Lojman Kira Bedeli Üzerinden KDV Talep Edilebilir mi?

Bir kamu kuruluşu lojmanlarından istifade eden personelden 11/11/2016-2018 yılı Temmuz Ayı dahil tahsil edilen kira ve yakıt bedelleri üzerinden yapılan KDV kesintilerinin yasal faiziyle birlikte iadesi talebi ile yapılan düzeltme başvurusunun reddine dair  işleme karşı şikayetimizin reddine ilişkin Gelir İdaresi Başkanlığının 17/10/2018 tarih ve E.134220 sayılı işleminin yürütmesinin durdurulması ve devamında iptali ile açılan davada Ankara 4.Vergi Mahkemesinin 07/12/2018 tarih ve  2018/1305 Esas sayılı kararı ile Yürütmenin Durdurulmasına karar verilmiştir.

.....

İSTEMİN  ÖZETİ:. Davacı sendika tarafından, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü lojmanlarından yararlanan üyelerinden 11.11.2016 tarihinden 2018 yılı Temmuz ayına kadar tahsil edilen lojman kirası ile  yakıt  bedeli  üzerinden  yapılan  katma değer vergisi kesintilerinin yasal faiziyle birlikte  üyelerine  iade  edilmesi  istemiyle  düzeltme ve şikayet kapsamında yapılan başvurunun  reddine  ilişkin  17.10.2018  tarih  ve  E.134220 sayılı işlemin; iktisadi bir devlet teşekkülü olan Toprak  Mahsülleri  Ofisi  Genel  Müdürlüğü' nün aktifinde bulunan kamu konutlarının personeline kira karşılığı tahsisinin karlılık ve verimlilik esasına dayanan asıl faaliyeti ile bir ilgisinin bulunmadığı, personelin barınması amacıyla yapılan teslim niteliğinde olduğu, bu nedenle katma değer vergisinin konusuna girmediği, belirtilen tarihten önce yapılan  vergi  kesintilerinin  mahkeme  kararıyla  iptal edildiği, ancak karardan sonra yeniden vergi kesilmeye devam edildiği, aynı nedenle diğer sendika üyeleri için açılan davalarda mahkemenin iptal kararından sonra vergi kesintisi yapılmadığı, bunun da Anayasa' da yerini bulan eşitlik ilkesine aykırılık teşkil edeceği iddia edilerek iptali ile yürütmenin durdurulması ve yapılan kesintilerin yasal  faiziyle  birlikte iadesine karar verilmesi istenilmektedir.

SAVUNMA  ÖZETİ  : _ Davacı sendika üyeleri adına tarh edilen vergi veya kesilen ceza bulunmadığından dava açma ehliyetinin olmadığı, vergilendirme hatası yapılmadığı, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü personeline tahsis edilen kamu konutlarında oturan personelin kendisinden alınan kira ve yakıt bedelinden ayrıca fazladan katma değer vergisi alındığı iddiasının özel hukuk hükümlerine göre adı geçen kuruma karşı ileri sürülebileceği, ortada dava konusu edilebilecek kesin ve yürütülebilir bir işlemden söz edilemeyeceği, Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından kiralanan konutun katına değer vergisine tabi tutulmasında hukuka aykırılık olmadığı, kamu konutunun kiralanmasının sosyal yardım sayılamayacağı kaldı ki, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin konut kiralama işlemleri katma değer vergisine tabi olmakla birlikte Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Karan uyarınca yayımlanan 01.07.2012 tarih ve 15193 sayılı Genelgeyle kiracılar üzerinde oluşan katma değer vergisi yükünün ortadan kaldırıldığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar   veren    Ankara   4.   Vergi   Mahkemesince,    4688   sayılı   Kamu   Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun "Sendika ve konfederasyonların yetki ve faaliyetleri" başlıklı 19' uncu maddesinde, sendika ve konfederasyonların kuruluş amaçları doğrultusunda toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeterek üyelerinin idare ile ilgili doğacak ihtilaflarında, ortak hak ve menfaatlerinin izlenmesinde veya hukuki yardım  gerekliliğinin ortaya çıkması durumunda üyelerini veya mirasçılarını,  her  düzeyde  ve  derecedeki  yönetim ve yargı organları önünde temsil edebileceği veya ettirebileceği, dava  açabileceği  ve  bu nedenle açılan davalarda taraf olabileceğine yer verilmiş olması karşısında, kamu görevlileri sendikaları mensuplarını temsilen genel ve bireysel nitelikte uyuşmazlık çıkarmaya yetkili olduklarından davalı idarenin, dava açma ehliyetinin bulunmadığına ilişkin itirazı ve usule ilişkin diğer itirazları yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

Dava, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü lojmanlarından yararlanan davacı sendika üyelerinden 11.11.2016 tarihinden 2018 yılı Temmuz  ayına  kadar  tahsil  edilen lojman kirası ile yakıt bedeli üzerinden yapılan katma değer  vergisi  kesintilerinin  yasal faiziyle birlikte üyelerine iade edilmesi istemiyle düzeltme ve şikayet kapsamında yapılan başvurunun reddine ilişkin 17.10.2018 tarih ve E.134220 sayılı işlemin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu' nun 27. maddesinin 2. fıkrasında idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç  veya  imkansız  zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilecekleri hükme bağlanmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu' nun 116. maddesinde vergi hatasının, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olduğu, 122. maddesinde, mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı  ile  isteyebilecekleri,  124.  maddesinde  ise, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri hükmüne yer verilmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu' mm !'inci maddesinin !'inci fıkrasında Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV' ye tabi olduğu, 3' üncü fıkrasının (f) bendinde, Gelir Vergisi Kanunu' mm 70' inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin, (g) bendinde de, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, demek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin katma değer vergisine tabi olduğu kuralı getirilmiştir. Aynı Kanun' un 17' nci maddesinin 4' üncü fıkrasının (d) bendinde ise, iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinin katma değer vergisinden istisna olduğu hükme bağlanmıştır.

233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname' nin 2  'nci maddesinde iktisadi devlet teşekkülü; sermayesinin tamamı Devlete ait, iktisadi  alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan kamu iktisadi teşebbüsü olarak tanımlanmış ve aynı Kamın Hükmünde Kararname' de TMO Genel Müdürlüğü iktisadi devlet teşekkülleri arasında sayılmıştır.

2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu' nun l' inci maddesinde bu Kanun' un amacının kamu konutlarının tahsis biçimi, oturma süresi, kira, bakım, onarım ve yönetimine ilişkin temel ilkeleri belirlemek olduğu, "Kapsam" başlıklı 2' nci maddesinin (b) bendinde; İktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları, sermayesinin tamamı bu kamu teşebbüslerine ait müesseseler, sermayesinin yüzde ellisinden fazlası iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşlarına ait olan bağlı ortaklıklar tarafından yurt içinde ve yurt dışında inşa ettirme, satın alma, kiralama suretiyle temin olunan ve bu kurum ve kuruluşlar personelinin yararlanması için ayrılan kamu konutlarını da kapsadığı belirtilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacı sendika tarafından, belirtilen idarenin lojmanlarından yararlanan sendika üyesi personelden alınan kira ve yakıt bedelleri üzerinden katma değer vergisi hesaplanmaması ve bu nedenle üyelerinden tahsil edilen tutarların ise geriye dönük olarak yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle düzeltme ve şikayet kapsamında davalı idareye başvurulduğu, söz konusu başvurunun dava konusu işlemle reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İktisadi devlet teşekkülleri, iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulduklarından, karlılık ve verimlilik ilkeleri doğrultusunda çalışarak sermaye birikimine yardım etmek ve böylece daha fazla yatırım kaynağı yaratmayı amaçlamaktadır. Yukarıda anılan yasal düzenlemeler uyarınca lojman kiralamanın katma değer vergisine tabi olduğundan söz edilebilmesi için bunun teşekkülün faaliyet alanına ve görevlerine dahil ticari faaliyet kapsamında olması ve bu kiralamada kar amacı güdülmesi gerekmektedir.

Olayda, idari teşkilatlanmada Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı  iktisadi  devlet teşekkülü olan TMO Genel Müdürlüğünün personeline tahsis ettiği kamu konutları kurumun aktifinde yer almakta ise de, söz konusu kamu konutlarının tahsise bağlı olarak personele kiralanmasının kurumun asıl faaliyeti ile ilgilisi bulunmamaktadır. Sözü edilen kiralama işi personelin barınması ve sosyal amaçlı olarak yapılan bir teslim niteliğinde olup, 3065 sayılı Kanun' un l7'nci maddesinin 4' üncü maddesinin  (d)  bendi  uyarınca  katma değer  vergisine tabi olmadığı açıktır.

Bu durumda, davacı sendikanın TMO Genel Müdürlüğü lojmanlarında oturan üyelerinden tahsil edilen kira ve yakıt bedelleri üzerinden katma değer vergisi hesaplanarak tahsil edilmesinde vergilendirme hatası kapsamına giren ve hukuki yorum gerektirmeyen açık bir hukuka aykırılık bulunduğundan, bu hususta yapılan başvurusunun reddine dair dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 Sayılı Kanun' un 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere 07/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.