Doğrudan Teminde Yaklaşık Maliyet Hazırlamak Zorunlu mu?
"4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinde, bu maddede belirtilen hallerde ihtiyaçların ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulüne başvurulabileceği, bu tür alımlarda, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarım arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçların temin edileceği düzenlenmiştir. Öte yandan aynı Kanunun 18 nci maddesindeki sınırlı sayma gereğince doğrudan teminin bir ihale usulü olmadığı anlaşılmaktadır. Konuyla ilgili olarak Kanunun 9 uncu maddesinde ise ihale yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği yer almaktadır. Nitekim Kamu İhale Genel Tebliğinin 21.1.1 nci maddesinde Kanunun 18 inci maddesinde sayılan ihale usulleri için tespit edilen kurallara uyulmaksızın doğrudan temin yapılabileceği açıklanmıştır.
Yukarıda aktarılan düzenlemeler ilgi yazınız çerçevesinde değerlendirildiğinde, doğrudan temin yönteminin bir ihale usulü olmaması nedeniyle Kanundaki çeşitli usul kurallarından bağışık tutulduğu, bu nedenle idarelerin doğrudan temin yönteminde daha esnek hareket edebilecekleri, bu anlamda yaklaşık maliyet tespiti yaparak alım yapmanın da ihale usulleri kapsamında zorunlu tutulduğu, bu nedenle de doğrudan temin yönteminde böyle bir zorunluluktan söz edilemeyeceği, Kanunun belli bir limit dahilindeki alımları düzenlediği 21 nci maddenin (f) bendinde yaklaşık maliyete atıf yaparken 22 nci maddenin (d) bendinde ihtiyaç lafzını kullandığı, buradan hareketle de Kamu İhale Genel Tebliğinin 22.5.1 nci maddesinde işin niteliğine göre idarelerin 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (d) bendine göre yapacakları günlük ve küçük ölçekli alımlar için genel bir onay belgesi düzenleyebilecekleri gibi, her bir alım için de onay belgesi düzenleyebilecekleri, ayrıca ilgili mevzuatı çerçevesinde düzenlenmesi gerekli olan harcama belgelerinin onay belgesine ekleneceği, ancak bu bent kapsamında gerçekleştirilecek yapım işlerinde fiyat araştırmasının, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirlenen yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin esas ve usullere göre yapılmasının zorunlu olduğu düzenlenmiştir.
