Konut yapımına uygun imar parselleri oluşturulması amacıyla 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemi yapılması gerektiğinden 25 metrelik çevre yolunun anılan Kanun maddesi uygulanmak suretiyle kamunun eline geçmesi için yapılan parselasyon işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı hakkında.

T.C.

DANIŞTAY Altıncı Daire

Esas No : 2014/8070Karar No : 2016/229 

Temyiz Eden (Davalı): ............ Belediye Başkanlığı

Vekili   :                       Av.  ...

Karşı Taraf (Davacı) : ...

İstemin Özeti: Trabzon İdare Mahkemesince verilen 23/05/2014 tarihli, E:2013/833, K:2014/758 sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti                 : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : Üzeyir Ahıskalı

Düşüncesi: Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazın bulunduğu alandan geçen 25 metrelik çevre yolunun 6001 sayılı Kanun’un 19. maddesinin 6. fıkrası uyarınca 3194 sayılı Kanun’un 18. maddesi uygulanmak suretiyle karşılanması talebi üzerine Trabzon Belediye Encümeninin 01.04.2010 tarihli, 641 sayılı kararıyla imar uygulaması yapıldığı, söz konusu imar uygulamasının Trabzon İdare Mahkemesinin 23/11/2012 tarihli, E:2011/140, K:2012/1343 sayılı kararı ile iptal edildiği, iptal kararı üzerine dava konusu uygulamanın yapıldığı, bu imar uygulamasında da ilk uygulamadan herhangi bir farklılık bulunmadığı, 25 metrelik yolun kamuya kazandırılması amaçlı yapıldığı, İlgili Yönetmeliğin 5. maddesinde tanımlanan beldenin gelişme gereksinimleri doğrultusunda konut yapımına uygun imar arsası üretilmesi amacıyla örtüşmediği, düzenleme sınırının yönetmelik hükümlerine aykırılık oluşturduğu, bu durumun da İmar Kaııunu’nun 18. maddesi ile İlgili Yönetmelikteki tanımlara aykırı olduğu anlaşıldığından, temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MÎLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

Dava, Trabzon İli, Ortalıisar İlçesi, Çimenli Köyü, ... pafta, ... ada, ... ile ... ada, ... parsel sayıb taşınmazları kapsayan alanda parselasyon yapılmasına ilişkin Trabzon Belediye Encümeni'nin 18.12.2012 tarihli, 1823 sayılı ve 08.01.2013 tarihli, 17 sayıb kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, dava konusu alanda imar uygulaması neticesinde düzenleme ortaklık payı (DOP) hesabının doğru yapıldığı, düzenlemenin sadece düzenleme bölgesine isabet eden 25m'lik yolun açılmasına endeksli yapılmadığı, düzenleme sonucunda kamuya kazandırılan alanların yanında toplam 19 imar adasında çok sayıda imar parselinin oluşturulduğu, 25m'lik yolun DOP kapsamında kamuya kazandırılacak yol niteliği taşıdığı ve bu noktada imar uygulaması neticesinde yolun kamuya kazandırılmasında uygun yöntem seçimi yapıldığı, düzenleme sınırı geçirilmesinde uyulması gereken esaslara uygun şekilde düzenleme sınırının bölgede tespit edildiği, bütün bu hususlar topluca değerlendirildiğinde; dava konusu imar uygulamasının, Dop hesabına, düzenleme sınırı geçirilmesi ölçütlerine, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Kanunu kapsamında imar uygulamalarında DOP kapsamında kamuya kazandırılacak yol ölçüderine, parselleme ilkelerine ve kamu yararına uygun olduğu, ancak düzenleme sonucunda, davacıya ait ... ada, ... nolu kadastral parselin bulunduğu yerden tahsis yapılması mümkün iken, köşe konumundaki parsel yerine diğer ada (... ada ... nolu parsel)'den hisseli parsel verildiği, sonuç olarak ise de, dava konusu imar uygulamasının ... ve ... nolu imar adalarında parselleme ve tahsis ilkelerine uygun olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, bu karar 

davalı idare vekili tarafından temyiz edilmişdr.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesinin 1. fıkrasında; imar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakad aranmaksızın, birbirleriyle, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve resen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyelerin yetkili olduğu kuralı yer almaktadır.

İmar Kanunu’nun 18’inci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi ile İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin 1. fıkrasında: "Belediye ve mücavir alan sınırı içinde belediyeler, belediye encümeni kararı ile; dışında valilikler, il idare kurulu kararı ile; 5 yıllık imar programlarında öncelik tanımak ve beldenin inkişaf ve ihtiyaç durumuna göre, yeterli miktarda arsayı, konut yapımına hazır bulunduracak şekilde düzenleme sahalarını tespit etmek ve uygulamasını yapmak mecburiyetindedir." hükmü, 7.maddesinde: "Düzenleme sahasının tespitinde; düzenleme ile iskana açılacak sahanın imar planı ile getirilmiş park, otopark, yeşil saha ve umumi hizmet alanlarının sağlanması için bu alanların, düzenlemeye giren parsellerden dengeli olarak alınacak düzenleme ortaklık payı ile karşılanmasına dikkat edilir." ifadesi yer almaktadır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesinin başlıca amacı, imar planı ve mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılaşmaya elverişli imar parselleri elde edilmesini ve düzenlemeye tabi tutulan yerlerin ihtiyacı olan, imar planında umumi hizmetlere ayrılan alanların bedelsiz olarak kamu eline geçmesini sağlamak suretiyle, düzenli ve sağlıklı bir yapılaşma ve kentleşmeyi gerçekleştirmektir.

6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un "Karayolu güzergâhının tespiti" başlıklı 19. maddesinin 6. fıkrasında: "Bu madde hükümleri çerçevesinde kesinleşen karayolu güzergâh planları kapsamında karayollarının yer aldığı alanlara ilişkin olarak, belediyeler veya il özel idarelerince, ilk kez yapılan imar planı düzenlemelerinde, otoyollar hariç olmak üzere, kesinleşmiş güzergâh planlarındaki karayolları, 3194 sayılı Kanun’un 18’inci maddesi hükümleri dâhilinde oluşturulacak düzenleme ortaklık payları hesabına dâhil edilir. İlgili belediyeler veya il özel idareleri, söz konusu işlemleri Genel Müdürlük ile koordineli olarak ve ivedilikle sonuçlandırır." kuralı yer almaktadır.

Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazın bulunduğu alandan geçen 25 metrelik çevre yolunun 6001 sayılı Kanun’un 19. maddesinin 6. fıkrası uyarınca 3194 sayılı Kanunun 18. maddesi uygulanmak suretiyle karşılanması talebi üzerine Trabzon Belediye Encümeninin 01.04.2010 tarihli, 641 sayılı kararıyla imar uygulaması yapıldığı, söz konusu imar uygulamasının Trabzon İdare Mahkemesinin 23/11/2012 tarihli, E:2011/140, K-.2012/1343 sayılı kararı ile iptal edildiği, iptal kararı üzerine dava konusu uygulamanın yapıldığı, bu imar uygulamasında da ilk 

uygulamadan herhangi bir farklılık bulunmadığı, 25 metrelik yolun kamuya kazandırılması amaçlı yapıldığı, anılan Yönetmeliğin 5. maddesinde tanımlanan beldenin gelişme gereksinimleri doğrultusunda konut yapımına uygun imar arsası üretilmesi amacıyla örtüşmediği, düzenleme sınırının yönetmelik hükümlerine aykırılık oluşturduğu, bu durumun da İmar Kanunu’nun 18. maddesi ile Yönetmelikteki tanımlara aykırı olduğu anlaşılmıştır.

Bununla birlikte Trabzon Belediye Encümeninin aynı amaçla yapılan 01.04.2010 tarihli, 641 sayılı parselasyon işleminin iptaline ilişkin Trabzon İdare Mahkemesinin 23/11/2012 tarihli, E:2011/140, K:2012/1343 sayılı karan, Dairemizin 09/06/2014 tarihli, E:2013/638, K:2014/4487 sayılı kararı ile onanmış ve 25/02/2015 tarihi, E:2014/823, K:2015/1080 sayılı kararıyla da karar düzeltme isteminin reddine karar verilerek kesinleşmiştir.

Açıklanan nedenlerle temyize konu Trabzon İdare Mahkemesince verilen 23/05/2014 tarihli, E:2013/833, K:2014/758 sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle Onanmasına, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 27/01/2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY

Temyiz edilen İdare Mahkemesi Kararı ve gerekçesinde bozma nedenlerinin hiçbirisi bulunmadığından, Mahkeme kararı gerekçeleri doğrultusunda onanması gerektiği oyuyla karara gerekçe yönünden katılmıyoruz.