Disiplin hukukunda Kanunu bilmemek mazeret sayılmaz ilkesi

Türk Ceza Kanunun 4. maddesinde ceza kanunlarını bilmemenin mazeret sayılmayacağı hükme bağlanan ilkeye, 29/06/2005 tarih, 5377 sayılı yasa ile “İşlediği fiilin haksızlık oluşturduğu hususunda kaçınılmaz bir hataya düşen kişinin, cezalandırılmayacağı” şeklinde istisna getirilmiştir. Kanunlar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer ve bu yolla yasama organınca yapılan düzenlemelerden kişiler, toplum haberdar edilir. Usulüne uygun olarak yürürlüğe giren, Resmi Gazete’de yayımlanan bir düzenlemenin herkes tarafından bilinmesi gerektiği varsayılmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanuna göre bir memurun, memuriyetin gerektirdiği yükümlülüklerinin, sorumluluklarını, kendisiyle ilgili yaptırımları da bilmesi görevi gereğidir. Bir vatandaşa ceza kanunlarını bilme yükümlülüğü getirilmiş iken, disiplin hukuku açısından kamu hizmetini yürütmekle görevli memur için kanunu bilmemenin, mazeret sayılamayacağı açıktır. Benzer şekilde, 3011 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanacak Yönetmelikler Hakkında Kanun gereği, kamu tüzel kişiliklerinin, işbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen, kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan veya kamuyu ilgilendiren yönetmeliklerin Resmi Gazete’de yayımlanması zorunludur. Disiplin hükümleri içeren yönetmeliklerin de Resmi Gazete’de yayımlanması şarttır. Danıştay içtihatlarına göre Resmi Gazete’de yayımlanmayan bir yönetmeliğe dayanılarak disiplin cezası verilemez. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu 1991/21 E, 1992/57 K sayı ve 06/03/1992 tarihli kararı ile 3011 sayılı Kanun uyarınca Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulması gereken Disiplin Yönetmeliği’nin, bu koşul yerine getirilmeden yürürlüğe konularak uygulandığı; bu haliyle de ağır biçimde sakatlığı taşıması nedeniyle, davacıya verilen disiplin cezasını hukuka aykırı bulmuş, Danıştay 8. Dairesi’nce verilen kararı bozmuştur. Yine, Danıştay 10. Dairesi’nin 04/05/1998 gün, 1986/1113 E ve 1988/806 sayılı kararında, kanuni zorunluluğa rağmen Resmi Gazete’de yayımlanmayan TRT Personel Yönetmeliği’ne dayanılarak ceza verilemeyeceği yönünde hüküm kurulmuştur. Ayrıca, Danıştay 5. Dairesi’nin 17/02/2000 gün, E:99/4076, K:2000/566 sayılı kararına göre daha önce Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik’te yapılan değişikliklerin de aynı şekilde Resmi Gazete’de yayımlanması zorunludur.