili mevzuatın 108. maddesinde yer alan hükme göre doğum yapan memura analık izninin bitim tarihinden itibaren memurun isteği halinde 24 aya kadar ücretsiz izin verilebilmektedir.Doğum nedeniyle ücretsiz izin alan memur ücretsiz izin boyunca çalışmış olduğu kurumundan her hangi bir gelir elde etmemektedir.Bu durumunda ücretsiz izin alan bayan memurun eşi memur ise eşinin ücretsiz izni süresinde aile yardımı alma hakkına sahipmidir? Bu yazımızda bu hususu açıklamaya çalışacağız.

Devlet memuru olarak çalışanların eşlerinden dolayı aile yardımı alıp alamayacağı durumlarla ilgili düzenleme 657 sayılı yasanın Aile yardımı ödeneği başlıklı 202. maddesinde ve Aile yardımı ödeneği hakkını kaybetme başlıklı 205. maddesinde yapılmıştır.İlgili maddelerde memurun eşinden dolayı aile yardımı ödeneği alabilmesi memurun eşinin menfaat karşılığı çalışmamasına veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almamasına bağlanmıştır.İlgili madde doğrultusunda memurun çalışan eşi için aile yardımı ödeneği alamayacağı açıktır.Ancak eşi çalışan memurun eşi doğum nedeniyle ücretsiz izne ayrılırsa artık eşin menfaat karşılığı çalışmasından bahsedilemeyecektir.Bu nedenle memurun çalışan eşinin ücretsiz izne ayrılması durumunda memur ilgili durumu kurumuna aile yardım bildirimi ile bildirmek şartı ile bildirimi yapmış olduğu tarihi takip eden aybaşından itibaren aile yardımı ödeneği alabilecektir.Konuya ilişkin olarak daha önceki yıllarda sayıştay başkanlığınca verilen kararda da ücretsiz izindeki eş için aile yardımı ödeneğinin alınabileceği yönünde karar verilmiştir. Sayıştay 3.Dairesinin 22.6.2000 tarih ve 74 sayılı Kararında da: "Devlet memurunun ücretsiz izinli olduğu dönemde kadro ile ilgisi devam etmekte ise de, bu süre içinde aylık ödenmediğinden, Devlet memuru olan diğer eşe aile yardımı ödenmesinde mevzuata aykırı bir husus bulunmamaktadır." denilmiştir.