Yaklaşık Maliyetin Tespitine İlişkin İlkeler

Yaklaşık Maliyet Nedir?

Yaklaşık maliyet; idarelerce mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere belirlenen ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilen tutardır. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz. Kanunun 36 ncı maddesinde yaklaşık maliyetin isteklilerin teklif zarflarının açıldığı ilk oturumda teklif fiyatları ile birlikte açıklanacağı hükme bağlanmıştır. Bu hususa ilişkin ayrıntılı düzenleme ise Kamu İhale Genel Tebliğinin 16.2.4- 16.2.7 maddelerinde yapılmıştır.

Yaklaşık Maliyetin Hesaplanması

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin ayrıntılı hükümler ihale uygulama yönetmeliklerinde bulunmaktadır. Uygulama yönetmeliklerindeki hükümlere bakıldığında; öncelikle teknik şartnameden işin girdilerinin bulunması ve bunlara ilişkin miktar hesabı (gerekli hallerde ve özellikle yapım işlerinde projelendirme ve metraj çıkarma) , sonrasında bu girdilerle ilgili fiyat araştırması yapma ve nihayetinde her bir girdinin toplam maliyetlerini bulduktan sonra bu toplam maliyetlerden hareketle yaklaşık maliyetin genel toplamına ulaşma yolunun benimsendiği görülecektir. Yaklaşık maliyetin hesabına ilişkin olarak;

-Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 7-10 uncu maddelerinde,

-Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 7-8 inci maddelerinde,

38 -Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 8-11 inci maddelerinde,

Gerekli hükümler ve açıklamalar bulunmaktadır.

Yaklaşık Maliyetin Belirleyici Olduğu Hususlar

Kanun hükümlerine bakıldığında kimi hususların yaklaşık maliyetin tutarına bağlı olarak belirlenmek suretiyle düzenlendiği görülmüş olup bunlar şunlardır

-İlan süreleri ve kurallarının belirlenmesinde, (madde:13), 

-Yabancı isteklilerin ihaleye girip girmeyeceklerinin tespitinde (madde: 63),

-Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılacak yapım işlerinin belirlenmesinde (Madde 20),

-Danışmanlık hizmetlerinin hizmet alımı yoluyla alınmasına ilişkin üst limitin belirlenmesinde (Madde 48)

-Aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde (Madde 38),

-İsteklinin yeterliğinin belirlenmesi için gerekli belgelerin belirlenmesinde (Uygulama Yönetmelikleri).

2.3. Eşik Değer Kanunun 8 inci maddesinde belirlenmiş olup, idarenin bütçe türüne ve ihtiyacın mal ve hizmet veya yapım işi olmasına göre farklılık göstermektedir.

Madde hükmü aşağıdadır: “Eşik değerler Madde 8- Bu Kanunun 13 ve 63 üncü maddelerinin uygulanmasında yaklaşık maliyet dikkate alınarak kullanılacak eşik değerler aşağıda belirtilmiştir: a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında üçyüzmilyar Türk Lirası. (Birmilyonyetmişüçbinbeşyüzyirmibeş Türk Lirası) b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk Lirası. (Birmilyonyediyüzseksendokuzbinikiyüzonüç Türk Lirası) 39 c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası. (Otuzdokuzmilyonüçyüzaltmışikibindokuzyüzyirmi Türk Lirası)” Bu parasal limitler, belirli unsurlar esas alınarak hesaplanan bir değer olmayıp, uluslararası düzenlemelere paralel olarak kanunla belirlenen parasal değerlerdir.

Kanun’da belirtilen eşik değerler temel eşik değerler olup, bu değerler ve Kanun’da geçen diğer parasal limitler her yılın Ocak ayında Kamu İhale Kurumu tarafından, Kanun’un 67 nci maddesi hükmü uyarınca güncellenmektedir.