Ceza hukukunda zincirleme suç müteselsil suç
Zincirleme Suç (Müteselsil Suç)
Zincirleme Suçun iki temel biçimi vardır:
1. Aynı suç işleme kararının (Genel Plan-Niyet) icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır.
Zincirleme suçta, hareket doğal olarak çoktur ancak HUKUKEN TEK BİR SUÇ OLARAK KABUL EDİLİR.
Örn:Bir kasiyer,maaşını az bulduğu için her gün 10 lira almak kaydıyla kasadan 300 lira almayı düşünmektedir. Gerçekte 30 kez para çalmış olsa da, aynı suç işleme kararı olduğundan ve nihayet mağdur da aynı kişi olduğu için bu hareketler hukuken tek suç sayılmaktadır. (zincirleme suç)
Örn:A, aralarında husumet olan B ye, her sabah okul girişinde hakaret etmektedir. Bu şekilde ikigün aralıklarla 5 kez hakaret edilmiş olsa da bir tek hakaret suçu vardır fakat ceza artırılır.
Zincirlem esuçun olabilmesi için, farklı zamanlarda, aynı mağdura karşı “aynı suçun”işlenmesi gerekir.
Bir suçun teşebbüs hali,t emel şekli veya nitelikli halleri AYNI SUÇ SAYILIR.
Örn. A, B ye ait eve hırsızlık amacıyla girmek üzere iken ev sahibinin uyanması üzerineevden kaçmıştır (hırsızlığa teşebbüs), ertesi gün ise yine aynı eve girmiş vebir adet televizyon çalışmıştır (tamamlanmış hırsızlık). İki gün sonra da gece vakti girip buz dolabını çalmıştır (nitelikli hırsızlık). Bu olayda da zincirleme bir şekilde hırsızlık suçu işlenmiştir.
Fiiller arasında SUÇ KASTINIYENİLEYECEK BİR ZAMAN GİRMİŞ İSE artık suç kastı YENİLENMİŞTİR ve İKİ AYRI SUÇsöz konusudur.
Örn: Hırsız H, A’nın evine girip hırsızlık yaptıktan 5 Ay sonra, evin camının açık olduğunu görüp yine bu eve girmiş ise artık iki farklıhırsızlık suçu vardır.
Yaklaşık bir yıl arayla iki adet sahte bono düzenlenmesi durumunda genel plan-suç kastı bulunmayıp iki ayrı evrakta sahtecilik suçu vardır. (Yar. 6. CD. 1979/583)
2. Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tekbir fiille işlenmesi durumunda da, zincirleme suç vardır. Suçun mağduru belli bir kişi değil ise bu durumda da zincirleme suç hükümleri uygulanır.
Örn: Z şahsının bir sınıfa girerek 10 kişiye birden HIRSIZLAR demesi durumunda tek bir fiille birden fazla mağdura karşı hakaret suçu işlenmiş olur ve zincirleme su çhükümleri uygulanır.
Örn: Kusurlu araç kullanarak birden fazla kimsenin taksirle yaralanması durumlarında tek birhareket/aynı suç ve fakat birden fazla mağdur vardır.
Örn: A, elindeki molotof kokteylini fırlatarak B ve C ye ait aracın yanmasına sebep olmuş ise bu halde de tek hareketle İKİ FARKLI MAĞDURA karşı mala zarar verme suçu işlenmiştir. Burada da zincirleme suç hükmü uygulanır.
