Hakkında adli ve idari soruşturma yapılması daire başkanının görevden alınmasına gerekçe oluşturur mu?

Danıştay İkinci Dairesi, bir kamu görevlisi hakkında adli veya idari soruşturma yürütülüyor olmasının o personelin bir başka yere atanmasının gerekçesi olamayacağına ve mevzuatımızda bu sebeple atama işlemi tesis edilmesine imkan sağlayan bir düzenleme bulunmadığına hükmetti.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2021/16677 E. , 2021/4738 K.
"İçtihat Metni"

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16677
Karar No : 2021/4738


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Ordu Büyükşehir Belediyesi ... Dairesi Başkanı olarak görev yapan davacı tarafından, ... Dairesi Başkanlığı emrine şube müdürü kadrosunda uzman olarak atanmasına ilişkin ... Olur tarihli, E... sayılı işlemin iptali ile yoksun kaldığı özlük ve mali haklarının tazmini istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : ... İdare Mahkemesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; görevde yükselme sınavına tabi olmayan yönetici kadrolarına atama konusunda idarenin geniş bir tercih ve takdir hakkı bulunduğu, idarenin, bu yetkisini belirli bir kişi lehine kullanmaya yargı kararı ile zorlanamayacağı, davacının davalı idare bünyesinde şube müdürü olarak görev yapmakta iken 09/02/2016 tarihinde resen idarenin takdir yetkisi kapsamında ... Daire Başkanı olarak atandığı, daire başkanlığı kadrosunun üst düzey bir kadro olduğu, üst düzey kamu yöneticilerinin; kamu kurum ve kuruluşlarının geleceğe dönük planlarını ve politikalarını saptayan, bu plan ve politikalardaki hedefleri gerçekleştirmek için gerekli kaynakları ve bu kaynakların kullanım yerlerini belirleyen ya da bu kişilerin emir ve direktifleri yönünde uygulama yapan veya onlara yardımcı olan kişiler oldukları; ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda atama yapma ve görevden alma konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin bu tür kadrolar için daha geniş olduğu, bu görevlerden başka görevlere atanmaya ilişkin işlemlerin kazanılmış hakları veya genel olarak hukuk güvenliği ilkesini ihlal eden bir yönü bulunmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, takdir yetkisi kapsamında davacının daire başkanlığı görevinden alınarak şube müdürü kadrosuna uzman olarak atanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... günlü, E:..., K:... sayılı kararıyla; üst düzey kamu yöneticilerinin, kamu kurum ve kuruluşlarının geleceğe dönük planlarını ve politikalarını saptayan, bu plan ve politikalardaki hedefleri gerçekleştirmek için gerekli kaynakları ve bu kaynakların kullanım yerlerini belirleyen ya da bu kişilerin emir ve direktifleri yönünde uygulamayı yapan veya onlara yardımcı olan kişiler oldukları; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda atama yapma ve görevden alma konusunda idareye tanınan takdir yetkisinin bu tür kadrolar için daha geniş olduğunun kabulü, bu görevlerden başka görevlere atanmaya ilişkin işlemlerin kazanılmış hakları veya genel olarak hukuk güvenliği ilkesini ihlal eden bir yönünün bulunmadığı, daire başkanlığı kadrosunun, görevde yükselme, sınav, mülakat gibi seçici nitelikte belirli kriterler aranmadan atama yapılabilecek bir kadro olduğu hususları ile dava konusu işlemin, davacı hakkında başlatılan disiplin soruşturmasının sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amacıyla ve bulunduğu yerde görevini gereği gibi yapamayacağı gerekçesiyle tesis edildiği dikkate alındığında, davacının daire başkanlığı görevinden bu kadro görevi öncesinde bulunduğu şube müdürlüğü kadrosuna uzman olarak atanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, istinafa konu İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; hakkında soruşturma yürütülen personelin soruşturmayı olumsuz yönde etkileyeceği yolunda açık ve güçlü bir ihtimal bulunması halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 137. maddesinde belirtildiği üzere; personelin geçici olarak görevden uzaklaştırılabileceğinin hüküm altına alındığı ancak idarenin bu hususu gözetmediği, aynı Kanunun 76. maddesine göre görevden almaya ilişkin tesis ettiği dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Ordu Büyükşehir Belediyesi ... Dairesi Başkanı olarak görev yapan davacının, ... Dairesi Başkanlığı emrine şube müdürlüğü kadrosunda uzman olarak atanmasına ilişkin işlemin iptali ile mahrum kaldığı özlük ve maddi haklarının tazminine karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 137. maddesinde, "Görevden uzaklaştırma; Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir." şeklinde tanımlanmış ve görevden uzaklaştırma tedbirinin, soruşturmanın herhangi bir safhasında da alınabileceği kurala bağlanmıştır. 138. maddesinde; "Görevden uzaklaştırmaya yetkililer şunlardır.
a) Atamaya yetkili amirler;
b) Bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri;
c) İllerde valiler;
ç) İlçelerde kaymakamlar (İlçe idare şube başkanları hakkında valinin muvafakati şarttır.)
Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun kurumuna derhal bildirilir." .... hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı emrinde memur olarak görev yapmakta iken 15/05/2014 tarihinde Ordu Büyükşehir Belediyesinde memur kadrosuna atanan davacının, davalı idarede sırasıyla daire başkanı, şube müdürü olarak görev yaptığı, 18/04/2016 tarihinde Destek Hizmetleri Daire Başkanı olarak atandığı birimden; davalı idarenin kiralama yoluyla temin ettiği aracı, Ulubey Belediye Başkan Yardımcısı ...'ye tahsis etmek suretiyle kamu zararına sebebiyet verdiği isnadı ile hakkında başlatılan disiplin soruşturmasının sağlıklı bir şekilde yürütülmesi amacıyla, 657 sayılı Kanun'un 76.maddesi gereği Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı emrine şube müdürü kadro unvanı ile uzman olarak atandığı anlaşılmaktadır.

Bir memur ya da kamu görevlisi hakkında yürütülen adli veya idari soruşturma nedeniyle soruşturmanın selameti bakımından, ilgilinin görevi başında kalmasının sakıncalı görülmesi halinde; mevzuatta öngörülen diğer şartların da gerçekleşmesi durumunda yukarıda yer verilen 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 137. maddesinde düzenlenen "Görevden uzaklaştırma" müessesinin uygulanacağı açıktır.

Bir kamu görevlisi hakkında adli veya idari soruşturma yürütülüyor olması o personelin bir başka yere atanmasının gerekçesi olamayacağından ve mevzuatımızda bu sebeple atama işlemi tesis edilmesine imkan sağlayan bir düzenleme bulunmadığından dava konusu işlem sebep unsuru açısından hukuka aykırı olup, davacı hakkında başlatılan soruşturmanın daha sağlıklı yürütülmesini teminen tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık; davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... günlü, E:..., K:... sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 07/12/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.