Teminat Mektubu Konulu Muhasebat Genel Müdürlüğü Yazıları
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı :90192509-155.99-13742 08/12/2014
Konu :Kayıtlardan çıkarılacak teminat mektupları
Bilindiği üzere, 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 4 üncü maddesinde; 01/01/2004 tarihinden önce, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idareler tarafından mevzuatı gereğince alınmış olup çeşitli nedenlerle iade edilemeyen veya gelir kaydedilemeyen teminatların iade edilme, gelir kaydedilme ve diğer şekillerde saymanlık kayıtlarından çıkarılması işlemlerini yapmaya ve bu işlemlerin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanı yetkili kılınmıştır.
Diğer taraftan, 5436 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun Geçici 3 üncü maddesinin son fıkrasında, “İlgili mevzuatında gerekli düzenleme yapılıncaya kadar, mevzuatta katma bütçeli idarelere yapılan atıflar, katma bütçeli idare iken 5018 sayılı Kanunla özel bütçeli idareler kapsamına alınan kamu idareleri bakımından, ilgisine göre bu idarelere yapılmış sayılır. Bu fıkranın uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye ve gerektiğinde düzenleme yapmaya Maliye Bakanı yetkilidir.” hükmü yer almaktadır.
5234 sayılı Kanunun vermiş olduğu yetkiye dayanılarak Bakanlık Makamından alınan 27/11/2014 tarihli Onay ile 01/01/2004 tarihinden önce saymanlıklara teslim edilmekle birlikte teminata konu olan iş veya işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı tespit edilemediğinden iadesi ya da gelir kaydı yapılamayan 500,00 TL ve altındaki banka ve katılım bankalarına ait teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılması uygun görülmüştür.
Buna göre, saymanlık kayıtlarında bekletilen bankalar ve katılım bankalarına ait teminat mektupları hakkında ilgili idarelerle gerekli yazışmaların yapılarak, yazışmalar sonucunda ortaya çıkacak duruma göre;
1- Teminata konu iş veya işlemin tamamlanmış ve ilgili mevzuatı gereği iade edilmesini gerektiren şartların oluşmuş olması halinde söz konusu teminatların iade edilmesi,
2- Teminatın gelir kaydedilmesini gerektiren şartların oluşması halinde teminatın paraya çevrilerek gelir kaydının yapılması,
3- Teminata konu iş veya işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı ve mevzuatı gereği teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilememesi durumunda ise; 500,00 TL ve altındaki teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılarak ilgili bankaya iade edilmesi,
Gerekmektedir.
Birleştirilen veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen bankalara ait teminat mektupları devredilen bankalara iade edilecek, faaliyetleri tamamen sona eren bankalara ait teminat mektupları ise düzenlenecek bir tutanakla imha edilecektir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı :
90192509-210.02.02-28725
21/12/2016
Konu: Kayıtlardan Çıkarılacak Teminat Mektupları
Bilindiği üzere, 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 75 inci maddesinde, “(1) Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idareler tarafından ilgili mevzuatı gereğince alınmış olup, düzenlenme tarihi itibarıyla on yılı geçen ve çeşitli nedenlerle iadesi sağlanamayan veya gelir kaydedilemeyen 500 Türk lirası ve altındaki teminat mektuplarından bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla uyuşmazlığa konu edilmeyenler muhasebe birimince kayıtlarından çıkarılarak ilgili bankalara iade edilir. (2) Birinci fıkrada belirtilen tutar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, o yıl için Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında artırılır. Bu suretle bulunan tutarın hesabında 1 Türk lirasının küsuru dikkate alınmaz.
(3) Teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılmasına ve iadesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir." hükümleri yer almaktadır.
Buna göre; muhasebe birimi kayıtlarında bekletilen ve düzenleme tarihi itibarıyla on yılı geçen ve çeşitli nedenlerle iadesi sağlanamayan veya gelir kaydedilemeyen 500 Türk lirası ve altındaki teminat mektuplarından uyuşmazlığa konu edilmeyenler hakkında ilgili idarelerle gerekli yazışmalar yapılarak, yazışmalar sonucunda ortaya çıkacak duruma göre; 1- Teminata konu iş veya işlemin tamamlanmış ve ilgili mevzuatı gereği iade edilmesini gerektiren şartların oluşmuş olması halinde söz konusu teminatların iade edilmesi,
2- Teminatın gelir kaydedilmesini gerektiren şartların oluşması halinde teminatın paraya çevrilerek gelir kaydının yapılması, 3- Teminata konu iş veya işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı ve mevzuatı gereği teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilememesi durumunda ise; 500 TL ve altındaki teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılarak ilgili bankaya iade edilmesi, gerekmektedir. Birleştirilen veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen bankalara ait teminat mektupları devredilen bankalara iade edilecek,
faaliyetleri tamamen sona eren bankalara ait teminat mektupları ise düzenlenecek bir tutanakla imha edilecektir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : 90192509-210.02.02-10622 22/06/2018
Konu : Teminat Mektuplarında Risk Çıkışı
İlgi :
21/12/2016 tarihli ve 90192509-210.02.02-28725 sayılı yazı.
Bilindiği üzere, muhasebe birimi kayıtlarında bekletilen ve düzenleme tarihi itibarıyla on yılı geçen ve çeşitli nedenlerle iadesi sağlanamayan veya gelir kaydedilemeyen 500 TL ve altındaki teminat mektuplarından uyuşmazlığa konu edilmeyenler hakkında ilgili idarelerle gerekli yazışmalar yapılarak, yazışmalar sonucunda ortaya çıkacak duruma göre yapılması gereken işlemler ilgi yazımızla duyurulmuştu.
Ayrıca 13/01/2018 tarihli ve 30300 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Genel Müdürlüğümüzün Parasal Sınırlar ve Oranlar Hakkındaki 57 Sıra Nolu Genel Tebliğin “Eski yıllara ait teminat mektuplarının tasfiyesi” başlıklı
12 nci maddesinde, 6728 sayılı Kanunun 75 inci maddesi uyarınca, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idareler tarafından ilgili mevzuatı gereğince alınmış olup, düzenlenme tarihi itibarıyla on yılı geçen ve çeşitli nedenlerle iadesi sağlanamayan veya gelir kaydedilemeyen teminat mektuplarından muhasebe birimince kayıtlarından çıkarılarak ilgili bankalara iade edilecek tutar Tablo V’te 594 TL olarak gösterilmiştir.
Diğer taraftan, Türkiye Bankalar Birliğinden alınan 14/03/2018 tarihli ve 2769 sayılı yazıda, ilgi yazımızın üç numaralı maddesinde belirtilen teminata konu iş veya işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı ve mevzuatı gereği teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilememesi durumunda 500 TL ve altındaki teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılarak ilgili bankaya iade edilmesi sürecinde, idarelerin kendilerinden teyit alınmadan teminat mektubu işlemlerini sonlandırmamaları gerektiğinin belirtildiği ancak ilgili idarelerden teyit istenildiğinde, kurum kayıtlarında teminat mektubunun yer almadığı veya kendilerine lehtar tarafından müracaat edilmesi gerektiği belirtildiği ve bu sebeple risk çıkışı yapılamayan teminat mektupları için alınan komisyonlar nedeniyle müşteri memnuniyetsizliği oluşabildiğinden bahisle iadenin ilgili kurum tarafından bankanın risk çıkışı yapmasına olanak verecek mahiyette bir yazı ekinde yapılmasının sağlanması hususunda gerekli değerlendirmenin yapılması Bakanlığımızdan istenilmektedir.
Bu çerçevede, muhasebe birimi veznelerine ihale kanunları, vergi kanunları, gümrük kanunları ve diğer mevzuat hükümleri gereğince teslim edilen teminatlardan, teminata konu iş veya işlemin tamamlanıp tamamlanmadığı ve mevzuatı gereği teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilememesi durumunda 594 TL ve altındaki teminat mektuplarının kayıtlardan çıkarılması sürecinde; teminat mektubunu muhasebe birimine teslim eden idarece, bankanın risk çıkışı yapmasına olanak verecek mahiyette ve teminat mektubunun tarihi, sayısı vb. bilgileri içeren bir yazının muhasebe birimine verilmesi ve bu yazının ilgili bankaya muhasebe birimince gönderilmesi gerekmektedir.
Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim.
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı:B.07.0.MGM.0.45/290 06/04/2009*4684
Konu : İhale Teminat Mektupları.
Bakanlığımıza ulaşan bilgilerden; iş tamamlandığı halde süresi dolan ve ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak mektup üzerinde öngörülen geçerlik süresini doldurduğu için teminat olma vasfını yitirmiş olan kesin teminat mektupları ile SSK tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi nedeniyle bu arada geçerlik süresi dolmuş olan kesin teminat mektuplarına ilişkin karşılaşılan sorunlarla ilgili aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
Bilindiği üzere; 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi hükmüne göre, taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcu olmadığının tespitinden sonra kesin teminat ve ek kesin teminatların;
a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanının,
b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamının,
Yükleniciye iade edilmesi gerekmektedir.
Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatların paraya çevrilerek borçlarına mahsup edilecek ve varsa kalanı yükleniciye geri verilecektir.
İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirilmesi şartı aranmayacaktır.
Anılan Kanunun “İade edilemeyen teminatlar” başlıklı 14 üncü maddesinde; 13 üncü maddeye göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kesin kabul tarihinden veya garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilmeyen kesin teminat mektuplarının hükümsüz kalacağı ve bankasına iade edileceği, teminat mektupları dışındaki teminatların sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedileceği hüküm altına alınmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ihale usullerinin uygulanmasına ilişkin olarak 04/03/2009 tarihli ve 27519 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danışmanlık Hizmet Alımı, Yapım İşleri, Mal Alım, Hizmet Alımı ve Çerçeve Anlaşma İhaleleri Uygulama Yönetmeliklerinin teminatlara ilişkin maddelerinde, kesin teminat mektuplarının süresinin ihale konusu işin kabul tarihi, garanti süresi öngörülen işlerde ise garanti süresi
dikkate alınmak suretiyle idare tarafından belirleneceği ve Yönetmeliklerin eki Tip Şartnamelerde de, Kanunda veya sözleşmede belirtilen haller ile cezalı çalışmalar nedeniyle kabulün gecikeceğinin anlaşılması durumunda teminat mektubu süresinin de işteki gecikmeyi karşılayacak şekilde uzatılması gerektiği düzenlemelerine yer verilmiştir.
Diğer taraftan; Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin teminat mektuplarına ilişkin işlemlerin açıklandığı 448 inci maddesinde, teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin muhasebe birimlerinde gereksiz olarak bekletilmesini önlemek için; alınan teminata ait işin sonuçlanıp sonuçlanmadığı, mevzuatındaki sürelerde dikkate alınarak muhasebe birimlerince takip edileceği ve her mali yılın sonunda teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler hakkında ilgili idareden bilgi alınacağı ve alınan bilgi doğrultusunda söz konusu mektup ve belgeler ilgilisine veya ilgili bankaya iade edileceği ya da ertesi mali yıla devredileceği, teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin idaresince bildirilmesi halinde ancak paraya çevrilebileceği, bunun dışında teminat konusu iş devam ettiği sürece muhafaza edileceği ve teminat mektubunun iadesine ilişkin her türlü şartların temin edilmesinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmeyen kesin teminat mektuplarının hükümsüz kalacağı ve bankasına iade edilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Buna göre; kamu idarelerince, kesin teminat mektuplarının süresinin uygun belirlenmesi, hükümsüz kalmasına yol açmayacak şekilde süresinin uzatılması ve iadesi ile ilgili gerekli işlemlerin zamanında yerine getirilmesi; muhasebe birimlerince de her mali yılın sonunda ilgili idareden bilgi alınarak teminat mektuplarının hesaplarda gereksiz olarak bekletilmemesinin sağlanması gerekmektedir.
Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim.
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : 90192509-210.02.02-3754 10/04/2013
Konu: Teminat Mektubu Teyitleri
Bakanlığımıza intikal eden yazılardan, idareler tarafından alınarak muhasebe birimlerine teslim edilen teminat mektupları için teyit yazısının istenip istenmeyeceği konusunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, 30/12/2006 tarihli ve 26392 (3.mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 448 inci maddesinin 6 ıncı fıkrasının (a) bendinin 5 inci alt bendinde, teminat mektuplarının ilgili muhasebe birimine teslim edilmeden önce idarelerce, teminat mektuplarını düzenleyen şubelerden, teminat mektuplarının şubelerince düzenlendiğinin teyidi yazısının isteneceği, 6 ncı alt bendinde teyit istem yazısının bir sureti ile ilgili banka şubesinden alınan teyit yazısı ve teminat mektubunun idarece bir yazı ekinde muhasebe birimine intikal ettirileceği, 7 nci alt bendinde ise kamu idareleri tarafından yazı ekinde gönderilen kesin teminat ve avans teminat mektupları ile bunlara ilişkin teyit istem ve banka teyit yazılarının birer örneğinin muhasebe birimlerince teslim alınarak birlikte saklanacağı hükümleri yer almaktadır.
Diğer taraftan, 04/03/2009 tarihli ve 27159 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danışmanlık Hizmet Alımı, Yapım İşleri, Mal Alımı, Hizmet Alımı ve Çerçeve Anlaşma İhaleleri Uygulama Yönetmeliklerinin, “Teminatlar” başlıklı ilgili maddelerinde, teminat mektuplarına ait teyit yazısının, idarelerin gerekli görmesi halinde ilgili bankanın genel müdürlüğünden veya şubesinden isteyeceklerine ilişkin hükümler yer almaktadır.
Buna göre, teminat mektuplarının bankanın genel müdürlüğü veya şubesi tarafından düzenlenip düzenlenmediğine ilişkin teyit yazısı ilgili idarelerce gerek görülmesi halinde isteneceğinden, teminat mektuplarının muhasebe birimlerine tesliminde teyit yazısının istenilmesinin zorunluluğu bulunmamaktadır.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.MGM.0.20/110-02/9615 02.06.2006
Konu :
Bakanlığımıza intikal eden yazılardan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereği alınan kesin teminat mektuplarından iş tamamlandığı halde süresi dolan ve ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak mektup üzerinde öngörülen geçerlilik süresini doldurduğu için teminat olma vasfını yitirmiş olan kesin teminat mektupları ile SSK ve vergi dairesi yazısının geç intikali nedeniyle kesin teminatın iadesi koşulları oluşmadan geçerlilik süresi dolmak suretiyle hükümsüz kalan teminat mektupları hakkında ne yönde işlem yapılacağı hususunda tereddüde düşüldüğü anlaşılmaktadır.
Kamu İhale Kurumu Başkanlığının geçerlik süresi dolan kesin teminat mektuplarının iadesi ile ilgili olarak 20/03/2006 tarihli ve 2006/DK.D-53 sayılı Kararında;
İş tamamlandığı halde süresi dolan ve ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş, ancak mektup üzerinde öngörülen geçerlik süresini doldurduğu için teminat vasfını yitirmiş olan kesin teminat mektupları ile SSK tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi ve kesin teminat mektuplarının geçerlik süresinin dolması durumunda geçerlik süresi dolan teminat mektuplarına ilişkin olarak, 4735 sayılı Kanunun 13 ve
14 üncü maddeleri gereğince işlemde bulunulması,
İdarelerce Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi sebebiyle kesin teminat mektuplarının geçerlik süresinin dolmasına meydan verilmeksizin işlemlerin tekemmül ettirilmesini teminen, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğince, yüklenicilere yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmemesi halinde kesin teminatların paraya çevrilerek borçlarına mahsup edilmesi, varsa kalanının yükleniciye geri verilmesi, kesin teminatların paraya çevrilmesi esnasında yüklenicinin Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borcunun miktarının bilinememesi halinde, Sigorta Primlerinin Hakedişlerden Mahsup Edilmesi ve Ödenmesi ile Kesin Teminatların İadesi Hakkında Yönetmeliğin “Kesin Teminatın İadesi” başlıklı 6 ncı maddesi hükmü gereğince işlem tesis edilerek yüklenicinin tespit edilecek borcunun Kurum hesabına yatırılması ve varsa kalanının yükleniciye geri verilmesi,
gerektiği belirtilmektedir.
Bilgilerini ve işlemlerin söz konusu karar doğrultusunda yerine getirilmesini rica ederim.
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.MGM.0.20/650/11051 31/08/2009
Konu :
Bakanlığımıza intikal eden bilgilerden, Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca, ihale yoluyla yapılan her türlü hakediş ödemeleri ile kesin teminatın iade edilmesinde ilişiksizlik belgesinin kanıtlayıcı belge olarak ödeme belgesine bağlanıp bağlanmayacağı hususunda tereddütlerin olduğu anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, adı geçen Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin 2 nci fıkrasında, idarenin, işverene yapacağı her hakediş ödemesinden önce, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığının, üniteden yazı ile soracağı, 3 üncü fıkrasında, idarenin, yaptığı ihaleler sonucunda işverene ödeyeceği her hakediş ödemesinden önce işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapabilmek için Kuruma yetki başvurusunda bulunabileceği, Kurumca bu başvurunun uygun görülmesi halinde idarece, işverene yapılacak her hakediş ödemesinden önce elektronik ortamda işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapılabileceği, işveren ve varsa alt işverenlerin Kuruma borcu yoksa, ayrıca Kuruma yazı ile sorulmaksızın hakediş ödemesinin yapılabileceği, 5 inci fıkrasında da, idarece, işveren ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarına mahsup edilmek üzere yapılan kesinti tutarını, ödeme belgesinde göstereceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde mali işlemlerin gerçekleşmesi ve muhasebeleştirilmesi kapsamında, harcamalarda ödeme belgesine bağlanacak kanıtlayıcı belgeler ile bunların şekil ve türlerini belirlemek amacıyla çıkarılmıştır. Söz konusu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında, “Kanıtlayıcı belgeler, kamu harcamalarının belirlenmiş usul ve esaslara uygun olarak yapıldığına ve gerçekleştirildiğine ilişkin, görevlendirilmiş kişi veya komisyonlarca düzenlenip onaylanan belgelerdir.” hükmüne yer verilmiştir.
Hakediş ödemeleri ile kesin teminatın iade edilmesinde aranacak olan ilişiksizlik belgesi veya elektronik ortamdan alınan çıktısının kamu harcamasının yapılması ve gerçekleşmesine ilişkin olmadığı, yapılan iş ya da alınan mal ve hizmet karşılığı bunu sunan gerçek ve tüzel kişilere yapılacak ödeme öncesi bu kişilerin sosyal güvenlik mevzuatı uyarınca borcu olup olmadığının kontrolüne ilişkin olduğu dolayısıyla kanıtlayıcı belge kapsamında bulunmadığı değerlendirilmektedir.
Ancak, ilişiksizlik/borç sorgulama belgesinin kanıtlayıcı belge olarak ödeme emri belgesine eklenmesine gerek olmamakla birlikte ödeme/muhasebe birimlerinin sigorta mevzuatı ile öngörülen kontrol ödevlerini yerine getirebilmeleri bakımından; idare yetkililerince ödeme belgesinin açıklama kısmına sorgulama yapıldığı/ilişiksizlik belgesinin alındığına dair şerh düşülmesinin gerekli olduğu değerlendirilmiştir.
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.MGM.0.45/290 01 18.06.2010*08464
Konu: Teminat Mektupları
Bakanlığımıza ulaşan bilgilerden; iş tamamlandığı halde süresi dolan ve ilgilisi tarafından iadesi istenmemiş olan teminat mektupları ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sosyal güvenlik borcu bulunmadığına ilişkin yazıların geç verilmesi gerekçesiyle idarelerce muhasebe birimine Ek-1 form bilgilerinin bildirilmediği teminat mektupları ile üzerinde öngörülen geçerlik süresini doldurduğu halde vergi ve SGK borcu bildirilen teminat mektupları hakkında ne şekilde işlem yapılacağı ve re’sen iade edilip edilmeyeceği, hususlarında tereddütler oluştuğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 06/04/2009 tarihli ve B.07.0.MGM.0.45/290-4684 sayılı Genel Yazımızla, kamu idarelerince kesin teminat mektuplarının sürelerinin uygun belirlenmesi, hükümsüz kalmasına yol açmayacak şekilde sürelerinin uzatılması ve ilgililerine iadesi ile ilgili işlemlerin zamanında yerine getirilmesi gerektiği, diğer taraftan muhasebe birimlerince de, her mali yılın sonunda ilgili idareden bilgi alınarak teminat mektuplarının hesaplarda gereksiz olarak bekletilmemesinin sağlanması gerektiği belirtilmiştir.
Ayrıca, süreli teminat mektuplarıyla ilgili olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanlığından alınan görüş yazısında; vadeli teminat mektuplarının belli bir süre içerisinde bankadan yazılı talepte bulunulması koşulunu taşıyıp taşımadıkları yönünden ikiye ayrıldığı, söz konusu koşulu taşıyan süreli teminat mektuplarında (ihbar koşullu mektup) bankanın ödemede bulunması için süre içerisinde rizikonun gerçekleşmesi ve yine süre içerisinde muhatabın ödeme talebini içeren yazı ile bankaya başvurması gerektiği, bu açıdan vade süresi içerisinde risk gerçekleşmiş olmasına rağmen vade sonuna kadar bankaya yazılı olarak başvurulmaması halinde teminat mektubunun hükümsüz hale geleceği ve bankanın tazmin sorumluluğunun ortadan kalkacağı, yine aynı şekilde riskin gerçekleşmemesi halinde de vade sonunda bankanın tazmin yükümlülüğünün ortadan kalkacağı; diğer taraftan, vade kaydını taşıyan ancak belli bir süre içinde risk gerçekleşmesi halinde bankadan yazılı talepte bulunulması koşulunu taşımayan teminat mektuplarının ise, vadesi içerisinde riskin gerçekleşmesi halinde vadesi sona erse dahi hükümsüz kalmasının söz konusu olmayacağı, bu tür teminat mektuplarının vadesinden sonra da geçerliliğini sürdüreceği ve bankaların sorumluluğunun 10 yıllık zamanaşımı süresince devam edeceği bildirilmiştir.
Buna göre; süreli teminat mektuplarının (ihbar koşullu olup olmadığı belirlendikten sonra);
-İhbar koşullu teminat mektuplarında, süre içerisinde öngörülen riskin gerçekleşmemesi veya risk gerçekleşmekle birlikte süresi içerisinde bankaya bildirim yapılmaması halinde teminat vasfı ortadan kalkacağından, bu tür teminat mektuplarının süreleri sonunda,
-İhbar koşulu bulunmayan (bankadan yazılı talepte bulunulması koşulunu taşımayan ) teminat mektuplarının ise, teminat süresi içinde riskin gerçekleşmesi halinde bankanın sorumluluğunun devam edeceği 10 yıllık zamanaşımı süresinin sonunda,
Hükümsüz kalacak olması nedeniyle, muhasebe kayıtlarından çıkarılmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir.
Bu çerçevede,
-4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca çıkarılan İhale Uygulama Yönetmelikleri ekinde yer alan, ‘‘Bu teminat mektubu …/…/…… tarihine kadar geçerli olup, bu tarihe kadar elimize geçecek şekilde tarafınızdan yazılı tazmin talebinde bulunulmadığı takdirde hükümsüz olacaktır ‘’ ibaresine taşıyan ‘’Standart Form’a uygun, süreli ve ihbar koşullu teminat mektuplarının üzerinde yazılı olan geçerlilik süresi sonunda; ilgili idareden tazmin talebinde bulunup bulunulmadığı bilgisi alınarak muhasebe kayıtlarından çıkarılması ve kendilerine iadesinin sağlanması gerekmektedir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.MGM.0.45/290 01/5362 16/04/2010
Konu:
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
MERKEZ SAYMANLIK MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi a) 06.01.2010 tarihli ve B.07.mgm.4.06.02 06/14 sayılı yazı
b) 11/02/2010 tarihli B.07.0.MGM.0.45.290/01/01742 sayılı yazı.
İlgi (a) yazınızda Müdürlüğünüzdeki teminat mektuplarının gereksiz olarak bekletilmesini önlemek amacıyla süresi biten teminat mektuplarının bankalarına ve ilgililerine iadesi için yazı yazıldığı ilgili idarelerden alınan cevabi yazılarda Sosyal Güvenlik Kurumuna yazı yazıldığı ancak anılan Kurumdan henüz bir cevap alınmaması nedeniyle süresi biten teminat mektuplarının bekletilmesinin istendiği belirtilerek bu aşamada yapılacak işlem ve Afet İşleri Genel Müdürlüğünün 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanunun Geçici 2 nci maddesi gereğince herhangi bir kurumla birleştirilmeden kaldırılması nedeniyle anılan Genel Müdürlüğe ait teminat mektupları ile ilgili yapılacak işlem hakkında Genel Müdürlüğümüz görüşü istenilmiş ilgi (b) yazımızla da birinci konu hakkında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan alınacak görüşe göre konunun değerlendirileceği Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı ile ilgili teminat mektupları hakkında ise anılan Başkanlıkça verilecek talimat çerçevesinde işlem tesis edilmesi gerektiği bildirilmişti.
Bu defa teminat mektuplarını bittiğinde teminat vasfını yitirip yitirmediği hususunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Başkanlığından alınan 17.03.2010 ve B.02.1.BDK.0.61.00.00/101351/5504 sayılı yazıda,
vadeli teminat mektuplarının ‘‘ belli bir süre içerisinde bankadan yazılı talepte bulunulması’’ koşulunu taşıyıp taşımadıkları yönünden ikiye ayrıldığı, söz konusu koşulu taşıyan süreli teminat mektuplarında (ihbar koşullu mektup) bankanın ödemede bulunması için süre içerisinde rizikonun gerçekleşmesi ve yine süre içinde muhatabın ödeme talebini içeren yazı ile bankaya başvurması gerektiği, bu açıdan vade süresi içerisinde risk gerçekleşmiş olmasına rağmen vade sonuna kadar bankaya yazılı olarak başvurulmaması halinde teminat mektubunun hükümsüz hale geleceği ve bankanın tazmin sorumluluğunun ortadan kalkacağı, yine aynı şekilde riskin gerçekleşmemesi halinde de vade sonunda bankanın tazmin yükümlülüğünün ortadan kalkacağı; diğer taraftan, vade kaydını taşıyan ancak ‘’belli bir süre içinde risk gerçekleşmesi halinde bankadan yazılı talepte bulunulması’’ koşulunu taşımayan teminat mektuplarının ise, vadesi içerisinde riskin gerçekleşmesi halinde, vadesi sona erse dahi hükümsüz kalmasının söz konusu olmayacağı bu tür teminat mektuplarının vadesinden sonra da geçerliliğini sürdüreceği ve bankanın 10 yıllık zamanaşımı süresinde sorumluluğunun devam edeceği belirtilmektedir.
Buna göre süreli teminat mektuplarının ihbar koşullu olup olmadığı belirlendikten sonra, ihbar koşullu olan bu tür teminat mektuplarında, süre içerisinde öngörülen riskin gerçekleşmemesi veya süresi içerisinde bankaya bildirimin yapılmaması halinde teminat vasfı ortadan kalkacağından, hükümsüz kalan bu mektupların muhasebe kayıtlarında yer almasına gerek olmadığı değerlendirilmektedir.
Bilgilerini ve hükümsüz kalan bu tür teminat mektuplarının hesaplardan çıkarılarak ilgili harcama birimine iadesi hususunda gereğini rica ederim
T.C. MALİYE BAKANLIĞI Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı :B.07.0.MGM.0.045/290-1 Konu : Kesin Teminat Mektubunun iadesi 14.04.2008/05379
ANKARA VALİLİĞİNE (Defterdarlık)
İlgi : 14/03/2008 tarihli ve B.07.4.DEF.0.06.05/UYG.125l sayılı yazı.
İlgi yazı ve eklerinde, Jandarma Eğitim Komutanlığı ihtiyacı için yapılan bulgur alımı işine ait ihalenin sözleşme gereği ilgili firmaca yerine getirilmesi nedeniyle Jandarma Eğitim Komutanlığınca ihaleye ilişkin verilen kesin teminat mektubunun iadesinin yapılmasının istenildiği ancak, firmanın bağlı olduğu Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışmalarda müteahhit firmanın taahhüt konusu işle ilgili ücret ve ücret sayılan ödemelerden kaynaklanan borcunun bulunup bulunmadığının bildirilmesi istenilmesine rağmen, vergi dairesince borç ayrımı yapılmaksızın mükellefin o günkü vergi borcunu çıkartmak suretiyle gönderilmesi sonucu mükellefin ihale konusu alımla ilgili borcu açıklığa kavuşturulamadığından kesin teminat mektubunun iadesinde tereddüde düşüldüğü belirtilerek, uygulamaya esas olmak üzere Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
Bilindiği üzere, 4735 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinde "Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir." hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61 inci maddesinde, muhasebe yetkililerinin ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde; yetkililerin imzasını, ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını, maddi hata bulunup bulunmadığını, hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle yükümlü oldukları, 32 nci maddesinde de, harcama yetkililerinin harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından sorumlu oldukları, 33 üncü maddesinde ise, giderlerin gerçekleştirilmesinin harcama yetkililerince belirlenen görevli tarafından düzenlenen ödeme emri belgesinin harcama yetkilisince imzalanması ve tutarın hak sahibine ödenmesiyle tamamlanacağı belirtilmektedir.
Buna göre, mevzuata uygunluk denetiminin gideri gerçekleştiren idarenin sorumluluğunda olması nedeniyle, söz konusu kesin teminat mektubunun iade edilip edilmeyeceği ve gerekiyorsa ihale mevzuatı ile ilgili Kamu İhale Kurumu'ndan görüş alınıp alınmayacağı hususlarının harcama yetkilisince değerlendirilmesi gerekmekte olup, yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin ödenip ödenmediği konusunda, idarece gerekli araştırmaların yapılması sonucunda, bu işle ilgili vergi borcu tespit edilmedikçe, Jandarma Okullar Komutanlığı Saymanlık Müdürlüğünce idarenin teminatın iadesine ilişkin yazısı çerçevesinde işlem tesis edilmesinde bir sakınca olmadığı değerlendirilmektedir.
Bilgilerini ve gereğini rica ederim.
