Sözleşmeli personel olarak çalışılan süre kademe ilerlemesinde dikkate alınmalı
Kamu Denetçiliği Kurumu; Çevre Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğünde uzman yardımcısı olarak çalışan bir personelin, bu kadroya atanmadan önce Adliye'de sözleşemli personel olarak çalıştığı sürenin, kademe ilerlemesinde dikkate alınması hususunda tavsiye kararı verdi.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU (OMBUDSMANLIK)
SAYI:2020/79502-S.20.86532
BAŞVURU NO: 2020/42362
KARAR TARİHİ: 06/10/2020
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN
BAŞVURUYA KONU İDARE : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI BAŞVURUNUN KONUSU : Kademe ilerlemesi yapılması talebi hk.
BAŞVURU TARİHİ : 14/05/2020
BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
Başvuran, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürlüğüne bağlı...........Başkanlığında.................. Uzman Yardımcısı olarak 12/11/2015 tarihinde göreve başladığını, 4/B statüsünde 08/06/2011 tarihi itibariyle 3 yıl 11 ay İstanbul Adliyesinde sözleşmeli zabıt katibi olarak çalıştığını, 8 yılda disiplin cezası almamış olan memurlara 1 kademe verildiğini, sözleşmeli personel olarak çalıştığı sürelerin hesaba dâhil edilmemesi nedeniyle kendisine ilave kademe verilmediğini, sözleşmeli personel olarak çalışılan sürelerin hesaba dahil edilerek kademe verilmesine yönelik emsal mahkeme kararları olduğunu belirterek, kademe ilerlemesinin yapılmasını talep etmektedir.
İDARENİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
Başvuruya konu iddialar hakkında bilgi ve belge talebi içerikli yazımıza istinaden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gönderilen 17/09/2020 tarih ve sayılı cevabi yazıda özetle;
Disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin başlangıç tarihinin 6111 sayılı Kanunla değişik 657 sayılı Kanunun 37 ve 64 üncü maddelerinin yürürlük tarihi olan 25/2/2011 olarak kabul edilmesi ve Devlet memurlarının sicilleri sebebiyle mezkur Kanunun geçici 36 ncı maddesi çerçevesinde geriye doğru faydalanacakları yıllar esas alınmak suretiyle değerlendirilmesi gerektiği,
Devlet memurlarının disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin hesabında sadece memuriyet hizmet sürelerinin esas alınarak değerlendirileceği, 657 sayılı Kanun veya diğer mevzuat uyarınca, kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilen
sürelerin, disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin hesabında özel bir hüküm olmaması halinde dikkate alınmayacağı,
657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre sözleşmeli statüde istihdam edilen personel ile farklı mevzuat hükümlerine tabi sözleşmeli, işçi gibi statülerde bulunan personelin Devlet memuru olmaması ve mevzuatlarında disiplin hükümlerinin bulunmaması nedeniyle, söz konusu statülerdeki hizmetlerinin disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin hesabında değerlendirilemeyeceği,
Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarda sözleşmeli statüde çalışan personelden, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanunun geçici 9 uncu maddesi uyarınca nakledilerek ya da sözleşmesini feshedip açıktan atama yoluyla Devlet memuru olarak atananların, bu statüde geçen hizmetlerinin, disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin hesabında değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı,
657 sayılı Kanunun 132 nci maddesinin ilk fıkrası uyarınca disiplin cezalarının verildiği tarihten itibaren hüküm ifade edeceği belirtildiğinden, disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin başlangıcının, disiplin cezasının verildiği tarihten itibaren geçerli olacağı,
12/11/2015 tarihinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A maddesi kapsamında memuriyet görevine başlayan ve hakkında adli ve idari yönden yapılmış herhangi bir soruşturması ile disiplin cezası da bulunmayan adı geçenin, son sekiz yıllık hizmet süresini tamamlayacağı 12/11/2023 tarihine kadar yine aynı Kanunun (657 SDMK.) 125. maddesi hükümlerine göre herhangi bir disiplin cezası almaması durumunda, söz konusu tarihte yıllık terfisine ilave (12/11/2023) bir kademe ilerlemesinden faydalanabileceği,
Memur statüsünde çalışılan ve bu süre içinde herhangi bir disiplin cezası almayanlara verilen bir kademe verilmesinde, başvuranın sözleşmeli statüde geçen hizmetlerinin dikkate alınması imkanı bulunmadığı,
açıklamalarına yer verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT
3 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı Türkie Cumhuriyeti Anayasası’nın, “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında; “Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”,
14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun "Kurumun Görevi” başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında; “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun;
“Kapsam” başlıklı 1 inci maddesinin ikinci fıkrasında, “Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır.”
“Yükselinebilecek derecenin üstünde bir dereceye yükselme” başlıklı 37 nci maddesinde “Bu kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev unvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son sekiz yıllık süre içinde herhangi bir disiplin cezası almayanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir. ”
“Kademe ve kademe ilerlemesi” başlıklı 64 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkrasında “72 nci madde gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere, mecburî olarak sürekli görevle atanan memurlardan kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle geçirilen her iki yıl için bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz. Son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.”
“Uygulama” başlıklı 132 inci maddesinin birinci fıkrasında “Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır.”,
Adalet Bakanlığı Disiplin Yönetmeliğinin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde; “Bu
Yönetmelik hükümleri, adlî ve idarî yargı hâkim ve savcıları dışında kalan Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarında görevli memurlar ile sözleşmeli personel hakkında uygulanır.”
KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ’NE ÖNERİSİ
Kamu Denetçisi tarafından, İdarenin başvuranın talebine ilişkin işlemlerinin hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak başvurunun kabulü yönündeki Tavsiye Karar Önerisi Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
Başvuran, sekiz yıl boyunca disiplin cezası almadığından bahisle kademe ilerlemesinin yapılmasını talep etmektedir.
Başvuranın sözleşmeli personel olarak geçirdiği dönemler dikkate alınmak suretiyle, disiplin cezası almasından önceki 8 yıllık dönem hakkında 1 yıllık kademe ilerlemesinin gerçekleştirilmesi talebiyle ilgili emsal nitelikte olabilecek Ankara Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesinin E.2019/2015 ve K.2019/1157 no’lu mahkeme kararını da başvuru ekinde ilettiği görülmüştür.
Anılan mahkeme kararında; 4/B maddesi hükmü kapsamında istihdam edilen personel için 657 sayılı Kanun hükümlerinin doğrudan uygulanması mümkün olmamakla birlikte, bu hükümlerin referans norm olarak ele alınabileceği, üstelik davalı Adalet Bakanlığının ilgili Yönetmelik hükmündeki atfı nedeniyle davacının Devlet memurlarıyla aynı disiplin mevzuatına tabi olmasından yola çıkılarak yapılan incelemede, davacının sözleşmeli personel
Adres : Kavaklıdere Mah. Zeytindalı Caddesi No:4 Çankaya/ANKARA Telefon : 0 (312) 465 22 00 Faks : 0 (312) 465 22 65
e-Posta : [email protected] İnternet Adresi : www.ombudsman.gov.tr olarak çalıştığı süre içinde disiplin cezası almış olmasına yönelik herhangi bir iddianın yokluğu ve bu sürenin de davalı idarece davacının kazanılmış hak aylığı derece ve kademesinde değerlendirilmiş olması karşısında 4/B maddesi kapsamındaki hizmetlerin 657 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen 8 yıllık sürenin hesabında dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.
657 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında açıkça “memur” statüsüne atıf yapıldığı, konu hakkında (mülga) Devlet Personel Başkanlığının 08/02/2012 tarihli ve 24649 sayılı görüşünde de “...657 sayılı Kanunun 4/B maddesine göre sözleşmeli statüde istihdam edilen farklı mevzuat hükümlerine tabi sözleşmeli, işçi gibi statülerde bulunan personelin Devlet memuru olmaması ve mevzuatlarında disiplin hükümlerinin bulunmaması nedeniyle, söz konusu statülerdeki hizmetlerinin disiplin cezası almaksızın geçirilen sekiz yıllık sürenin hesabında değerlendirilemeyeceği dikkate alınmıştır.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Açık Kanun hükmü ve (mülga) Devlet Personel Başkanlığının görüşünün varlığına karşılık, yukarıda özetlenen Bölge İdare Mahkemesinin kararında incelenen somut olayla başvuranın belirttiği koşulların benzer olması nedeniyle; başvuruya konu talep hususunda ayrıca mahkeme kararında esas alınan iki esaslı nokta üzerinden, yani başvuranın 4/B kapsamındaki çalışmasının derece/kademesine sayılıp sayılmadığı ve başvuranın anılan Kurumdaki çalışmasında Devlet memurları ile aynı disiplin hükümlerine tabi olup olmadığı üzerinden inceleme yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda; başvuru konusu incelendiğinde, memuriyete başlamadan önce Adalet Bakanlığı bünyesinde 08/06/2011ile 08/05/2015 tarihleri arasında 4/B’li olarak çalıştığını, burada çalıştığı toplam 1411 gün hizmet süresinin kazanılmış hak aylık derece ve kademesine esas olarak değerlendirildiği anlaşılmıştır.
Başvuranın anılan Kurumdaki çalışmasında Devlet memurları ile aynı disiplin hükümlerine tabi olup olmadığı üzerinden yapılan incelemede ise, Adalet Bakanlığı Disiplin Yönetmeliğinin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde; “Bu Yönetmelik hükümleri, adlî ve idarîyargı hâkim ve savcıları dışında kalan Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarında görevli memurlar ile sözleşmeli personel hakkında uygulanır.” hükmünden yola çıkılarak sözleşmeli personele devlet memurluğundan çıkarma ile kademe ilerlemesinin durdurulması cezaları hariç olmak üzere; uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının uygulanmasının mümkün olduğu, başvurana verilmiş herhangi bir disiplin cezasının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar neticesinde; başvuranın sözleşmeli statüde geçirdiği sürelerin kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde dikkate alınmış olması ve Adalet Bakanlığı Disiplin Yönetmeliği’ndeki 657 sayılı Devlet Memurları Kanunundaki disipline yönelik hükümlerin sözleşmeli personele de uygulanacağı düzenlemesi kapsamında disiplin hükümlerine tabi olması, ayrıca bu süreç içerisinde disiplin cezası almamış olması nedeniyle bir kademe verilmesine yönelik sürenin hesabında başvuranın sözleşmeli statüde geçen hizmet süresinin de dikkate alınması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. Ayrıca başvuru konusu ile benzer nitelikteki 2020/405 dosya numaralı başvuruya 29/06/2020 tarihinde, 2020/5535 dosya numaralı başvuruya ise 30/06/2020 tarihinde Tavsiye Kararı verilmiştir.
İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirmede, şikâyet başvurusu kapsamında, idarenin, başvurana ilişkin işlemlerle ilgili bilgi ve belgeleri süresi içerisinde ve gerekçeli olarak kurumumuza gönderdiği, bu anlamda “kararların gerekçeli olması”, “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ve “makul sürede karar verme” ilkelerine uygun hareket ettiği, ancak, başvuru sahibine verdiği cevapta idari işleme karşı hangi sürede hangi mercie başvurabileceğini göstermediği bu nedenle de karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi ilkesine uymadığı tespit edildiğinden, idarenin bahse konu ilkeye de uygun davranması önerilmektedir.
HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, bu Tavsiye Kararının idareye tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde idare tarafından herhangi bir eylem ya da işlem tesis edilmezse (varsa) dava açma süresinden kalan süre işlemeye devam edecek olup İstanbul İdare Mahkemelerinde yargı yolu açıktır.
KARAR
Açıklanan gerekçelerle BAŞVURUNUN KABULÜNE
Başvuranın sözleşmeli personel statüsünde geçirdiği sürenin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 64 üncü maddesinde belirtilen sekiz yıllık sürenin hesabında değerlendirilmesi hususunda ÇEVRE VE ŞEHİRCLİK BAKANLIĞINA TAVSİYEDE BULUNULMASINA,
Bu kararın BAŞVURANA ve ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞINA tebliğine;
6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; İdare tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin otuz gün içinde Kurumumuza bildirilmesinin zorunlu olduğuna,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.
e-imzalıdır
Şeref MALKOÇ
Kamu Başdenetçisi
Güncelleme Tarihi: 10 Aralık 2020, 13:58
