İhale Konusu İş Nedeniyle Bulunan Prim Borcu Nedeniyle Teminat Mektubunun Nakde Çevrilmesi
19. Hukuk Dairesi 2017/5263 E. , 2019/4086 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince duruşmalı ve davacı vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmiştir. Belli günde davacı vek. Av. … ile davalı vek. Av. …’ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu 21/09/2017 tarihli geri çevirme kararının da yerine getirildiği anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili,davacı … ile dava dışı Vinsan A.Ş arasında 15/04/1997 tarihinde çevre projesi kapsamında 93.880,540 USD bedelli sözleşmenin imzalandığını, bu sözleşme kapsamında davalıdan teminat mektubu alındığını, ancak davalının teminat mektubunun nakde çevirme istemini red ettiğini, dava dışı Vinsan A.Ş ile yapılan işin 06/11/2002 tarihinde geçici kabulünün, 01/12/2008 tarihinde ise kesin kabulünün gerçekleştirildiğini, Vinsan A.Ş ile ihale konusu iş nedeni ile 2.098.227,16-TL prim borcunun bulunduğunu, aynı zamanda yine aynı iş nedeni ile 905.328,39-TL’de vergi borcunun bulunduğunu, bu durumda teminat mektubunun nakde çevrilmesinin gerektiğini, davalı bankanın istemi reddetmesi üzerine … İcra Müdürlüğünün 2012/3787 sayılı dosyasında takibe geçildiğini, takibe itiraz edildiğini, itirazın haksız olduğunu, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, teminat mektubunun zamanaşımına uğradığını, davacının 01/08/2011 tarihinde tazmin talebinde bulunduğunu, mektubun 19/12/2000 tarihli olduğunu, lehine teminat mektubu verilen Vinsan A.Ş’nin işi tamamladığını, geçici ve kesin kabulün yapıldığını, bu nedenle teminat mektubu yönünden davalının sorumluluğunun kalmadığını, işçi ücretlerine ilişkin stopajların ödenmemesinin davacının kendi kusuru olduğunu, davacının kendi kusuruna dayalı olarak teminat mektubunun nakde çevrilmesini isteyemeyeceğini, teminat mektubunun gayri nakit alacak olduğunu ve inkar tazminatının da talep edilemeyeceğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, taraflar arasında dava dışı Vinsan Veziroğlu A.Ş’nin Didim Belediyesi Çevre Koruma Projesi işi çerçevesinde lehtarının davacı … Belediyesi olan teminat mektubunun düzenlendiği, teminat mektubunun ihale işine bağlı olarak süresiz verildiği, işin kesin kabulünün 01/12/2008 tarihinde gerçekleşmesi nedeni ile icra takip tarihi olan 18/04/2012 tarihi itibari ile zamanaşımının gerçekleşmediği, SGK ve Vergi Dairesi yazılarına göre dava dışı Vinsan Veziroğlu A.Ş’nin teminat mektubu konusu olan iş ile ilgili olarak 10/02/2004 tarihi ile toplam 9.738.080,36-TL borcunun bulunduğu, aynı zamanda 11/04/2013 tarihi itibari ile de 994.143,65-TL’de vergi borcunun mevcut olduğu, 18/11/2011 tarihli yazı ile davacının teminat mektubunun nakde çevrilmesini istediği ve 5 günlük süre verdiği, temerrütün 23/11/2011 günü oluştuğu gerekçesiyle bu tarihten icra takip tarihi olan 18/04/2012 tarihine kadar geçen 146 günlük sürede davacının talebi de dikkate alınarak yasal faiz üzerinden toplam 275.078,16-TL miktarında yasal faizin işlediği anlaşılmakla 7.641.060,00-TL asıl alacak, 275.078,16-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 7.916.138,16-TL üzerinden itirazın iptaline dair karar verilmiş hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Davacının davaya dayandırdığı davalı tarafından düzenlenmiş ve dava dışı şirketin davacıya olan borçlarının bir kısmını garanti eden teminat mektubu kayıtsız şartsız ve süresiz bir teminat mektubu olup mektup bedelinin ilk talep halinde derhal ödenmesi gerekir. Mektup içeriğine göre banka ayrıca mektup bedelinin ilk talep tarihinden fiili ödeme tarihine kadar işleyecek kanuni faizi de ödemeyi taahhüt etmiştir. Dosyadaki yazılardan davacının mektup bedelini ilk tazmin talep tarihi 01/08/2011’dir. Bu tarihten takip tarihi olan 18/04/2012’ye kadar mektup bedeli için işleyecek faizin de davalı tarafından ödenmesi gerekir. İlk talep tarihinden ödeme tarihine kadar faiz ödeneceği teminat mektubunda belirtilmemiş olsa dahi Daire içtihatlarına göre herhangi bir şarta bağlı olmadan tazmin isteminin bankaya ulaştığı tarihten ödeme tarihine kadar ki faizin talebi mümkündür. Mahkemece her ne kadar kendi içinde de çelişkili olacak şekilde tazmin talep tarihinin 18/11/2011 olduğu ve bankaya beş gün süre verildiği belirtilerek temerrüt faiz hesabı yapılmışsa da bu hesap dosyadaki davacı tazmin talep tarihleriyle örtüşmemektedir. Mahkemece yapılacak iş ilk tazmin talebinin yapıldığı tarih olan 01/08/2011 tarihi ile 18/04/2012 olan takip tarihi arasındaki süre için asıl alacağa işleyecek kanuni faiz tutarını bilirkişiye hesaplattırıp sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Eksik ve yanılgılı gerekçelerle hüküm tesisi doğru olmamış hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, vekili yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacı lehine takdir edilen 1.630,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, peşin harçların istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 26/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.