4483 Sayılı Kanuna Tabi Suçlar Hangileridir?

4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun 'un Amaç başlıklı 1 maddesinde " Bu Kanunun amacı, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izin vermeye yetkili mercileri belirtmek ve izlenecek usulü düzenlemektir."hükmü,

Kapsam başlıklı 2. maddesinde " Bu Kanun, Devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin genel idare esaslarına göre yürüttükleri kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevleri ifa eden memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlar hakkında uygulanır. Görevleri ve sıfatları sebebiyle özel soruşturma ve kovuşturma usullerine tabi olanlara ilişkin kanun hükümleri ile suçun niteliği yönünden kanunlarda gösterilen soruşturma ve kovuşturma usullerine ilişkin hükümler saklıdır. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali genel hükümlere tabidir. Disiplin hükümleri saklıdır. (Ek: 2/1/2003-4778/33 md.) 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 243 ve 245 inci maddeleri ile 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 154 üncü maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında açılacak soruşturma ve kovuşturmalarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz." hükümleri yer almaktadır.

İlgili kanun maddelerine göre Türk Ceza Kanununda tanımlanan ve aşağıda başlıklar halinde gösterilen suçları işlediği iddia edilen memurlar hakkında öncelikle Öninceleme yapılmalı öninceleme sonucunda soruşturma izni verilmişse haklarında dava açılmalıdır.

Memurun Görev Sebebiyle İşlediği ve 4483 sayılı kanun kapsamına giren Suçlar

Tedbirsizlik, Dikkatsizlik, Meslek ve Sanatta Acemilik, Nizam, Emir ve Talimatlara Riayetsizlik Neticesinde Ölüme Sebebiyet Vermek (TCK 83-85. Md.)

2. Memurun, Kişiyi Kamu Görevi Nedeniyle Yaralaması (TCK 86 Md. 2/d)

Tedbirsizlik, Dikkatsizlik, Meslek ve Sanatta Acemilik, Nizam, Emir ve Talimatlara Riayetsizlik Neticesinde Mağdura Cismen Eza Vermek, Onun Sıhhatini İhlal Etme veya Akli Melekelerinde Bozulmaya Neden Olmak (TCK 89. Md.)

Çocuk Düşürtme, Yetkisiz Kişinin Rahim Tahliyesi Yapması, Kişinin Rızası Dışında Kısırlaştırma Fiilleri (TCK 99/2-101. Md.)

Tıbbi zorunluluk bulunmadığı halde, rızaya dayalı olsa bile, gebelik süresi on haftadan fazla olan bir kadının çocuğunun düşürtülmesidir.

Bir erkek veya kadının rızası olmaksızın kısırlaştırılmasıdır.

Emniyeti Suiistimal (TCK 155.Md.)

Henüz tesis edilmeyen disiplin cezasına karşı dava açılabilir mi? Henüz tesis edilmeyen disiplin cezasına karşı dava açılabilir mi?

Mühür Bozma (Fekki) (TCK 203.Md)

Kanun veya yetkili makamların emri uyarınca bir şeyin saklanmasını veya varlığının aynen korunmasını sağlamak için konulan mührün kaldırılması veya konuluş amacına aykırı hareket edilerek kullanılmasıdır.

 Resmi Belgede Sahtecilik (TCK 204/2. Md)

Kamu görevlisinin, görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenlemesi, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmesi veya sahte resmi belgeyi kullanmasıdır.

Resmi Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek (TCK 205.Md)

Kişilerin, gerçek bir resmi belgeyi bozması, yok etmesi veya gizlemesidir. Suçun kamu görevlisi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Resmi Belge Hükmünde Belgeler (TCK 210/2.Md.)

Gerçeğe aykırı belge düzenleyen, tabip, diş tabibi, eczacı, ebe, hemşire veya diğer sağlık mesleği mensubu, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Düzenlenen belgenin kişiye haksız bir menfaat sağlaması ya da kamunun veya kişilerin zararına bir sonuç doğurucu nitelik taşıması halinde, resmi belgede sahtecilik hükümlerine göre cezaya hükmolunur.

Denetim Görevinin İhmali (TCK 251. Md)

Kamu görevlisinin, denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikap suçunun işlenmesine imkan sağlamasıdır. Zimmet veya irtikâp suçunun işlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur.

Yetkili Olmadığı Bir İş İçin Yarar Sağlama (TCK 255. Md) (Yetki tecavüzü suretiyle menfaat sağlama)

Kamu görevlisinin, görevine girmeyen ve yetkili olmadığı bir işi yapabileceği veya yaptırabileceği kanaatini uyandırarak yarar sağlamasıdır.

Görevi Kötüye Kullanma (TCK 257.Md)

 (1) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir  altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 

Görevi İhmal (TCK 257/2. Md)

(2) Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir  üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 

Göreve İlişkin Sırrın Açıklanması (TCK 258.Md)

Kamu görevlisinin, görevi nedeniyle kendisine verilen veya aynı nedenle bilgi edindiği ve gizli kalması gereken belgeleri, kararları ve emirleri ve diğer tebligatı açıklaması veya yayınlaması veya ne suretle olursa olsun başkalarının bilgi edinmesini kolaylaştırmasıdır.

Kamu görevlisi sıfatı sona erdikten sonrada, yukarıda yazılı fiilleri işleyen kimseye de aynı ceza verilir.

Kamu Görevlisinin Ticareti (TCK 259.Md)

Kamu görevlisinin, yürüttüğü görevin sağladığı nüfuzdan yararlanarak, bir başkasına mal veya hizmet satmaya çalışmasıdır.

Kamu Görevinin Terki veya Yapılmaması (TCK 260.Md)

Kamu görevlilerinin, hukuka aykırı olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk etmeleri, görevlerine gelmemeleri, görevlerini geçici de olsa kısmen veya tamamen yapmamaları veya yavaşlatmalarıdır.Kamu görevlisi sayısının üçten fazla olmaması halinde, cezaya hükmolunmaz.

Kamu görevlilerinin mesleki ve sosyal hakları ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kısa süreli iş bırakmaları veya yavaşlatmaları halinde, verilecek cezada indirim yapılabileceği gibi, ceza da verilmeyebilir.

Kişilerin Malları Üzerinde Usulsüz Tasarruf (TCK 261. Md)

Kamu görevlisinin, ilgili kanunlarda belirlenen koşullara aykırı olduğunu bilerek, kişilerin taşınır veya taşınmaz malları üzerinde, karşılık ödenmek suretiyle de olsa, zorla tasarrufta bulunmasıdır.

Kamu Görevine Ait Araç ve Gereçleri Suçta Kullanma (TCK 266. Md)

Kamu görevlisinin, görevi gereği olarak elinde bulundurduğu araç ve gereçleri, bir suçun işlenmesi sırasında kullanmasıdır.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme (TCK 281/2. Md.)

Gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla, bir suçun delillerini yok eden, silen, gizleyen, değiştiren veya bozan kişi, altı aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun, kamu görevlisi tarafından göreviyle bağlantılı olarak işlenmesi halinde 4483 sayılı Yasaya tabi olur.

Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama (TCK 282/3. Md.)

Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Bu suçun, kamu görevlisi tarafından göreviyle bağlantılı olarak işlenmesi halinde 4483 sayılı Yasaya tabi olur.

Suçluyu Kayırma (TCK 283/2 Md.)

Bu suçun, kamu görevlisi tarafından göreviyle bağlantılı olarak işlenmesi halinde 4483 sayılı Yasaya tabi olur.

Haksız arama (TCK 120 Md.)

Hukuka aykırı olarak bir kimsenin üstünü veya eşyasını arayan kamu görevlisine üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.

Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi (TCK 121 Md.)

Kişinin belli bir hakkı kullanmak için yetkili kamu makamlarına verdiği dilekçenin hukuki bir neden olmaksızın kabul edilmemesi halinde, fail hakkında altı aya kadar hapis cezasına hükmolunur.

Nefret ve ayırımcılık (TCK 122.Md.)

Dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din veya mezhep farklılığından kaynaklanan nefret nedeniyle;

a) Bir kişiye kamuya arz edilmiş olan bir taşınır veya taşınmaz malın satılmasını, devrini veya kiraya verilmesini,

b) Bir kişinin kamuya arz edilmiş belli bir hizmetten yararlanmasını,

c) Bir kişinin işe alınmasını,

d) Bir kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını,

engelleyen kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK 134.Md.)

(1)Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse,  bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır.

(2) Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.

.Kişisel verilerin kaydedilmesi (TCK 135.Md.)

Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye (DEĞİŞİK İBARE RGT: 06.03.2014 RG NO: 28933 MÜKERRER KANUN NO: 6526/3)  bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine; hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin bilgileri kişisel veri olarak kaydeden kimse, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK 136.Md.)

Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, (DEĞİŞİK İBARE RGT: 06.03.2014 RG NO: 28933 MÜKERRER KANUN NO: 6526/4) iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Verileri yok etmeme (TCK 138.Md.)

Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde (DEĞİŞİK İBARE RGT: 06.03.2014 RG NO: 28933 MÜKERRER KANUN NO: 6526/5) bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir. (ASLİYE CEZA MAHK.)

(EKLENMİŞ FIKRA RGT: 06.03.2014 RG NO: 28933 MÜKERRER KANUN NO: 6526/5)

(2) Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

İmar kirliliğine neden olma (TCK 184.Md.)

Kamu görevinin usulsüz olarak üstlenilmesi (TCK 262.Md.)

Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi (TCK 118.Md.)

 (1) Bir kimseye karşı bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanın faaliyetlerine katılmaya veya katılmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrılmaya zorlamak amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Cebir veya tehdit kullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla bir sendikanın faaliyetlerinin engellenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Tutuklu, hükümlü veya suç delillerini bildirmeme (TCK 284.Md.)

Gizliliğin ihlali (TCK 285.Md.)

Genital muayene (TCK 287.Md.)

(1)Yetkili hakim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan fail hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(2) Bulaşıcı hastalıklar dolayısıyla kamu sağlığını korumak amacıyla kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapılan muayeneler açısından yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.

Editör: TE Bilisim