VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

VHKİ işleri yapan işçiye hangi meslek kodu verilmeli?

Bir hastane bünyesinde taşeron firma işçisi olarak çalışmaktayken kadroya geçirilen işçi meslek kodunun değiştirilmesi talebiyle KDK'ya başvurmuştur.  Başvurucu, ilgili idarede VHKİ-Bilgi İşlem (Sekreter) ünvanıyla işe başladığını ancak, kadroya geçtikten sonra bilgisi dışında meslek kodunun beden işçisi (temizlik görevlisi) ve mobilya silimcisi olarak değiştirildiğini, halen VHKİ'nin görevine giren işleri yaptığını iddia ederek meslek kodunun değiştirilmesini talep etmiştir.

Başvuruyu inceleyen KDK, başvuranın, idarede fiilen yürütmekte olduğu hizmeti ile meslek kodunun birbirine uygun olmadığının ortaya konulması neticesinde yeni bir işlem tesis edilmesi hususunda tavsiyede bulunulmasına karar verdi.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

(OMBUDSMANLIK)

SAYI                                                  : 2022/38-S.22.49

BAŞVURU NO                                 : 2021/12407

KARAR TARİHİ                                :03/01/2022

TAVSİYE KARARI

BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ

Kurumumuza (TCKN: ) tarafından yapılan başvuruda özetle;

13/09/2006 tarihinde Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma hastanesi bünyesinde taşeron şirket çalışanı olarak VHKİ-Bilgi İşlem (Sekreter) ünvanıyla işe başladığını; 24.12.2017 tarihli ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 696 Sayılı KHK ile daimi işçi kadrosuna geçiş yaptığını ve Gider Tahakkuk Biriminde Ayniyat Muhasebe yetkilisi olarak çalışmaya devam ettiğini ve halen bu görevini sürdürdüğünü; 13.09.2006 - 31.12.2012 tarihleri aralığında meslek kodunun fiilen yaptığı işe uygun olarak VHKİ - Bilgi İşlem (Sekreter) çalışanı olarak SGK kayıtlarına işlendiğini 31/12/2012 tarihinden sonra bilgisi dışında meslek kodunun beden işçisi (temizlik görevlisi) ve mobilya silimcisi olarak değiştirildiğini ve SGK kayıtlarına bu şekilde işlendiğini ancak bu işlerde görevlendirilmediğini aksine VHKİ- Bilgi İşlem (Sekreter) çalışanı olarak görev yapmaya devam ettiğini; hastane yönetimi tarafından sekreter olarak çalışanlara tanımlanan sistem yetkilisi şifresinin kendisine de tanımlandığını; hasta kayıt ve yatış işlemlerini gerçekleştirdiğini; adına zimmetli bilgisayar vs. ofis araçlarının olduğunu; hastane başhekimliğinin onayı ve yetkilendirmesi ile Maliye Bakanlığı’nın Tek Düzen Muhasebe Sistemi’ne (TDMS) kaydının yapıldığını; daimi işçi kadrosuna geçerken SGK’ya yanlış bildirilen meslek kodunun idarenin 19.04.2019 tarihli ve 41303261-841.02.17 sayılı yazısı ile düzeltilmek üzere SGK’ya bildirildiğini ve meslek kodunun düzeltildiğini ancak Ankara İl Sağlık Müdürlüğü tarafından, gönderilen hastane bünyesinde çalışan personelin meslek kodlarının bildirilmesi konulu 12.03.2021 tarihli ve E sayılı yazı ile meslek kodunun temizlik işçisi olarak gönderildiği, konuya ilişkin şikâyette bulunduğu ancak şikâyetinin kabul edilmediğini ve meslek kodunun beden işçisi (temizlik görevlisi) olarak SGK’ya bildirildiği; ancak hali hazırda Gider Tahakkuk Birimi/Ayniyat Muhasebe (TDMS) Yetkilisi olarak aktif görevini sürdürdüğünü; muhasebe işlem fişlerinde birim sorumlusu olarak göründüğü, hastane bünyesindeki çalışmaları nedeniyle başvurana ödenen maaşın bilgi işlem personeli maaşı olduğunu iddia ve ifade ederek meslek kodunun ve sicilinin, sigortalılık başlangıç tarihi olan 13.09.2006 tarihinden bu yana fiilen yapmakta olduğu VHKİ - Bilgi İşlem (Sekreter) (meslek kodu; 4132.05) çalışanı olarak değiştirilmesini talep etmektedir

İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI

Kurumumuzca başvuru konusuna ilişkin ilgi İdareye bilgi, belge isteme yazısı yazılmıştır. Kurumumuz yazılarına istinaden, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nden alınan 13/09/2021 tarihli ve E- sayılı ve Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden alınan 08/09/2021 tarih ve E- sayılı cevabi yazı ve eklerinde özetle;

2.1 Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Gıd. Ltd. Şirketi arasında Genel Destek (Temizlik) Hizmet Alımı İşi için 01.01.2016-02.01.2016, 04.01.2016, 05.01.2016-06.01.2016, 07.01.2016-07.01.2016 tarihleri ile son olarak 1.12.2018 tarihleri için hizmet sözleşmesi imzalandığı;.............ün 01.01.2016 tarihinde Ltd. Şirketi  tarafından SGK İşe Girişinin personelin bilgisi dâhilinde yapıldığı ve sigorta primlerinin SGK Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’ne Beden İşçisi (Temizlik) - 9622.01 meslek adı ve kodu ile yatırıldığı

Başvuranın, öğrenim durumunun Veri Giriş Personeli Hizmet Alımı asgari şartı olan lise mezunu olma şartını taşımaması nedeniyle temizlik hizmeti alımı kapsamında temizlik personeli kadrosunda çalıştırıldığı; temizlik hizmet alımı kapsamında çalışmakta iken Açık Öğretim Lisesinden 09.10.2017 tarihinde mezun olmuş olsa da çalıştığı iş kolu değişikliği için 09.10.2017 ve 04.12.2017 tarihleri (696 sayılı KHK’ya göre kadroya geçişte personelin çalışıyor olması gereken tarih olan) arasında herhangi bir yazılı talepte bulunmadığı;

696 sayılı kanun hükmünde kararname kapsamında 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 04/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanların öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebileceği hükmüne istinaden hastane ile arasında 02.04.2018 tarihinden geçerli temizlik personeli kadrosunda Belirsiz Süreli iş Sözleşmesi imzalandığı ve SGK Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü’ne 9112.13 meslek kodunda sigorta primlerinin yatırıldığı;

Hastanede 696 KHK öncesi hizmet alım ihalesi ile çalıştırılan ve 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçişi yapılan hastane personellerinin SGK meslek kodları ile ilgili gerekli düzenleme ve eksikliklerin tamamlanması yapılırken 'ün meslek kodunun hatalı yazıldığının tespiti ile SGK Başkanlığı Rüzgarlı Sosyal Güvenlik Merkezi’ne hatalı giriş yapıldığı; ilgili kişinin meslek kodu 9212.13 (Temizlik Görevlisi Hastane) düzeltilmesi talebine istinaden ’ün 696 sayılı kanun hükmünde kararname kapsamında 4734 sayılı Kanun ve diğer mevzuattaki hükümler geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edildiği, meslek kodunun 9112.13 olarak düzeltildiği;

açıklamalarına yer verildiği görülmüştür.

Konuyla ilgili Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından Kurumumuza gönderilen 24/10/2018 tarihli ve E. sayılı yazıda özetle;

İşverenler tarafından SGK’ ya gönderilen sigortalı işe giriş bildirgelerinde ve aylık prim ve hizmet belgelerinde meslek kodunun girildiği bölüm yer aldığı, işverenler söz konusu bölümlere çalıştırdıkları sigortalı için geçerli olan kodu girdiği, sigortalılara ilişkin işverenlerce girilen meslek kodları SGK tarafından kayıt altına alındığı, Meslek kodu sigortalıların talebine istinaden geçmişe yönelik olarak düzeltilemediği ve sigortalıların meslek kodlarının düzeltilmesi işlemi işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna dilekçe ile başvurmalarına istinaden gerçekleştirilebileceği,

9 Ağustos 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6728 sayılı Kanunun 51 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanun'un 102 nci maddesine eklenen (n) bendinde; "Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır." hükmü yer aldığı,

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesi uygulamasına Kırşehir ilindeki işverenler için 1/6/2017 tarihinden, Amasya, Bartın ve Çankırı illeri merkez ve ilçelerinde bulunan işverenler için ise 01/1/2018 tarihinden itibaren başlandığı, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren işverenlere yönelik idari para cezası uygulaması söz konusu dört ilde uygulandığı,

Meslek kodunun hatalı bildirilmesi durumunda işverenlerin SGK’ ya dilekçe ile başvurmaları sonucunda hatalı meslek kodu düzeltme işlemi gerçekleştirildiği,

Konuyla ilgili Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının, 24/12/2018 tarih ve E. sayılı yazısında;

Alt işveren işçilerinin kamuda istihdamına ilişkin çalışmaların tamamlandığı, 24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 inci maddesiyle,27/06/1986 tarihli 375 sayılı kanun hükmünde kararnameye eklenen geçici 23 ve geçici 24 üncü maddelerinde belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılanların sürekli işçi kadrolarına veya mahalli idari şirketlerinde işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin hususların düzenlendiği, anılan KHK’nin 127 inci maddesiyle 375 sayılı KHK’ye eklenen geçici 25 inci maddesinde de “ Geçici 23 üncü ve geçici 24 üncü maddeler kapsamına giren hususlara ilişkin usul ve esaslar ile bu maddenin uygulanmasında ortaya çıkacak tereddütleri giderecek idareler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir hükmü uyarınca, “Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı Sözleşmeleri Kapsamında Çalıştırılmakta Olan İşçilerin Sürekli İşçi Kadrolarına veya Mahalli İdare Şirketlerinde İşçi Statüsüne Geçirilmesine İlişkin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 Ve 24 Üncü Maddelerinin Uygulanmasına Dair Usul Ve Esaslar” 01/01/2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlandığı, anılan tebliğde kurumlar ve hizmet alım sözleşmesi itibarıyla hak sahipliği açısından kapsam sürekli işçi kadrosuna geçirilme süreç, sınava girmeye hak kazananların belirlenmesi sınavlara ilişkin hususlar, işçi kadrosuna geçirilme ve benzeri hususların düzenlendiği buna göre geçiş aşamasından sonra ilgili kurum kuruluşlularınca işlemlerin yürütülmesi gerektiği,

Ayrıca 4857 sayılı İş Kanunu'nun “Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi” başlıklı 22 nci maddesinde “İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir. Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz.” şeklinde belirtildiği açıklamalarına yer verilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın “Sözleşmeli Personel ve Sürekli İşçi İstihdamı” konulu 25/10/2019 tarihli ve E. 4005 sayılı yazısının, 3 numaralı paragrafında; “2 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sürekli işçi istihdamının, hizmet birimleri olarak atölye, şantiye, fabrika ve çiftlik; hizmet türleri itibarıyla ise temizlik, koruma ve güvenlik, bakım ve onarım hizmetleri ile sınırlandırıldığı dikkate alındığında, sürekli işçilerin sadece anılan hizmet birimlerinde ve /veya hizmet türlerinde çalıştırılması,” 5 numaralı paragrafında; “2 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin yürürlüğe girdiği 10/7/2018 tarihinden sonra istihdam edilmeye başlanan ve mevzuatta öngörülen hizmet birimleri ve/veya hizmet türleri dışında istihdam edilmekte olan sürekli işçilerin çalıştırıldıkları hizmet birimi ve hizmet türlerinin mevzuata uygun hale getirilmesine yönelik olarak ilgili kamu idaresince gerekli işlemlerin yapılması,..” yönünde açıklamalara yer verildiği görülmüştür.

İLGİLİ MEVZUAT

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı”

başlıklı 74 üncü maddesinde, “...Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”

14/6/2012 tarih ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun "Kurumun Görevi” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikayet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”

Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun Uygulanmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinin “Karar verme süresi” başlıklı 36’ncı maddesinde “Kurum, inceleme ve araştırmasını şikâyet tarihinden itibaren en geç altı ay içinde sonuçlandırır.”

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun; “Kurumca verilecek idarî para cezaları” başlıklı 102 nci maddesinin 1 fıkrasının (n) bendinde; (15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Kanunun 76 ncı maddesiyle bu bendin 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.) “Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle diğer kanunlarda aşağıda belirtilen fiiller için idari para cezası öngörülmüş olsa dahi ayrıca bu Kanunun; n) (Ek: 15/7/2016-6728/51 md.) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.”

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde; “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir. İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. ...”

4857 sayılı İş Kanunun “Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi” başlıklı 22 nci maddesinde: “İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir. Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz.”

08/03/2018 tarihli ve 30354 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7079 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanununun 118 inci maddesinin 5 inci fıkrası; “Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez. Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188 sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder.”

375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesinde; “... ç) En son çalıştığı idare ile daha önce kamu kurum ve kuruluşlarında alt işveren işçisi olarak çalıştığı iş sözleşmelerinden dolayı bu madde ile tanınan haklar karşılığında herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi yapmayı kabul ettiğini yazılı olarak beyan etmek, ... Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. .” düzenlemelerine yer verilmiştir.

KAMU DENETÇİSİ SN. FATMA BENLİ YALÇIN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ

Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde başvurunun kabulü gerektiği yönündeki öneri, Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.

DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE

Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme

Başvuran, 1 numaralı paragrafta ayrıntılarına yer verilen başvurusunda; meslek kodunun “Temizlik Personeli” iş kolundan çıkarılarak yaptığı iş kapsamında Bilgi İşlem (Sekreter- 4132.05) meslek koduyla değiştirilmesini talep etmiştir.

Başvuruya konu uyuşmazlık incelendiğinde; başvuranın idarede göreve başladığı tarihte sekreter ünvanı ile işe başladığını; 696 Sayılı KHK ile sürekli işçi kadrosuna geçiş işlemlerinin ardından Gider Tahakkuk Biriminde Ayniyat Muhasebe yetkilisi olarak çalışmaya devam ettiğini, idarece sürekli işçi kadrosuna geçişinde idarede istihdam edildiği teknik şartname ve hizmet akdi gereği bilgisi dışında “Temizlik Personeli” olarak meslek kodunun belirlendiği ve meslek kodunun SGK kayıtlarında “Temizlik Personeli” olarak bildirildiği, yüklenici firmanın başvuranı “Temizlik Personeli” kadrosunda istihdam ettiği, başvuranın meslek kodunun en son yürüklükteki Hizmet Alımı Teknik Şartnamesi gereği istihdam edildiği “Temizlik Personeli” iş koluna uygun olarak sürekli işçi kadrosuna geçiş işlemlerinin tamamlandığı hususlarının belirtildiği, bununla birlikte başvuranın sunmuş olduğu belgeler ve idare tarafından gönderilen evraklar incelendiğinde; başvuranın fiilen büro işçisi olarak çalıştığı iddialarıyla meslek kodunun değiştirilmesini talep ettiği buna karşın idarece bu talebinin kabul edilmediği anlaşılmakla uyuşmazlığın 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen personelin meslek kodunun nasıl belirleneceği ve değiştirilip değiştirilemeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.

Öncelikle belirtmek gerekir ki meslek kodları Türkiye İş Kurumu tarafından ILO’nun“milli meslek sözlüklerinin hazırlanması ve kullanılması” yönündeki önerileri baz alınarak uluslararası mesleki sınıflama sistemi olan ISCO-88 (International Standard Classification of Occupational) ile uyumlu olarak belirlenen meslek unvanların sınıflandırılmasına yarayan kod sistemidir. Söz konusu kod sistemi ulusal iş gücü piyasasında yer alan mesleklere ilişkin verilerin etkin bir şekilde toplanabilmesi ve toplanan bu verilerden yola çıkarak ulusal meslek standartlarının oluşturulması, iş gücü piyasasının meslekler açısından ne şekilde bir yapıya sahip olduğunun belirlenmesi ve iş gücü piyasasına ilişkin politika üretiminde kullanılmaktadır.

İşverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilen sigortalı işe giriş bildirgelerinde ve aylık prim ve hizmet belgelerinde meslek kodunun girildiği bölümlere işverenler çalıştırdıkları sigortalı için geçerli olan kodu girmekte ve sigortalılara ilişkin işverenlerce girilen meslek kodları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kayıt altına alınmaktadır.

Meslek kodlarının uygulamadaki pratik amacını ise çalışanın mesleği ile uyumlu olarak SGK primi yatırılıp yatırılmadığının tespit edilmesi oluşturmaktadır. Nitekim 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun “Kurumca verilecek idari para cezaları” başlıklı 102 nci maddesinin (n) bendinde; muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacağı hükmünü amirdir.

Diğer taraftan idarenin yaptığı işlemin, 7079 sayılı Kanunun 118 inci maddesinin 5 inci fıkrası “Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir.” hükmüne istinaden sürekli işçi kadrosuna geçiş aşamasında da düzeltilemeyeceği ifade edilmekte ise de Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının, 24/12/2018 tarih ve E. sayılı yazısında; alt işveren işçilerinin kamuda istihdamına ilişkin çalışmaların tamamlandığı, 24/12/2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 696 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 inci maddesiyle, 27/06/1986 tarihli belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarında 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından çalıştırılanların sürekli işçi kadrolarına veya mahalli idare şirketlerinde işçi statüsüne geçirilmesine ilişkin hususların düzenlendiği, geçiş aşamasından sonra ilgili kurum kuruluşlarınca işlemlerin yürütülmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bununla birlikte 4857 sayılı İş Kanununun “ Çalışma koşulların da değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi” başlıklı 22 nci maddesi de işaret edilerek, tarafların aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebileceği, çalışma koşullarında değişikliğin geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamayacağı vurgulanmıştır.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23 üncü maddesinin beşinci fıkrasında, sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerin birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilecekleri belirtilmektedir.

Meslek kodlarının Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kaydının tutulduğu; çalışılan iş için uygun olan meslek kodunun seçilmesi ve görev değişikliği, terfi gibi durumlarda sistem üzerinde güncellemenin yapılmasından işverenin sorumlu olduğu, başvuruya konu olayda işverenin; idare olmasından dolayı, idarenin işyerinde fiilen yapılan işe uygun meslek adı ve kodunu bildirilmesi ile sorumlu olduğu, aksi halde; 27/10/2018 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ ile meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren işverenlere yönelik idari para cezası uygulamasına tabi olacağı görülmektedir. Nitekim konuyla ilgili olarak Kurumumuzun 09/07/2019 tarihli ve 2019/861 başvuru numaralı kararında ilgili idare tarafından ...“sürekli işçi kadrolarına geçiş sürecinde ilgilinin meslek kodunun en son yürüklükteki Personele Dayalı Özel Hizmet Alımı Teknik Şartnamesinin Destek Personeli kısmında istihdam edildiğinden Destek Personeli (9112.01) olarak meslek kodunun girildiği bununla birlikte başından itibaren başvuranın diyetisyen olarak görev yaptığı” bilgisinin verildiği başvuru hakkında da “Başvuranın meslek kodu ile fiilen yaptığı işin birbirine uygun hale getirilmesi hususunda” ilgili rektörlüğe tavsiyede bulunulmasına karar verilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, idarece başvuranın sürekli işçi kadrosuna geçiş işlemlerinin her ne kadar geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamında yapıldığı yönünde açıklama yapıldığı anlaşılmış ise de; başvuranın sunmuş olduğu belgeler incelendiğinde; başvuranın Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma hastanesi bünyesinde büro işleri kapsamında görev yaptığı anlaşılmıştır. Bu haliyle, başvuranın istihdam edildiği iş kolu ile meslek kodu arasında uyumsuzluğun olduğu, mevzuata göre idarenin işçiyi hangi iş kolunda istihdam ediyorsa o iş kolunda kadroya geçirmesi gerektiği, çalışılan iş için uygun olan meslek kodunun seçilmesi ve görev değişikliği, terfi gibi durumlarda sistem üzerinde güncellemenin yapılmasından işverenin sorumlu olduğu ve idarenin işyerinde fiilen yapılan işe uygun meslek adı ve kodunu bildirilmesi ile sorumlu olduğu sonucuna ulaşılmakla birlikte idarenin başvuranın meslek kodu bildirimine ilişkin eylem ve işlemlerinde hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmamıştır.

Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde; idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın idarede fiilen yürütmekte olduğu hizmeti ile meslek kodunun birbirine uygun olup olmadığının ortaya konulması neticesinde yeni bir işlem tesis edilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme

İyi yönetim ilkelerine, 28/03/2013 tarih ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6’ncı maddesinde yer verilmiştir. Söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; idarenin, başvurana verdiği cevapta hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği bu nedenle “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uygun davranılmadığı tespit edilmiş olup, idarenin bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmektedir.

HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA

14/06/2012 tarih ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 17’nci maddesinin sekizinci fıkrasına göre, Kamu Denetçiliği Kurumuna dava açma süresi içinde yapılan başvuru işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurmakta olup, Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 21’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup, idarenin işlemine karşı Ankara İş Mahkemelerine yargı yolu açıktır.

KARAR

İlgili mevzuat hükümleri, yukarıda yer verilen açıklamalar ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE,

Başvuranın, idarede fiilen yürütmekte olduğu hizmeti ile meslek kodunun birbirine uygun olmadığının ortaya konulması neticesinde yeni bir işlem tesis edilmesi hususunda SAĞLIK BAKANLIĞI’NA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,

Kararın BAŞVURANA ve SAĞLIK BAKANLIĞINA tebliğine,

6328 sayılı Kanunun 20 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna, Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisi’nce karar verildi.

Şeref MALKOÇ Kamu Başdenetçisi

YORUM EKLE