Önceki İhalenin Yaklaşık Maliyeti Esas Alınarak Yaklaşık Maliyetin Hatalı Hesaplandığı İddia Edilebilir mi?
Sağlıklı şekilde hesaplanıp hesaplanmadığı değerlendirilmeksizin geçmişte yapılmış bir ihalenin yaklaşık maliyetinden hareketle yeni ihalenin yaklaşık maliyetinin hatalı olduğu tespitinin yapılmasının uygun olmayacağına dair KİK kararı
Toplantı No : 2019/026
Gündem No : 11
Karar Tarihi : 15.05.2019
Karar No : 2019/UH.I-588
BAŞVURU SAHİBİ:
Özata Gıda Soğ. Hava Tes. Sos. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/90134 İhale Kayıt Numaralı “Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bolu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 02.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesisleri İçin 24 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özata Gıda Soğ. Hava Tes. Sos. Hizm. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 05.04.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 24.04.2019 tarih ve 17497 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 24.04.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/440 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarece 02.04.2019 tarihinde yaklaşık maliyetin 43.543.267,82 TL olarak açıklandığı, bunun üzerine yaklaşık maliyetin hatalı olduğu iddiasıyla 05.04.2019 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulundukları, ancak idarece süresi içerisinde bu başvuru hakkında karar alınmadığı, bununla birlikte ihale komisyonu tarafından 08.04.2019 tarihinde yaklaşık maliyetin ve buna bağlı olarak sınır değerin hatalı hesaplandığı belirtilerek yaklaşık maliyetin 43.784.850,85 TL olarak düzeltildiği, bu doğrultuda yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu gerekçesiyle 51.163.888,18 TL’lik tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, yaklaşık maliyetin hatalı hesaplanmış olduğu, 2018/503673 İKN’li “Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ve Bağlı Sağlık Tesislerinin 2019-2020-2021 Yılları İhtiyacı İçin 36 Aylık Malzeme Dahil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesinde yaklaşık maliyetin 87.147.534,92 TL olarak açıklandığı, bahse konu ihale ile güncel ihale karşılaştırıldığında ihtiyaca ilişkin herhangi bir değişiklik yapılmadığı, yalnızca 36 ay olan işin süresinin 24 aya düşürüldüğü, bu doğrultuda 36 aylık 87.147.534,92 TL olan yaklaşık maliyet 24 aylık olacak şekilde hesaplanıp başvuruya konu ihalenin ilan tarihine güncellendiğinde ve işçilik maliyetleri bakımından başvuruya konu ihale tarihinde yürürlükte olan asgari ücret dikkate alındığında, yeni ihalenin yaklaşık maliyetinin 61.487.976,45 TL olması gerektiğinin görüldüğü, bu kapsamda idarece mevzuata uygun hareket edilmediğinden hatalı hesaplanmış olan yaklaşık maliyet nedeniyle tekliflerin sağlıklı şekilde değerlendirilmesi ihtimali kalmadığı ve ihalenin iptalinin gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuruya konu ihalede birim fiyat teklif cetvelinin işçilik kalemleri ve yemek kalemleri ayrı ayrı olacak şekilde düzenlendiği, bu doğrultuda yaklaşık maliyetin personel hariç maliyet ve personel maliyeti olmak üzere iki bileşen halinde hesaplandığı, personel hariç maliyetin idarenin geçmişte yapmış olduğu 2015/124543 İKN’li ihaledeki sözleşme fiyatları güncellenerek ve çeşitli illerdeki İl Sağlık Müdürlüklerince 2018 yılında gerçekleştirilen ihalelerde imzalanan sözleşme fiyatları kullanılarak, personel maliyetinin ise işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplandığı ve yaklaşık maliyetin 43.543.267,82 TL olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
Ayrıca tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında, yaklaşık maliyet hesaplanırken iki işçilik kalemine ilişkin fiyatların sehven işçilik hesaplama modülünde hesaplanan tutardan farklı yazıldığının tespit edildiği ve yaklaşık maliyetin 43.784.850,85 TL olarak düzeltildiği, bu doğrultuda ihalenin sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,
c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,
d) İhale konusu işe ilişkin olarak Bütçe Uygulama Talimatlarında ve/veya Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan fiyatlardan KDV veya farklı nitelikteki diğer giderler indirilmek suretiyle bulunan fiyatlar,
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;
a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez.
(2) Götürü bedel üzerinden teklif alınan ihalelerde, işin gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde işçilik ile varsa malzeme, ekipman ve diğer unsurlar için belirlenen fiyatlar ve bu fiyata dahil olan maliyetler gösterilir.
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.
(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü bulunmaktadır.
Başvuru konusu ihalede yaklaşık maliyetin aktarılan hükümler çerçevesinde “ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar” dikkate alınarak ve işçiliğe ilişkin maliyet işçilik hesaplama modülü kullanılarak hesaplandığı; başvuru sahibince başvuru dilekçesinde gösterildiği şekilde doğrudan aynı idarenin bir önceki ihalesinde hesaplanan yaklaşık maliyet üzerinden gidilerek yaklaşık maliyetin hesaplanması gibi bir usul bulunmadığı, daha önce sözleşmeye bağlanarak gerçekleştirilmiş olan işlerin fiyatlarının dikkate alınabileceği; öte yandan sağlıklı şekilde hesaplanıp hesaplanmadığı değerlendirilmeksizin geçmişte yapılmış bir ihalenin yaklaşık maliyetinden hareketle yeni ihalenin yaklaşık maliyetinin hatalı olduğu tespitinin yapılmasının uygun olmayacağı, nitekim başvuru sahibince esas alınan ihalenin yaklaşık maliyete yönelik bazı hususlar da dikkate alınarak iptal edilmiş olduğu; bu itibarla salt bir önceki ihalenin yaklaşık maliyetini dikkate alarak başvuru konusu ihalenin yaklaşık maliyetinin hatalı olduğu neticesine ulaşan başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun'un 65'inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun'un 54'üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
Güncelleme Tarihi: 20 Nisan 2020, 21:04
