Disiplin cezası verilirken "Non Bis İn İdem (Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz)"  ilkesine uygun davranılmalı

Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Çocuk Allerji ve İmmünoloji bilim dalında hekim ve öğretim görevlisi olarak görev yapan personel tarafından, bir dergide yayımlanan ''Doktorunuza rağmen sıhhatli bir çocuk nasıl yetiştirilir'' başlıklı yazısı ile ilgili olarak hakkında başlatılan soruşturma sonucunda, ...........................................Tabip Odası Onur Kurulu'nca, söz konusu yazıda meslektaşlarını küçük düşürücü ifadelere yer verdiği gerekçesiyle Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 3/c maddesi uyarınca verilen uyarma ve hastalıkların tanı ve tedavisinde bilimselliği henüz kanıtlanmamış bilim dışı yöntemler önerdiği gerekçesiyle anılan Yönetmeliği 5/l maddesi uyarınca verilen 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası ile davacının söz konusu cezaya yaptığı itirazın reddi ile onanmasına ilişkin Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu kararının iptali istemiyle dava açılmıştır.

Davaya bakan ilk derece mahkemesi; Çocuk Allerji ve İmmünoloji bilim dalında hekim ve öğretim görevlisi olarak görev yapan ilgilinin,  … isimli dergide yayımlanan yazısındaki ifadeleriyle Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 3/1-(c) ve 5/1-(l) maddelerini ihlal ettiği açık ise de yukarıda aktarılan "Non Bis İn İdem (Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz)" prensibi uyarınca, davacının söz konusu ifadeleri tek bir fiil olarak değerlendirilmek suretiyle ağır cezayı gerektiren mevzuat hükmü uygulanmak suretiyle davacıya sadece 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası verilmesi gerekirken, bunun yanında anılan Yönetmeliğin 3/1-(c) maddesi uyarınca ayrı bir uyarma cezası verilmesinin "Non Bis İn İdem (Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz)" ilkesine aykırılık teşkil ettiğine hükmetti.

Danıştay 8. Daire Başkanlığı 2022/1951 E. , 2022/2111 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/1951
Karar No : 2022/2111

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. … 2- … Birliği
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi Çocuk Allerji ve İmmünoloji bilim dalında hekim ve öğretim görevlisi olarak görev yapan davacı tarafından, 22-28 Nisan 2019'da … isimli dergide yayımlanan ''Doktorunuza rağmen sıhhatli bir çocuk nasıl yetiştirilir'' başlıklı yazısı ile ilgili olarak hakkında başlatılan soruşturma sonucunda, Samsun Tabip Odası Onur Kurulu'nca, söz konusu yazıda meslektaşlarını küçük düşürücü ifadelere yer verdiği gerekçesiyle Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 3/c maddesi uyarınca verilen uyarma ve hastalıkların tanı ve tedavisinde bilimselliği henüz kanıtlanmamış bilim dışı yöntemler önerdiği gerekçesiyle anılan Yönetmeliği 5/l maddesi uyarınca verilen 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası ile davacının söz konusu cezaya yaptığı itirazın reddi ile onanmasına ilişkin Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; Çocuk Allerji ve İmmünoloji bilim dalında hekim ve öğretim görevlisi olarak görev yapan davacının, 22-28 Nisan 2019'da … isimli dergide yayımlanan yazısındaki ifadeleriyle Türk Tabipleri Birliği Disiplin Yönetmeliği'nin 3/1-(c) ve 5/1-(l) maddelerini ihlal ettiği açık ise de yukarıda aktarılan "Non Bis İn İdem (Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz)" prensibi uyarınca, davacının söz konusu ifadeleri tek bir fiil olarak değerlendirilmek suretiyle ağır cezayı gerektiren mevzuat hükmü uygulanmak suretiyle davacıya sadece 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası verilmesi gerekirken, bunun yanında anılan Yönetmeliğin 3/1-(c) maddesi uyarınca ayrı bir uyarma cezası verilmesinin "Non Bis İn İdem (Aynı fiilden dolayı iki kez yargılama olmaz)" ilkesine aykırılık teşkil ettiği, dosyada bulunan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, davacıya isnat edilen fiillerin sübuta erdiği anlaşıldığından, davacının sözü edilen fiiller nedeniyle 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin davacıya uyarma cezası verilmesine ilişkin kısmının iptaline, davacının 2 ay geçici olarak meslekten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı ve davalılar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine, temyiz yolu açık olmak üzere karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, hukuka ve usule aykırı olduğu belirtilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı İdareler tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.,
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde, belli bir ticari faaliyetin icrasını süresiz veya otuz gün yahut daha uzun süreyle engelleyen işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.
Olayda, davacı hakkında tesis edilen "uyarma ve 2 ay süreyle meslekten men" cezalarına karşı açılan davanın, 2577 sayılı Kanun'un 46/1-(c) bendinde yer alan "belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davası" olarak nitelendirilemeyeceği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu anlaşıldığından temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
1- TEMYİZ İSTEMİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
3- Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 25/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.