Sayıştay, izin ücretinden kesilmeyen SGK ve vergi  tutarlarını kamu zararı kabul etti

Sayıştay, emekliye ayrılanlara yapılan yıllık izin ücreti ödemelerinden sosyal güvenlik primi ve gelir vergisi kesintilerinin yapılmamasını kamu zararı kabul etti.

Sosyal güvenlik primi ve gelir vergisi kesintisi

....... Belediyesinde çalışan işçilerden .....yılı içerisinde emekliye ayrılanlara yapılan yıllık izin ücreti ödemelerinde sosyal güvenlik primi ve gelir vergisi kesintilerinin yapılmaması neticesinde ...........TL kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,

5510 sayılı sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Prime Esas Kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinde;

“…

b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.

c) (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.

…” hükümleri yer almaktadır.

Söz konusu hükümler gereğince, mezkur 80 inci maddenin (b) bendinde sayılan istisnalar haricinde tüm ödemelerin prime esas kazanca dahil edilmek suretiyle prim kesintisine tabi tutulması gerekmektedir.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun; “Ücretin Tarifi” başlıklı 61 inci maddesinde;

“Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.

Bu kanunun uygulanmasında, aşağıda yazılı ödemeler de ücret sayılır

…

2. Evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan diğer menfaatler;

…” hükümlerine yer verilmiştir.

Aynı kanunun 63 üncü maddesinde; “Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır.

…” denilmektedir.

Söz konusu hükümler mucibince 2016 yılında emekli olarak işten ayrılan işçilerin gelir vergisi matrahlarına yıllık izin ücretlerinin de dâhil edilerek yıllık izin ücretlerine uygulanacak gelir vergisi oranlarının tespit edilmesi ve bu tespitlere göre kurumca gelir vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, 2016 yılı içinde emekliye ayrılan işçilere yapılan yıllık izin ücreti ödemelerinden yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince sosyal güvenlik primleri ile gelir vergisi kesintilerinin yapılmadığı görülmüştür. Bununla birlikte, kesilmesi gereken işçi ve işveren primleri ile ilgili olarak, söz konusu primlerin Sosyal Güvenlik Kurumu hesabına yatırılmamasının ne kadarlık gecikme cezasına neden olduğu konusunda, ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün bilgilendirilmesi ve Müdürlükçe inceleme yapılarak kesilmeyen primlerin takibinin yapılması gerekli görülmüştür.

Bu itibarla, Belediye tarafından, ....... yılında emekli olan işçilere yapılan yıllık izin ücreti ödemelerinden;

Sosyal güvenlik işçi primi .....TL, sosyal güvenlik işveren primi ......TL olmak üzere kesilmeyen toplam ......TL’lik prim tutarı ile ilgili olarak gerekli inceleme ve takibin yapılmasının temini için konunun .........Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne yazılmasına,

Gelir Vergisi kesintisi yapılmaması neticesinde oluşan .........TL kamu zararının;

........ TL’si .....tarih ve ....... numaralı banka dekontu ile ahizi ...........’dan,

........TL’si .....tarih ve ..... numaralı banka dekontu ile ahizi ........’dan,

Tahsil edildiğinden..........‘lik kamu zararı ile ilgili ilişilecek husus kalmadığına,

Geriye kalan...... TL’lik kamu zararının;

......TL’si Harcama Yetkilisi ...... ile Gerçekleştirme Görevlisi ..........’a,

....... TL’si Harcama Yetkilisi....... ile Gerçekleştirme Görevlisi.........’a,

.......Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleriyle ödettirilmesine, anılan Kanunun 55 inci maddesi uyarınca işbu İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.