Danıştay, teknisyen yardımcılarına hangi işlerin verilebileceğini belirledi
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, teknisyen yardımcısı olarak görev yapan personele verilebilecek işleri belirledi. Daireler Kurulu'nun kararına göre, teknsiyen yardımcılarının yardımcı hizmetler sınıfınfa yer alması sebebiyle bu personelin kendileriyle aynı hizmet sınıfı içindeki diğer unvan ve kadrolara ait işlerde görevlendirilmelerinin mümkün olduğuna hükmetti. Dolayısıyla, teknisyen yardımcılarına yardımcı hizmetler sınıfında görev yapan personele yaptırılan işler yaptırılabilecek.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/27
Karar No : 2021/23
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ
HAKKINDA KARAR
Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 14/01/2020 tarih ve E:2020/3, K:2020/3 sayılı kararıyla;
Davalı ............. Valiliği vekili Av............................... tarafından, Ankara Bölge İdare
Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 24/01/2019 tarih ve E:2018/2076, K:2019/45; Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 16/10/2019 tarih ve E:2019/1221, K:2019/995; İzmir Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 18/04/2019 tarih ve E:2019/365, K:2019/394 sayılı kararları ile, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 26/06/2018 tarih ve E:2018/578, K:2018/644; Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 26/04/2018 tarih ve E:2018/985, K:2018/876; Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 19/12/2017 tarih ve E:2017/2207, K:2017/1954 sayılı kararları arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın dava konusu işlemin iptali yolundaki Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 24/01/2019 tarih ve E:2018/2076, K:2019/45 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkimi ............................. 'nin açıklamaları
dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :
A- ANKARA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 1. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/2076 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: ............. İl Emniyet Müdürlüğü bünyesinde, yardımcı
hizmetler sınıfında teknisyen yardımcısı unvanıyla görev yapan davacının, görev tanımı ve alanı ile ilgili olarak tesis edilen 23/10/2017 tarih ve 2017102414121106384-EBYS sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
Ankara 15. İdare Mahkemesinin 27/09/2018 tarih ve E:2018/547, K:2018/1719 sayılı kararının özeti:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Kadroların tespiti" başlıklı 33. maddesinde; "Kadrosuz memur çalıştırılamaz. Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar; kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir..." hükmüne yer verildiği, "Tesis edilen sınıflar" başlıklı 36. maddesinde, memurların aralarında yardımcı hizmetler sınıfının da yer aldığı 10 hizmet sınıfı altında istihdam edilebileceğinin düzenlendiği ve yardımcı hizmetler sınıfının görev alanının, "Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar." şeklinde tanımlandığı,
190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 12. maddesinde, "Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasına ve kapsama dahil kurumların personel istihdamına dair konularda kadro ve iş analizleri yapmaya ve gerekli evrakı tetkike Devlet Personel Dairesi ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir." hükmüne yer verildiği,
Yardımcı hizmetler sınıfına ait görevlerin odacı, hizmetli, temizlikçi, garson, aşçı, bulaşıkçı, bekçi, teknisyen yardımcısı gibi farklı kadro unvanlarında istihdam edilen memurlar tarafından yerine getirildiği, aynı hizmet sınıfında yer alan kadroların birbirlerinin görevlerini yerine getirmekle yükümlü tutulamayacağı, davacıya verilen büro temizliği, koridor ve lavabo temizliği, çöplerin atılması ve benzeri görevlerin odacı, hizmetli, temizlikçi gibi kadroların görev tanımı
içerisine dahil olabileceği, Devlet Personel Başkanlığının konuyla ilgili görüşlerinde de belirtildiği üzere teknik hizmetlerde yardımcı olmakla görevli bulunan teknisyen yardımcısının salt aynı hizmet sınıfı içerisinde yer aldığından bahisle odacı, hizmetli, temizlikçi gibi kadro unvanlarına ait görevleri yerine getirmekle yükümlü tutulamayacağı, bu sebeple davacının görev tanımına uymayan işlerde çalıştırılmasını öngören dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 24/01/2019 tarih ve E:2018/2076, K:2019/45 sayılı kararının özeti :
Ankara 15. İdare Mahkemesinin 27/09/2018 tarih ve E:2018/547, K:2018/1719 sayılı kararının usul ve hukuka uygun olduğu, kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
B- İSTANBUL BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 3. İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/578 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: .............. İl Emniyet Müdürlüğünde teknisyen yardımcısı
olarak görev yapan davacının, diğer hizmet sınıflarının görev alanı dışında kalan ve hizmet gerekleri çerçevesinde ana hizmetlere yardımcı mahiyette amirlerince verilen görevlerde çalıştırılabileceğine dair 04/05/2017 tarih ve 573 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
Sakarya 1. İdare Mahkemesinin 23/02/2018 tarih ve E:2017/612, K:2018/155 sayılı kararının özeti:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 3. maddesinin A) bendinde; "Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan devlet memurlarını görevlerin gerektiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırma"nın bu Kanun'un temel ilkelerinden olduğu hükmüne, anılan Kanun'un "Tesis edilen sınıflar" başlıklı 36. maddesinin "X- Yardımcı Hizmetler Sınıfı" başlıklı kısmında ise; "Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar" hükmüne yer verildiği,
Devlet Personel Başkanlığı'nın 22/04/2015 tarih ve 25547073-E.2806 sayılı yazısı ile; "teknisyen yardımcısı ünvanlı kadroların görev, yetki ve sorumluluklarının, kendisine verilen işleri, proje, teknik resim, kroki, numune ya da isteğe uygun olarak yapmak veya yapılmasına yardımcı olmak, kullandığı cihaz ve aletlerin periyodik bakımını yaparak bunları çalışır durumda bulundurmak, bağlı bulundukları teknisyen ve ilk kademe amirince yürütülen teknik hizmetlere yardımcı olmak ve amirlerince verilecek benzeri görevleri yapmak şeklinde tespit edileceği bu kadronun tahsisi amacının da söz konusu görevlerin ifasına yönelik olarak mütalaa edilmiştir." yolunda görüş belirtildiği,
Her ne kadar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinde hizmet yerlerini temizleme işi yardımcı hizmetler sınıfında yer alan memurların görevleri arasında sayılmakta ise de, yardımcı hizmetler sınıfına dahil edilen kadrolar arasında hizmetli kadrosunun da bulunduğu ve hizmet yerlerinin temizlemesi görevinin, hizmetli kadrosunda bulunan memurlarca yerine getirileceğinin açık olduğu, teknisyen yardımcısı olarak görev yapan kamu görevlilerine yönelik olarak görev alanına girmeyen hizmetlerin yerine getirilmesini öngören görevlendirmelerin ise yapılamayacağı, davacının yardımcı hizmetler sınıfındaki kadroda görev yapıyor olmasının, bu sınıf içinde görevli personelin yapacağı tüm işlerin davacı tarafından yapılacağı sonucunu doğurmayacağı, davacıya öğrenim durumu ve atamasına esas branşına uygun görevler verilmesi gerektiği, belirtilen hususlara aykırı biçimde garson veya resepsiyon sorumlusu olarak görevlendirilmesinde hizmet gerekleri açısından hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 26/06/2018 tarih ve E:2018/578, K:2018/644 sayılı kararının özeti:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 3. maddesinin (A) bendinde; Devletin kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan devlet memurlarını görevlerin gerektiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırdığı, ''Kadroların Tespiti'' başlıklı 33. maddesinin 1. fıkrasında; kadrosuz memur çalıştırılamayacağının belirtildiği, ''Tesis Edilen Sınıflar'' başlıklı 36. maddesinde; yardımcı hizmetler sınıfının; kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi ana hizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsayacağı, 45. maddesinde ise; hiç bir memurun sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamayacağının düzenlendiği,
11/02/1983 tarih ve 17956 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatında Çalışan Yardımcı Hizmetler Personeli Kıyafet Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı
maddesinin (c) bendinde yardımcı hizmetler personeli "yardımcı hizmetler sınıfına dahil odacı, kaloriferci, ahçı, garson, çaycı....vs" şeklinde ele alındığı,
190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı Cetvelde ise, "teknisyen yardımcısı" unvanı Yardımcı Hizmetler Sınıfı içerisinde düzenlendiği,
Buna göre, teknisyen yardımcısı unvanının, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesi uyarınca yardımcı hizmetler sınıfında yer aldığı, bu nedenle diğer hizmet sınıflarının görev alanı dışında kalan ve hizmet gerekleri çerçevesinde ana hizmetlere yardımcı mahiyette amirlerince verilen görevlerde çalıştırılabileceği, bu kadronun tahsis amacının da söz konusu görevlerin ifasına yönelik olduğu, davacının bu hususları kabul ederek göreve başladığı, idarenin de personelini kadrosu içinde farklı birimlerde çalıştırılabileceği konusunda takdir yetkisine sahip olduğu ve bu konuda yargı kararıyla zorlanamayacağı, buna göre teknisyen yardımcısı olan davacının diğer hizmet sınıflarının görev alanı dışında kalan ve hizmet gerekleri çerçevesinde ana hizmetlere yardımcı mahiyette amirlerince verilen görevlerde çalıştırılabileceğine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, Sakarya 1. İdare Mahkemesinin 23/02/2018 tarih ve E:2017/612, K:2018/155 sayılı kararının kaldırılmasına ve davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.
C- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU DİĞER KARARLAR :
Konya Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesinin 16/10/2019 tarih ve E:2019/1221, K:2019/995 sayılı kararı ile İzmir Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 18/04/2019 tarih ve E:2019/365, K:2019/394 sayılı kararı Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin yukarıda incelenen 24/01/2019 tarih ve E:2018/2076, K:2019/45 sayılı kararı ile aynı doğrultuda,
Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 26/04/2018 tarih ve E:2018/985, K:2018/876 sayılı kararı ile Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 19/12/2017 tarih ve E:2017/2207, K:2017/1954 sayılı kararı İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin yukarıda incelenen 26/06/2019 tarih ve E:2018/578, K:2018/644 sayılı kararı ile aynı doğrultudadır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Uyuşmazlıklarda; Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesi uyarınca, yardımcı hizmetler sınıfında teknisyen yardımcısı unvanıyla çalışan davacıların, "büro, koridor, lavabo ve bahçe temizliği, çöplerin toplanması ve atılması, çay servisi, garsonluk, resepsiyon hizmeti, mutfak, restoran ve iş ocaklarındaki günlük işlere yardım etmek vb." işlerde görevlendirilmeleri üzerine, bu yoldaki görevlendirilme işlemlerinin veya unvan ve kadrolarına uygun görevlendirme yapılması için yapılan başvuruların reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılan davalarda, aynı konuda verilen farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu:
Temel ilkeler:
Madde 3 - Bu kanunun temel ilkeleri şunlardır:
Sınıflandırma:
(Değişik: 31/7/1970 - 1327/2 md.) Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.
Kariyer:
Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanını sağlamaktır.
Liyakat:
Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır.
Kadroların tespiti:
Madde 33 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Kadrosuz memur çalıştırılamaz.
Tesis edilen sınıflar:
Madde 36 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.
X - YARDIMCI HİZMETLER SINIFI:
Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar.
Memurun başka sınıfta ve derecesinin altında bir görevde çalıştırılmıyacağı:
Madde 45 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK-12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:
c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması hâlinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi hâlinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
(Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İncelemeye konu başvuruda giderilmesi istenen aykırılık; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesi uyarınca, yardımcı hizmetler sınıfında teknisyen yardımcısı unvanıyla çalıştırılan personelin, aynı hizmet sınıfı içindeki diğer unvan ve kadrolara ait işlerde görevlendirilmelerinin mümkün olup olmadığına ilişkindir.
Usul Yönünden:
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'a 3/C maddesinin eklenmesine ilişkin 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'un 6. maddesinin gerekçesinde, bölge idare mahkemesi dairelerinin benzer konularda birbiriyle çelişen kararlar vermesini önlemek amacıyla bu tür kararların Danıştay Başkanlığına gönderilmesinin sağlanması konusunda bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevlendirildiği belirtilmiştir.
Bu kapsamda, yukarıda yer verilen Kanun metni ve gerekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde, aykırılığın giderilmesi müessesesinden beklenen amacın, aynı veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında süregelen aykırılıkların giderilmesi suretiyle kararlardaki hukukî istikrarın sağlanması olduğu anlaşılmaktadır.
2576 sayılı Kanun'un 05/08/2017 tarih ve 30145 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7035 sayılı Kanun ile değişik "Dairelerin Görevleri" başlıklı 3/D maddesinin 3. fıkrasında, "Gelen işlerin yoğunluğu ve niteliği dikkate alınarak bölge idare mahkemesi daireleri arasındaki iş bölümü, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Belirtilen Kanun hükmü uyarınca bölge idare mahkemeleri idari ve vergi dava daireleri numaraları ile aralarındaki iş bölümünün yeniden belirlenmesi amacıyla toplanan Hâkimler ve Savcılar Kurulunun 02/06/2021 tarih ve 432 sayılı kararı ile, hakkında aykırılığın giderilmesi istenen ve Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesince hükme bağlanan uyuşmazlık konusunu (Memur-Diğer) çözümleme görevi, 02/06/2021 tarihinden itibaren anılan Daireden alınarak Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 5. İdari Dava Dairesine verilmiştir.
Bu itibarla, aykırılığın giderilmesi istemine konu olan davaların Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin görev alanından çıkarılması üzerine, anılan Daire kararı ile isteme konu diğer kararlar arasında devam eden bir aykırılık bulunduğundan söz edilemeyeceğinden, aykırılığın giderilmesine ilişkin değerlendirmenin, Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 19/12/2017 tarih ve E:2017/2207, K:2017/1954 sayılı kararı dışındaki diğer kararlar arasında yapılması gerektiğine karar verilmiştir.
Esas Yönünden:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Temel ilkeler" başlıklı 3. maddesinde; Kanun'un temel ilkeleri arasında sayılan "Sınıflandırma", Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerinin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmak olarak tanımlanmış, "İstihdam şekilleri" başlıklı 4. maddesinde; kamu hizmetlerinin memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği, mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenlerin bu Kanun'un uygulanmasında memur sayılacakları, "Kadroların tespiti" başlıklı 33. maddesinde; kadrosuz memur çalıştırılamayacağı, "Memurun başka sınıfta ve derecesinin altında bir görevde çalıştırılamayacağı" başlıklı 45. maddesinde ise; hiç bir memurun sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un "Tesis edilen sınıflar" başlıklı 36. maddesinde ise, bu Kanun'a tabi kurumlarda çalıştırılan memurlar 10 hizmet sınıfına ayrılmış ve aynı maddenin "X-Yardımcı Hizmetler Sınıfı" başlıklı bölümünde, "Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar." hükmü düzenlenmiştir.
Gerek (mülga) 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, gerekse 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ekinde yer alan cetveller incelendiğinde, yardımcı hizmetler sınıfı altında, aralarında teknisyen yardımcısı unvanının da yer aldığı 23 farklı unvanın bulunduğu görülmektedir.
657 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu tarafından, kadrosuz memur çalıştırılamayacağı ve her memurun ancak kendi sınıfı içinde ve derecesinin altında olmayan bir görevde çalıştırılabileceği belirtilerek, memurların görevlendirilmesi bakımından sınıf kriterinin temel esas olarak kabul edildiği anlaşılmaktadır. Buna göre, memurun sınıfı dışında ve derecesinin altında olmamak koşuluyla, kendi sınıfı için belirlenen işlerde görevlendirilmesine hukuken bir engel bulunmamaktadır.
Aykırılığın giderilmesi istemine konu uyuşmazlıklarda, teknisyen yardımcısı unvanı ile yardımcı hizmetler sınıfı bünyesinde çalışan davacılara verilen görevlere bakıldığında, bu görevlerin, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinde yardımcı hizmetler sınıfı için belirlenen, diğer hizmet sınıflarının görev alanı dışında kalan ve hizmet gerekleri çerçevesinde, her kurumun özel bünyesine göre ana hizmetlere yardımcı mahiyetteki görevler olduğu anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesi uyarınca, yardımcı hizmetler sınıfında teknisyen yardımcısı unvanıyla çalıştırılan personelin, aynı hizmet sınıfı içindeki diğer unvan ve kadrolara ait işlerde görevlendirilmelerine hukuken bir engel, bu yolda tesis edilen dava konusu işlemlerdede hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
III-SONUÇ
Açıklanan nedenlerle, aykırılığın İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin 26/06/2018 tarih ve E:2018/578, K:2018/644 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesine, kesin olarak, 21/06/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile kamu personel rejimimize kazandırılan "kadro" kavramı, Devlet örgütü yapısının oluşturulmasında, kamu hizmet ve faaliyetleri ile bunu yürütecek iş gücünün planlanmasında kullanılan hukuksal bir araçtır. Kadro, memurun çalıştığı görev yerini, yapacağı işi, bir başka ifade ile yapacağı görevi tanımlaması açısından önemlidir. Sınıflandırma ise, hizmete ağırlık verilerek memurların görev ve sorumluluklarının dikkate alınarak kümelendirilmesidir.
657 sayılı Kanun'un 33. maddesinde yer alan, kadrosuz memur çalıştırılamayacağı yolundaki hüküm ile 45. maddesinde yer alan, hiçbir memurun sınıfının dışında ve sınıfları içindeki derecenin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamayacağı yolundaki hüküm birlikte değerlendirildiğinde, personel hukukumuzda "memurun kendi sınıfı içinde ve kadro görevinde çalışmasının" temel ilke olarak kabul edildiğinde kuşku bulunmamaktadır. Bu noktada, özellikle vurgulanması gereken husus, kamu personelinin bulunduğu hizmet sınıfı ve kadrosu dışında istihdam edilemeyeceğidir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 36. maddesinde yardımcı hizmetler sınıfına ilişkin VIII numaralı bölümünde "teknisyen yardımcısı" unvanına yer verilmemiş ise de, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnâme'nin eki cetvellerde kamu kurum ve kuruluşlarında yer alan yardımcı hizmetler sınıfına ait unvanlar gösterilmiş ve bu kapsamda unvan kodları ile birlikte teknisyen yardımcısı, sağlık teknisyen yardımcısı, bekçi, hizmetli, hastabakıcı, laborant yardımcısı, aşçı, dağıtıcı v.b. unvanlara da yer verilmiştir.
Konuya ilişkin olarak hazırlanan 22/04/2015 tarihli Devlet Personel Başkanlığı görüş yazısında; "Nihai şekli verilmemiş olmakla birlikte 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi memur kadroları ... esas alınarak yapılan çalışma çerçevesinde, teknisyen yardımcısı unvanlı kadroların görev, yetki ve sorumluluklarının; kendisine verilen işleri, proje, teknik resim, kroki , numune ya da isteğe uygun olarak yapmak veya yapılmasına yardımcı olmak, ... bağlı bulunduğu teknisyen veya ilk kademe amirlerince yürütülen teknik hizmetlerde yardımcı olmak ve amirlerince verilecek benzeri görevleri yapmak şeklinde tespit edilebileceği mütalaa edilmekte olup, bu kadronun tahsisi amacının da söz konusu görevlerin ifâsına yönelik olduğu" şeklinde tespitler yapıldığı görülmektedir.
Kamu Denetçiliği Kurumu tarafından 2016/744 sayılı şikayet üzerine hazırlanan 04/08/2016 tarihli tavsiye kararında da özetle; idarece şikayete konu görev ve sorumluluklar belirlenirken teknisyen yardımcılarının işe alınırken aranan niteliklerinin ve uzmanlık alanlarının dikkate alınmadığı, yardımcı hizmetler sınıfında yer alan teknisyen yardımcısı unvanının kanunun özüne ve ruhuna aykırı bir şekilde yorumlanarak torba bir unvan olarak kullanıldığı, kamu personelinin bulunduğu hizmet sınıfı içinde ve kadrosu dışında bir görevde istihdam edilemeyeceği, görev tanımlaması olmasa da memura verilecek görevlerin unvanıyla uyumlu olması gerektiği, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yardımcı hizmetler sınıfında çalışan personele ilişkin görev tanımlamalarının yapılması ve nitelik ve öğrenim durumlarına göre alımı yapılan personelin hangi nitelik kodu ile alımı yapılmışsa o alanda görevlendirilmesi gerektiği, idarenin başvuruya konu işlemlerinde ve görevlendirmelerinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle şikayetin kabülüne karar verildiği görülmektedir.
Her ne kadar, 657 sayılı Kanun'un 36. maddesinde hizmet yerlerinin temizlenmesi işi yardımcı hizmetler sınıfında yer alan memurların görevleri arasında sayılmakta ise de, yardımcı hizmetler sınıfına göre tahsis edilen kadrolar arasında hizmetli kadrosunun bulunduğu ve ana hizmetlere yardımcı nitelikteki günlük işler ile temizleme görevinin hizmetli kadrosunda bulunan memurlarca yerine getirileceği ve davacıların memuriyete teknisyen yardımcısı unvanı ile girdiği, Devlet Memurluğuna yapılan alımlarda hangi görev için alım yapılacaksa o görev için farklı
kriterler arandığı ve bu kriterlere uygun alımlar yapıldığı, bu sebeple memura verilecek görevlerin unvanıyla uyumlu olması gerekmektedir.
Bu itibarla, "teknisyen yardımcısı" unvanını haiz personele verilen görevlerin, belirtilen unvanın görev tanımı ile uyuşmadığı, salt aynı hizmet sınıfı içinde yer almaları nedeniyle farklı unvanlı personelin birbirinin görevlerini yerine getirmekle yükümlü tutulmasının hukuken mümkün olmadığı, bu sebeple aykırılığın Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. İdari Dava Dairesinin 24/01/2019 tarih ve E:2018/2076, K:2019/45 sayılı karar doğrultusunda giderilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.
