Doğrudan teminle yapılan alımlarda 4734 11. maddesi uygulanır mı?
4734 sayılı kanuna göre yapılan ihalelerde ihale görev alanların kanun maddesinde sayılan yakınları kurumlarca yapılan ihalelere katılamamaktadır. 4734 sayılı kanunun 22 maddesi gereği yapılan doğrudan temin alımlarında 4734 sayılı kanunun 11. maddesinde yer alan düzenlemenin geçerli olup olmadığı hususunda Danıştay Başkanlığınca verilmiş olan bir kararda doğrudan teminin bir ihale usulü olmaması nedeniyle ihaleye katılamayacak olanlar hükmünün doğrudan temin alımlarında uygulanmasının mümün olmadığı kararı verilmiştir.
1. Daire 2009/1123 E. , 2009/1440 K.
"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2009/1123
Karar No : 2009/1440
K A R A R
Hakkında Ön İnceleme Yapılanlar :
1- … - … Büyükşehir Belediye Başkanı
2- … - " " Satınalma Dairesi Başkanı, Satınalma Görevlisi
3- … - … Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Dairesi Başkanı, Satınalma Görevlisi
4- … - … Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı, Harcama Görevlisi
5- … - … Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanı
6- … - … Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma Dairesi Başkan Vekili, Satınalma Görevlisi
7- … - … Büyükşehir Belediyesi Mali Hizmetler Dairesi Başkan Vekili, Satınalma Görevlisi
8- … - … Büyükşehir Belediyesi Satınalma Memuru
9- … - " Gerçekleştirme Görevlisi
10- … - " Muhasebe Yetkilisi
11- … - " Gerçekleştirme Görevlisi
12- … - " Harcama Yetkilisi
İtiraz Edilen Karar : Hakkında ön inceleme yapılanların tümü için soruşturma izni verilmesine ilişkin İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı kararı
Karara İtiraz Edenler : Hakkında soruşturma izni verilen …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ve …
Soruşturulacak Eylem : 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesine aykırı olarak Belediyenin reklam işlerini … Elektronik Limited Şirketi ile … Limited Şirketine yaptırmak
Eylem Tarihi : 2006 yılı ve sonrası
İçişleri Bakanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ekinde gönderilen dosya, İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararı ve bu karara yapılan itirazlar, Tetkik Hakimi …'in açıklamaları dinlenildikten sonra 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun uyarınca incelendi;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 11 inci maddesinde, ihaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler ve ihaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar ve belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenlerinin doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihalelere katılamayacakları hükmüne yer verildiği, aynı Kanunun 18 inci maddesinde 30.07.2003 tarih ve 4964sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile doğrudan temin yönteminin bir ihale türü olmaktan çıkarıldığı, yine Kanunun 22 nci maddesinde, belli bir miktar parayı aşmayan ihtiyaçların, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilebileceğinin hükme bağlandığı, öte yandan Kamu İhale Genel Tebliğinin Birinci Bölümünün XV inci maddesinin (B) bendinde, doğrudan teminin bir ihale usulü olmaktan çıkarılması nedeniyle 4734 sayılı Kanunun "İhaleye Katılımda Yeterlik Kuralları" başlıklı 10 uncu maddesi ile "İhaleye Katılamayacak Olanlar" başlıklı 11 inci maddesinin doğrudan temin usulünde uygulanmasının zorunlu olmaktan çıkarıldığının karara bağlandığı görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, 2006 yılında Belediyenin reklam ihtiyaçlarından bir kısmının karşılanması amacıyla 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca görevlendirilen satınalma görevlileri tarafından yapılan piyasa araştırma sonrasında en uygun teklifi veren … Elektronik Limited Şirketi'ne işlerin yaptırıldığı, bu dönemde anılan Şirketin ortaklarından birisinin … Büyükşehir Belediye Başkanı …'in damadı olmasına karşın doğrudan temin usulünün bir ihale usulü olmaması nedeniyle, işin yapılması için teklif verenlerin Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen yasaklılar kapsamına girip girmediğine ilişkin bir inceleme yapılmasına hukuken olanak bulunmadığı, bu durumun Kamu İhale Genel Tebliğinde de düzenlendiği, ilgili dönemde gerçekleştirilen alımların cüzi bir kısmını alan … Elektronik Limited Şirketi'nin rayiç bedelin üstünde bir bedelle işleri yaptığı ya da üstlendiği işin yapılmasında kusurlu davrandığına ilişkin dosyada bilgi veya belge bulunmadığı, yine … Limited Şirketi tarafından doğrudan temin usulüyle üstlenilen işlerin … Elektronik Limited Şirketine yaptırıldığına ilişkin iddianın ise bilgi ve belgeyle desteklenemediği ve muhbir iddiasından öteye geçemediği, bu nedenle rayiç bedel üzerinden hukuka uygun olarak doğrudan temin usulü ile yapılan alımlar nedeniyle ilgililere isnat edilen eylemin, haklarında soruşturma yapılmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığı anlaşıldığından, itirazların kabulüyle İçişleri Bakanının … tarih ve … sayılı soruşturma izni verilmesine ilişkin kararının kaldırılmasına, dosyanın İçişleri Bakanlığına, kararın bir örneğinin itiraz edenlere gönderilmesine 21.10.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
